ظرفیت تولید کمتر از دولت قبل
5.7 میلیون بشکه در دسترس نیست
با وجود وعده وزیر نفت برای افزایش تولید نفت و میعانات گازی به رقم 5.7 میلیون بشکه در پایان سال 96 و تمدید آن به سال 1400 به نظر می‌رسد مهم‌ترین برنامه وزارت نفت از سال 92 تا پایان دولت دوازدهم با شکست بزرگی رو به رو خواهد شد.
به گزارش میز نفت، بیژن نامدار زنگنه خود را وزیری «توسعه گرا» می‌نامند و مدافعان وی نیز همواره این خصیصه را بزرگترین ویژگی او می‌دانند. زنگنه در سال 93 و در مجلس شورای اسلامی تعهد داد حتی با وجود شرایط تحریمی میزان تولید نفت و میعانات گازی را تا سال 96 به میزان 5.7 میلیون بشکه خواهد رساند که همان ایام با انتقادهای کارشناسان مواجه شد. با این وجود زنگنه از هدف خود دفاع کرد و همزمان الگوی جدید قراردادهای نفتی را به پیش برد.
سال 96 اما تولید نفت ایران کمتر از 4 میلیون بشکه بود و آمار رسمی می‌گوید مجموع تولید نفت و میعانات گازی در پایان سال 96 کمتر از 4.5 میلیون بشکه بود. شکست وزارت نفت در تحقق این برنامه موجب شد تا هدف 5.7 میلیون بشکه‌ای به سال 1400 پاس داده شود که تحقق چنین موضوعی هم بعید است.
*تحریم، مانع است؟
مدافعان رقم 5.7 میلیون بشکه‌ای معتقدند شرایط تحریم و عدم ورود سرمایه گذاران خارجی، کارها را خراب کرده است ولی به این موضوع اشاره نمی‌کنند که وزیر نفت با تاکید خاصی گفته بود حتی در شرایط تحریم، چنین هدفی را محقق خواهد کرد. گرچه تحریم‌ها شرایط سختی را به صنعت نفت تحمیل کرده است اما این وزارتخانه دو سال را بدون تحریم سپری کرد و در همان ایام، با وقت کشی‌های خاص خود هیج اقدام مثبتی را انجام نداد.
نباید از خاطر برد در دوره گذشته و در اوج تحریم‌ها، منابع مالی قابل توجهی از داخل کشور تامین شد و پروژه‌های پارس جنوبی و پالایشگاه ستاره خلیج فارس با سرعت مناسبی توسعه پیدا کردند؛ چندین قرارداد خارجی هم امضا شد که نتیجه آن در میادین آزادگان شمالی و یادآوران دیده شد و تولید آن به نام دولت یازدهم و دوازدهم ثبت شد.
با این وجود و با توجه به راهکارهای خود وزارت نفت برای جذب سرمایه گذاری از داخل، رسما هیج اقدامی صورت نگرفته است و هدف 5.7 میلیون بشکه به کما رفته است.
*منابع داخلی؛ خوب یا بد؟
در روزهایی که وزارت نفت برای واگذاری پروژه‌ها و سرمایه گذاری خارجی بسته‌های متفاوتی را آماده می‌کرد تعدادی از کارشناسان به وزارت نفت توصیه کردند همه برنامه خود را بر سرمایه گذاری خارجی متمرکز نسازد و از روش های تامین مالی داخلی نیز بهره بگیرد. واکنش وزارت نفت اما سکوت بود و حتی مدیرعامل شرکت ملی نفت در جلسات، با تمسخر روش‌های داخلی آنر ا تامین سرمایه از «بالشت‌های» مردم عنوان می‌کرد!
رویکرد وزارت نفت صرفا سرمایه گذاری خارجی بود و حتی زمانی که صحبتی از صندوق توسعه ملی به میان می‌آمد وزیر نفت با اینکه صندوق با محدودیت روبه رو است می‌گفت چرا باید پول مردم را در نفت هزینه کنیم؟ در واقع وزیر نفت سرمایه گذاری از محل صندوق توسعه ملی را «هزینه» عنوان می‌کرد و معتقد بود منابع داخلی جایگاهی در نفت نخواهند داشت تا زمانی که سرمایه گذاری خارحی وجود دارد.
چنین دیدگاهی موجب معطلی توسعه‌ای شد که مدعیان آن صاحب مسندش بودند؛ هرچند که وزیر نفت تنها به سرمایه گذاری خارجی می‌اندیشید اما در کنگره نفت و نیرو با بیان جزئیات برنامه 200 میلیارد دلاری خود، سهم حدود 50 درصدی را به سرمایه گذاری داخلی اختصاص داد تا کسی متوجه نشود برنامه وزارت نفت دقیقا چیست؟
پس از خروج توتال و عقب نشینی شرکت‌های نفتی، اما ورق برگشت و شرکت‌های ایرانی در کانون توجه قرار گرفتند؛ شرکت‌هایی که به دلیل بی مهری وزارت نفت در مرز ورشکستگی قرار گرفته و مجبور به فروش برخی تجهیزات خود و تحمل ضررهای انباشته شدند، به کار دعوت شدند که تعدادی از آن‌ها قرار است با منابع صندوق توسعه ملی، تولید نفت را افزایش دهند. با این وجودف امید چندانی به آن‌ها نیست و وزارت نفت هم درست در زمانی که دستش از شرکت‌های خارجی کوتاه شد، سراغی از آن‌ها گرفت.
*تولید نفت در سال 1400
هم اکنون ظرفیت تواید نفت کشور بین 3.8 تا 3.9 میلیون بشکه در روز است؛ یعنی کمتر از سال 1388 که رکورد 4.2 میلیون بشکه ثبت شد؛ با توجه به افت طبیعی مخازن و دبی چاه‌های مناطق نفتخیز و فلات قاره، این ظرفیت در حال کاهش است؛ جز توسعه میادین جدید که رسما تعطیل شده است، نکهداشت تولید شرایط سختی را تجربه می‌کند و با روندی که طی شش سال گذشته شاهد آن بودیم، باید با این حقیقت کنار آمد که نه تنها ظرفیت 5.7 میلیو.ن بشکه‌ای در سال 1400 محقق نخواهد شد بلکه کاهش همین ظرفیت نیز وجود دارد.
این هم در نوع خود هنری است که طی 8 سال وزارت، تولید نفت کمتر از میزانی شود که در سال 92 به ثبت رسیده بود.
سال 96 اما تولید نفت ایران کمتر از 4 میلیون بشکه بود و آمار رسمی می‌گوید مجموع تولید نفت و میعانات گازی در پایان سال 96 کمتر از 4.5 میلیون بشکه بود. شکست وزارت نفت در تحقق این برنامه موجب شد تا هدف 5.7 میلیون بشکه‌ای به سال 1400 پاس داده شود که تحقق چنین موضوعی هم بعید است.
*تحریم، مانع است؟
مدافعان رقم 5.7 میلیون بشکه‌ای معتقدند شرایط تحریم و عدم ورود سرمایه گذاران خارجی، کارها را خراب کرده است ولی به این موضوع اشاره نمی‌کنند که وزیر نفت با تاکید خاصی گفته بود حتی در شرایط تحریم، چنین هدفی را محقق خواهد کرد. گرچه تحریم‌ها شرایط سختی را به صنعت نفت تحمیل کرده است اما این وزارتخانه دو سال را بدون تحریم سپری کرد و در همان ایام، با وقت کشی‌های خاص خود هیج اقدام مثبتی را انجام نداد.
نباید از خاطر برد در دوره گذشته و در اوج تحریم‌ها، منابع مالی قابل توجهی از داخل کشور تامین شد و پروژه‌های پارس جنوبی و پالایشگاه ستاره خلیج فارس با سرعت مناسبی توسعه پیدا کردند؛ چندین قرارداد خارجی هم امضا شد که نتیجه آن در میادین آزادگان شمالی و یادآوران دیده شد و تولید آن به نام دولت یازدهم و دوازدهم ثبت شد.
با این وجود و با توجه به راهکارهای خود وزارت نفت برای جذب سرمایه گذاری از داخل، رسما هیج اقدامی صورت نگرفته است و هدف 5.7 میلیون بشکه به کما رفته است.
*منابع داخلی؛ خوب یا بد؟
در روزهایی که وزارت نفت برای واگذاری پروژه‌ها و سرمایه گذاری خارجی بسته‌های متفاوتی را آماده می‌کرد تعدادی از کارشناسان به وزارت نفت توصیه کردند همه برنامه خود را بر سرمایه گذاری خارجی متمرکز نسازد و از روش های تامین مالی داخلی نیز بهره بگیرد. واکنش وزارت نفت اما سکوت بود و حتی مدیرعامل شرکت ملی نفت در جلسات، با تمسخر روش‌های داخلی آنر ا تامین سرمایه از «بالشت‌های» مردم عنوان می‌کرد!
رویکرد وزارت نفت صرفا سرمایه گذاری خارجی بود و حتی زمانی که صحبتی از صندوق توسعه ملی به میان می‌آمد وزیر نفت با اینکه صندوق با محدودیت روبه رو است می‌گفت چرا باید پول مردم را در نفت هزینه کنیم؟ در واقع وزیر نفت سرمایه گذاری از محل صندوق توسعه ملی را «هزینه» عنوان می‌کرد و معتقد بود منابع داخلی جایگاهی در نفت نخواهند داشت تا زمانی که سرمایه گذاری خارحی وجود دارد.
چنین دیدگاهی موجب معطلی توسعه‌ای شد که مدعیان آن صاحب مسندش بودند؛ هرچند که وزیر نفت تنها به سرمایه گذاری خارجی می‌اندیشید اما در کنگره نفت و نیرو با بیان جزئیات برنامه 200 میلیارد دلاری خود، سهم حدود 50 درصدی را به سرمایه گذاری داخلی اختصاص داد تا کسی متوجه نشود برنامه وزارت نفت دقیقا چیست؟
پس از خروج توتال و عقب نشینی شرکت‌های نفتی، اما ورق برگشت و شرکت‌های ایرانی در کانون توجه قرار گرفتند؛ شرکت‌هایی که به دلیل بی مهری وزارت نفت در مرز ورشکستگی قرار گرفته و مجبور به فروش برخی تجهیزات خود و تحمل ضررهای انباشته شدند، به کار دعوت شدند که تعدادی از آن‌ها قرار است با منابع صندوق توسعه ملی، تولید نفت را افزایش دهند. با این وجودف امید چندانی به آن‌ها نیست و وزارت نفت هم درست در زمانی که دستش از شرکت‌های خارجی کوتاه شد، سراغی از آن‌ها گرفت.
*تولید نفت در سال 1400
هم اکنون ظرفیت تواید نفت کشور بین 3.8 تا 3.9 میلیون بشکه در روز است؛ یعنی کمتر از سال 1388 که رکورد 4.2 میلیون بشکه ثبت شد؛ با توجه به افت طبیعی مخازن و دبی چاه‌های مناطق نفتخیز و فلات قاره، این ظرفیت در حال کاهش است؛ جز توسعه میادین جدید که رسما تعطیل شده است، نکهداشت تولید شرایط سختی را تجربه می‌کند و با روندی که طی شش سال گذشته شاهد آن بودیم، باید با این حقیقت کنار آمد که نه تنها ظرفیت 5.7 میلیو.ن بشکه‌ای در سال 1400 محقق نخواهد شد بلکه کاهش همین ظرفیت نیز وجود دارد.
این هم در نوع خود هنری است که طی 8 سال وزارت، تولید نفت کمتر از میزانی شود که در سال 92 به ثبت رسیده بود.
دوشنبه ۲ ارديبهشت ۱۳۹۸ ساعت ۱۰:۴۳
کد مطلب: 23412
