وحید حاجیپور| دونالد ترامپ که در روزهای انتخاباتی آمریکا شرکتهای نفتی را به پشتیبانی خود دعوت کرده بود، حساب ویژهای روی کمکهای این بخش مهم از اقتصاد ایالات متحده باز کرده بود و شرکتهای نفتی نیز برای افزایش تولید و صادرات خود، منتظر پیروزی وی در انتخابات بودند.
گرچه هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ هر دو بر مساله امنیت انرژی آمریکا و لزوم کاهش وابستگی به واردات نفت تاکید داشتند اما راهکارهای دو رقیب کاملا با یکدیگر متفاوت بود. کلینتون و دمکراتها بر مساله بهره وری مصرف انرژی و استفاده از انرژیهای جایگزین متمرکز بودند تا میزان مصرف نفت و در نهایت واردات طلای سیاه را کاهش دهند درست بر عکس ترامپ که معتقد است برای تامین امنیت انرژی واشنگتن باید محدودیتهای داخلی را برای تولید شرکـتهای نفتی برطرف کرد.
در دولت اوباما با وجود اینکه تسهیلات خوبی برای تولیدکنندگان شیل نفت اعطا شد اما رویکرد اصلی دولت سابق بر این عقیده استوار بود که محدودیتهای صادراتی نفت این کشور باید پابرجا مانده هرچند که در اواخر دوره باراک اوباما امتیازاتی برای شرکـتهای مستقل نفتی در نظر گرفته شد ولی برای این شرکتها کافی نبود.
ترامپ از همان روز نخست انتخابات بر آزادسازی همه ظرفیتهای تولیدی نفتی این کشور تکیه کرد و شرکتهای نفتی نیز که از دیرباز، متحد اقتصادی جمهوری خواهان بودند به حمایت از او برخواستند. رئیس جمهور آمریکا اغلب محدودیتها را پس زد تا آمریکا به مرور به صادرکننده نفت و گاز تبدیل شود و امروز جایگزین نفت کشورهایی مثل ایران و ونزوئلا شود و حتی برای نفوذ ویژه به اروپا برنامه ریزیهایی جدی دارد.
*سناریوی آمریکایی
آمریکا همواره مصرف کننده اول نفت دنیا بوده و به دلیل کاهش تولید طی چند دهه اخیر، بخش اعظمی از نفت مورد نیاز خود را وارد میکرده است. همین موضوع موجب شد تا راهبردهای مختلفی در این کشور بکار گرفته شود تا میزان واردات آن برایش دردسرساز نشود.
در برههای از تاریخ تصمیم گرفته شد برای واردات از هر کشوری میزان واردات مشخص شود و طی سال نباید بیشتر از آن وارد شود. برای هر کشوری رقمی تخصیص داده شد، از ونزوئلا گرفته تا عراق و عربستان و کویت.
با توجه به افزایش تولید آمریکا بخشی از نفت این کشور برای صادرات در نظر گرفته شد اما به دلیل ممنوعیت صادرات نفت این مشکل به طور ویژهای توسط ترامپ برطرف شد و هم اکنون آمریکا به بازیگر جدید صادرات نفت تبدیل شده است.
بازار نفت ، تولید کنندگان و مصرف کنندگان محدود و شناخته شدند؛ به همین دلیل ورود به هر بازاری نیازمند حذف رقبای دیکر است که آمریکا نیز با ابزار تحریم، سعی دارد جای خود را باز کند. به همین دلیل است که الکساندر نوواک وزیر انرژی روسیه از تحریمهای آمریکا علیه ایران و ونزوئلا به دلیل اثر منفیای که بر بازار نفت داشته، انتقاد کرد.
به نوشته خبرگزاری «رویترز»، نوواک همچنین گفت تحریمها برنامهریزی بلند در مورد بازار را دشوار کرده و باعث سردرگمی سرمایهگذاران شده است. وی به مجمع صادرکنندگان نفت (اوپک) توصیه کرد در برنامهریزیهای خود آثار تحریمها بر بازار را در نظر بگیرند.
«مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا هفته گذشته در نشست انرژی «سراویک» به صراحت از کشورهای اروپایی و آسیای شرقی خواست به جای واردات انرژی از کشورهایی چون ایران، ونزوئلا و روسیه، انرژی مورد نیاز خود را از آمریکا وارد کنند.
*بازار گار روسیه
تامین گاز قاره سبز با تحریمهای آمریکا علیه روسیه، یکی دیگر از برنامههای ترامپ برای خدمت به متحدان نفتی و سیاسی خود است. ترامپ طی دو سال اخیر با تشدید فشار به کشورهای اروپایی به ویژه اروپا خواستار کاهش میزان صادرات گاز خود از روسیه شده است بطوری که توئیتها و اظهارات وی حالت «دستور» به خود گرفته است.
وی مخالف جدی ساخت خط لوله نورد استریم 2 است که میان روسیه و آلمان در حال اجراست و شرکتهای حاضر در این پروژه و همچنین آلمان را به اعمال تحریم تهدید کرده است.
این خط لوله که برای آلمان و روسیه از اهمیت بسیاری برخوردار است قدرت نفوذ مسکو را در بازار انرژی اروپا افزایش میدهد و از آنجا که آمریکا برای صادرات ال ان جی ( گاز مایع شده) قصد بازاریابی دارد، این بهترین فرصت برای آمریکاست تا با کاهش نفوذ روسیه در اروپا، برای خود بازارسازی کند مانند کاری که در نفت کرده است..
شنبه ۱۷ فروردين ۱۳۹۸ ساعت ۱۲:۰۲