وحید حاجیپور| هنوز سرنوشت توسعه بزرگترین میدان نفتی ایران مشخص نشده است؛ میدان آزادگان جنوبی با وجود اعلام تاریخهای فراوان برای برگزاری مناقصه همچنان روی زمین و هوا معلق است و وزارت نفت هنوز برنامه مشخصی را برای توسعه این میدان اتخاذ نکرده است.
توسعه این میدان از سال 1376 در دستور کار قرار گرفت و در سفر رسمی رئیس جمهور وقت به ژاپن٬ مقرر شد شرکت اینپکس کار توسعه این میدان را آغاز کند اما این شرکت به بهانههای مختلف توسعه این میدان را به تاخیر انداخت تا در دولت نهم٬ این شرکت از آزادگان اخراج شود و مناطق نفتخیز با توسعه اولیه این میدان٬ تولید از آزادگان را آغاز کند با ظرفیت 56 هزار بشکه در روز. برنامههای بعدی این شرکت وقتی ارائه شد و رقمهای بزرگتری به میان آمد٬ ناگهان تصمیم گرفته شد توسعه این میدان به شرکت CNPC چین واگذار شود. جایگزین شدن چینیها بجای ژاپنیها٬ موجب حاکم شدن فضای آزاردهندهای برای توکیو شد و ژاپنیها نسبت به این فرصت سوزی٬ دولتمردان خود را شماتت کنند.
در نهایت چینیها توسعه این میدان را آغاز و کمپهای خود را دایر کردند اما قدم بزرگی را برای توسعه آزادگان جنوبی برنداشتند. نوبت به دولت یازدهم رسید٬ وزارت نفت در یک اقدام شتابزده و بدون بررسی جوانب کار٬ تصمیم حاشیه سازی گرفت٬ چینیها را از آزادگان اخراج کرد و کار را به شرکتهای ایرانی سپرد. این تصمیم در نهایت به جریمه یک میلیاردی ایران منجر شد که تا کنون به قوت خود باقی است اما برای آنکه این جریمه پرداخت نشود٬ توافق شد ایران سهم بزرگی از کنسرسیومی که قرار است آزادگان جنوبی را توسعه دهد٬ به چینیها اعطا کند.
از همان سال 94 بود که موضوع توسعه میدان آزادگان جنوبی مطرح شد و وزیر نفت و معاونان وی اعلام کردند با توجه به درخواستهای بسیاری که برای توسعه این میدان رسیده است٬ مناقصهای برگزار خواهد شد و از پیشنهادات مختلفی که دریافت میشود٬ بهترین تصمیم گرفته میشود. وعدههای دو ساله وزارت نفت برای برگزاری مناقصه در شرایطی هیچگاه محقق نشده است که طرف عراقی در حال برداشت از این میدان مشترک است و در ایران کارها به کندی پیش میرود و گویی اصلا این میدان مشترک نیست!
بیش از 8 زمان برای برگزاری مناقصه اعلام شده است و قرار بود 22 شرکت برای حضور در این مناقصه پیشنهادات خود را اعلام کنند اما همه این وعدهها تا به امروز راه به جایی نبرده است. وزارت نفت علاقه دارد یکی از شرکتهای توتال یا شل اپراتور این میدان شود ولی تا این لحظه٬ این دو شرکت هیچ واکنشی به بحث حضورشان در آزادگان ندارند. شر کت روسنفت هم دیگر مشتری آزادگان جنوبی است و جلساتی را با شرکت ملی نفت برگزار کرده است. گرچه وزارت نفت طبق قانون میتواند توسعه این میدان را به صورت ترک تشریفات و بصورت غیرمناقصهای به یکی از این شرکتها واگذار کند اما تصمیم گرفته است برای افزایش قدرت انتخاب٬ دو سال این میدان را معطل «انتخاب» کند.
با توجه به مشترک بودن این میدان٬ انتظار میرفت وزارت نفت بجای تعیین تکلیف میادین مستقل٬ در انعقاد قراردادهای میادین مشترک سرعت بیشتری به خرج دهد اما قصه پر درد سالهای 76 تا 84 و عدم اولویت بندی میادین هیدروکربوری٬ باز هم در حال تکرار است تا فقط بیژن زنگنه باشد که کاملا بی تفاوت نسبت به توسعه میادین مشترک٬ به وزارت مشغول باشد.
وزارت نفت دو راه دارد٬ یا باید مناقصه آزادگان را به سرعت برگزار کرده و برنده را اعلام کند و یا با ترک مناقصه٬ از اختیار قانونی خود برای انتخاب یک شرکت یا کنسرسیوم بهره بگیرد که در هر دو صورت٬ منافع کشور برنده خواهد شد ولی این نقد را میتوان به این وزارتخانه وارد کرد دلیل تعلل دو ساله در واگذاری توسعه این میدان چه بوده است.
شنبه ۱۸ فروردين ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۴۷