سرانجام پيچيده نورد استریم 2

به گزارش ميزنفت، این خط لوله برای انتقال گاز روسیه به شبکه گاز طبیعی اروپا از مسیر دریای بالتیک طراحی شده است. در دیدار آگوست گذشته پوتین و مرکل با وجود اختلاف نظرهای گسترده دو طرف، بر تکمیل سریع تر این طرح تاکید شد.

اختلاف نظرها بر سر آینده این طرح، از مسایل کلیدی راهبردی میان روسیه و آلمان بوده و مخالفت ترامپ با ساخت آن نیز به پیچیده تر شدن شرایط منجر شده است. مرکل که از حامیان این پروژه است، در کشورش و جامعه بین الملل با شرایط دشواری روبرو است. علاوه بر دونالد ترامپ تعدادی از رهبران دولت های اروپایی از مخالفان اجرای این طرح هستند.   

این خط لوله ۱۲۳۰ کیلومتری زیردریایی، گاز برداشت شده از میدان های غرب روسیه را به خاک آلمان منتقل می کند. ظرفیت صادرات گاز این پروژه نیز دو برابر خط لوله نورداستریم ۱ (راه اندازی شده در سال ۲۰۱۱ میلادی) است.

شرکت گازپروم سهامدار اصلی پروژه بوده و شرکت های رویال داچ شل در کنار یونیپر و وینترشال آلمان از سهامداران اصلی این طرح ۱۱ میلیارد دلاری محسوب می شوند. تاکنون مجوزهای زیست محیطی و اجرای عملیات ساخت پروژه از دولت های آلمان، فنلاند و سوئد دریافت شده، اما مشکلاتی در بخش عبور از آب های دانمارک به عنوان آخرین کشوری که نورد استریم۲ از آن عبور می کند، وجود دارد.

شرکت گازپروم اعلام کرده در صورت عدم موافقت دانمارک، مسیر خط لوله تغییر خواهد کرد و از آب های دانمارک استفاده نخواهد شد. براساس پیش بین های خوش بینانه در پایان سال ۲۰۱۹ میلادی شاهد تکمیل این پروژه خواهیم بود.
این پروژه را می توان چالش برانگیزترین خط لوله دنیای امروز دانست که با مسائل سیاسی و ژیوپلیتیک پیوند خورده است.

به مدت چند دهه، روسیه 75 درصد صادرات گاز خود به اروپا را از طریق خاک اوکراین انجام می داد. اما در سال های اخیر، روابط دو طرف به تیرگی انجامیده است. اختلاف بر سر نحوه قیمت گذاری گاز صادراتی باعث شد تا در سال 2009 میلادی شاهد قطعی 13 روزه صدور گاز توسط مسکو باشیم. انضمام شبه جزیره کریمه به خاک روسیه و سرنگونی رییس جمهور حامی روسیه در اوکراین نیز به پیچیده تر شدن شرایط منجر شده است.

پروژه نورد استریم را باید بخش مهمی از تلاش های مسکو برای متنوع کردن مسیرهای دسترسی به بازار اروپا دانست. کرملین پیش بینی نموده که تقاضای گاز اروپا با کاهش مصرف زغال سنگ و محدود شدن نیروگاه های هسته ای افزایش خواهد یافت.

اما واشنگتن از وابستگی بیشتر اروپایی ها به گاز صادراتی روسیه نگران است. تعدادی از رهبران ارشد، متخصصان انرژی و مخازن فکری اروپا نیز نظر مشابهی دارند.

کشورهای میان روسیه و آلمان شامل اوکراین، لهستان و اسلواکی، سال هاست که از درآمدهای ترانزیت گاز طبیعی بهره می برند. اما با ساخت خط لوله نورد استریم 2 درآمدهای این کشورها کاهش می یابد و در صورت بالا رفتن تنش های سیاسی، ممکن است مسیر صادرات زمینی گاز طبیعی به صورت کامل متوقف شود.

اوکراین را باید بازنده بزرگ خط لوله نورد استریم 2 دانست. با تغییر مسیر ترانزیت گاز طبیعی توسط مسکو، رهبران این کشور سالانه میلیاردها دلار درآمد ترانزیت گاز را از دست خواهند داد.

چندی پیش پترو پوروشنکو، رییس جمهوری اوکراین اعلام کرد: این یک پروژه تجاری نیست. خط لوله نورد استریم 2 غیراقتصادی و زیان ده است. ما با یک پروژه سیاسی روبرو هستیم. پروژه ای که فاقد منطق اقتصادی است و رویکردی ژیوپلیتیک دارد.

آمریکایی ها برای صدور گاز به اروپا نمی توانند از خط لوله بهره ببرند. لذا مایع کردن آن و صدور ال ان جی با تانکرهای غول پیکر، تنها گزینه در دسترس است که در عین حال، گران قیمت می باشد.

در مقابل، در چند دهه گذشته شبکه گسترده خطوط لوله اروپا بر اساس واردات گاز روسیه ساخته شده است. گاز خریداری شده از مسکو از هزینه تمام شده پایینی برخوردار است.

ترامپ با هدف توسعه کسب و کار صنعت شیل و محدود کردن بازار روسیه، خواهان صدور گاز گران قیمت به اروپایی هاست. اما به دلیل مقاومت رهبران اروپا وی کار دشواری برای اقناع آنان دارد.

ترامپ تلاش می کند تا صنعت شیل کشورش را بین المللی کند. اما منتقدان می گویند هزینه های این راهبرد نباید از جیب اروپایی ها پرداخت شود. مرکل از اقتصادی بودن خط لوله نورد استریم 2 دفاع می کند و آماده است تضمین هایی برای تداوم ترانزیت گاز از خاک اوکراین ارایه کند. اما با به قدرت رسیدن رییس جمهوری یکجانبه نگر و حامی منافع شرکت های آمریکایی، مرکل راه دشواری برای تحقق اهداف خود خواهد داشت.
 
 
 
نویسنده: امران خالد
منبع:  www.newagebd.net
مترجم: محسن داوری
 

دوشنبه ۲۶ شهريور ۱۳۹۷ ساعت ۰۸:۵۶