میز نفت | كشور پهناور هند، بزرگترين بازار انرژي در حال توسعه دنيا بوده و تقاضاي انرژي اين شبه قاره با رشدي بيش از هر كشور ديگر دنيا در حال افزايش است؛ به همين دليل است كه امريكا براي حذف كامل ايران از اين بازار از همه توان خود بهره ميگيرد.
به گزارش «جوان»، در دوره نخست وزيري نارندرا مودي، شاهد ايجاد زمينه حضور شركتهاي خارجي در بازار انرژي اين كشور و توسعه زيرساختهاي آن بوديم. هر چند با آغاز جنگ تجاري ايالات متحده و هند ممكن است در دوره دوم مسئوليت وي، موانعي بر سر حضور شركتهاي امريكايي در بازار جذاب اين كشور پديد آيد.
در ماههاي اخير، رهبران واشنگتن از تمديد معافيتهاي تعرفهاي واردات فولاد و آلومينيوم از هند خودداري كردهاند. ترامپ كه خواهان افزايش سهم شركتهاي امريكايي در بازار بزرگ هند است، معافيتهاي تجارت ترجيحي با هند را به حالت تعليق درآورده است. دهلينو نيز در مقابل، تعرفههايي براي ورود ۲۸ كالاي امريكايي تعيين كرده است. اگر دامنه جنگ تجاري دو كشور همانند جنگ تجاري با پكن گسترش يابد و حوزه انرژي را نيز دربرگيرد، شاهد تغيير در مهرههاي اين بازي صدها ميليارد دلاري خواهيم بود.
صادركنندگان الانجي امريكا براي حضور در بازار هند برنامهريزيهاي گستردهاي انجام دادهاند و ممكن است با تلاش گسترده كشورهايي نظير روسيه و استراليا براي حضور در بازار گاز اين كشور آسيايي، مردان تگزاس به گوشه رينگ سوق داده شوند.
مجموع ارزش پروژههاي سرمايهگذاري حوزه انرژي هند يك تريليون دلار تخمين زده ميشود. اين طرحها شامل طرحهايي نظير ساخت خطوط لوله انتقال فرآوردههاي نفتي، شبكه انتقال توزيع برق و نيروگاههاي جديد است.
ابزار ديپلماسي در دستان دهلينو
در كنار توسعه زيرساختها، هند در بخش سياست خارجي نيز فعال بوده و با پيوستن به سازمان همكاريهاي شانگهاي، راه را براي كاراتر كردن نظام تجارت بينالمللي كالاهاي خود هموار كرده است. همچنين آنها در انديشه پيوستن به اتحاديه اقتصادي اوراسيا هستند كه شامل كشورهاي روسيه، بلاروس، قزاقستان، قرقيزستان و ارمنستان است.
هنديها علاوه بر منافع ژئوپلتيك، براي كسب درآمد بيشتر، خواهان توسعه روابط اقتصادي خود با دولتهاي آسياي ميانه هستند. كشور هند چهارمين مصرفكننده بزرگ انرژي دنيا بوده و تقاضاي انرژي اين كشور به سرعت در حال افزايش است. بدين ترتيب، منطقه آسياي ميانه و درياي كاسپين ميتواند يك تأمينكننده پايدار انرژي براي اقتصاد در حال رشد هند محسوب شود.
كريدور شمال- جنوب و پروژههاي مرتبط با آن، راه دستيابي دهلينو به قلب اوراسيا را هموار كرده و با دور زدن كامل پاكستان، به رقيبي براي كريدور اقتصادي چين- پاكستان تبديل خواهد شد.
كارشناسان بارها به بررسي چالشهاي رقابت كريدور شمال- جنوب دولت هند و يك كمربند، يك راه دولت چين پرداختهاند، اما در واقع، اين دو مسير كاملاً مجزا از يكديگر بوده و باعث همافزايي خواهد شد. با وجود اهداف متفاوت ساخت اين دو كريدور ارتباطي، آنها يكديگر را تقويت نموده و نميتوان آنها را از هم جدا كرد.
هيلمن معتقد است: من كريدور شمال- جنوب را مكمل يك كمربند، يك راه چينيها ميدانم. اين كريدورها باعث خواهد شد اين دو قدرت نوظهور اقتصادي در كنار همكاري و انسجام فعاليتها، به همافزايي با كشورهاي قرار گرفته در اين مسير دست يابند.
وي ميافزايد: دولتهاي ايران و آذربايجان، ميتوانند با راهاندازي اين دو پروژه كليدي، بيش از گذشته به شبكههاي منطقهاي متصل شوند.
به نظر ميرسد انسجام كشورهاي قرار گرفته در اوراسيا نظير ايران، قزاقستان، تركمنستان و دولتهاي منطقه قفقاز، ميتواند به تغيير در مهرههاي بازي منجر شود.
اين كشورها در آستانه انتقال از حاشيه اقتصاد جهاني به قلب آن هستند. همه آنها هدف مشتركي دارند و با افزايش تدريجي همكاريها، كشورهاي قرار گرفته در اين مسير ميتوانند به گذرگاه كريدورهاي شمال- جنوب و شرق- غرب دنيا تبديل شوند.
راهي كه در پيش است
رهبران دهلينو خواهان افزايش سهم گاز طبيعي در سبد انرژي مصرفي از ۷ درصد كنوني به ۱۴درصد هستند. اين دورنما ميتواند فرصتهاي بزرگي براي غولهاي امريكايي توليدكننده گاز پديد آورد. من معتقدم از دست دادن اين فرصت بزرگ يك نقطه سياه در كارنامه دولتمردان كنوني امريكا خواهد بود.
رقابت گستردهاي براي تصاحب اين پروژهها آغاز شده است. اقتصاد هند به دليل افزايش قيمت نفت با مشكلات زيادي روبهرو شده و تحريمهاي نفتي ايالات متحده عليه ايران، راه را براي خريد نفت ارزان تهران مسدود كرده است. هنديها با پايبندي به تحريمهاي كاخ سفيد و اعلام توقف كامل واردات نفت از اين كشور پس از پايان معافيتها، خود را به يكي از متحدان نزديك ايالات متحده تبديل كردهاند. البته گفته ميشود رهبران دهلي نو با قيمتهاي بالاي كنوني نفت تصميم گرفتهاند خريد نفت از ايرانيها را از سر بگيرند. مذاكره با امريكاييها براي ايجاد شرايط بهتر نيز در دستور كار آنان قرار دارد.
عطش زياد هنديها براي الانجي
در سالهاي اخير، تقاضاي الانجي هند به سرعت در حال افزايش است. اعطاي تخفيف براي واردات الانجي در سال آينده ميلادي در دستور كار دولت هند قرار دارد. تعرفه كنوني 5/2 درصد است.
الانجي را بايد جايگزين پاكتري براي زغال سنگ مصرفي در نيروگاهها دانست. به همين دليل، تقاضا براي اين سوخت در سالهاي فرارو افزايشي پرشتاب خواهد يافت.
پيشبيني ميشود با ورود محمولههاي الانجي بازيگران جديد به ويژه استرالياييها و امريكاييها، بازار الانجي با ركود موقتي و افزايش رقابت، روبهرو شود.
بيترديد، دولت ترامپ با آغاز يك جنگ تجاري جديد با دهلينو، دست به قمار بزرگي خواهد زد. هر چند كاهش نرخ رشد اقتصادي هنديها در سايه اين جنگ، از هماكنون قابل پيشبيني است.
افزايش دامنه اين جنگ احتمالي بر آينده بازار شركتهاي امريكايي فعال در صنعت انرژي تأثيرات گستردهاي خواهد داشت. به هر حال، ممكن است دهلينو براي اجراي اين طرحها به سوي رايزني با ساير كشورها حركت كند.
توليدكنندگان الانجي در قطر، روسيه و استراليا، برندگان اصلي اين سناريو خواهند بود. آنها محصولي ارزانتر نيز در مقايسه با رقباي تگزاسي خود دارند. از سوي ديگر امريكاييها با تهديد و تحريم رقباي خود مثل ايران و روسيه درصدد كاهش نقش آنها در بازار هند جهت نفوذ بيشتر خود در بازار هند هستند.
در مجموع، مذاكره رهبران واشنگتن و دهلينو ميتواند نتايج اثربخشتري به ويژه با ايجاد مشاركتهاي بزرگ و دستيابي به رابطه برد- برد، به دنبال داشته باشد، اما با ورود دونالد ترامپ به كاخ سفيد، پيشبيني راهبردهاي آينده كاخ سفيد، دشوارتر از هميشه شده است.
چهارشنبه ۵ تير ۱۳۹۸ ساعت ۱۱:۰۱