به گزارش
ميزنفت٬ این شرکت فرانسوی که نزدیک ترین شرکت نفتی جهان به صنعت نفت کشور است جزو نخستین شرکتهایی بود که در دهه 70 خود را به ایران نزدیک و پروژههای مختلفی را اجرایی کرد. هرچند انتقاداتی به عملکرد این شرکت در برخی پروژهها از جمله توسعه میدان سیری و درود وجود دارد ولی عملکرد قابل قبولی را در توسعه فازهای 2 و 3 پارس جنوبی از خود به جای گذاشت.
این شرکت در دوران توسعه فاز 2 و 3 روی فاز 11 هم تمرکز کرد و خواستار توسعه آن شد که بر همین اساس تفاهم نامهای میان توتال و شرکت ملی نفت امضا شد. این شرکت در سال 86 رسما از این پروژه کنار کشید و آنطور که گفته شد بابت این کناره گیری از آمریکا 5 میلیارد وام بدون بهره دریافت کرد. در دولت یازدهم و همزمان با مذاکرات هستهای این شرکت فرانسوی باز هم مذاکرات مخفیانه خود با شرکت ملی نفت ایران آغاز کرد و این بار فاز 11 را روی میز برد. با تبادل اطلاعاتی که صورت گرفت٬ در نهایت این شرکت برنامه خود را ارائه داد و ابتدای سال جاری قرارداد توسعه فاز 11 میان توتال و nioc امضا شد.
گرچه این قرارداد در نوع خود گران بود ولی چون نخستین گام سرمایه گذاری در نفت بود تا حدودی قابل درک بود ولی برخی ناظران بر این باورند توتال این امتیاز را بر اساس مواضعی دریافت کرد که برای ایرانیها نگران کننده بود.
سال گذشته بود که پاتری پویان مدیرعامل توتال درست در بحبوحه مذاکرات خود با شرکت ملی نفت بهانه تراشی را آغاز کرد و در نهایت گفت ما از تصمیم آمریکا تبعیت میکنیم و باید منتظر بمانیم تا تکلیف تحریمهای آمریکا علیه ایران مشخص شود.او به طور تلویحی بیان کرد که توتال از قوانین آمریکا تبعیت میکند تا این گفته وی با موضع گیری وزیر نفت همراه شود. زنگنه با انتقاد از پویان گفت: توتال نباید وقت کشی کند و طبق چارچوب قراردادی این شرکت از قوانین اتحادیه اروپا تبعیت میکند و نه آمریکا. من نمیدانم که مدیر توتال چرا چنین حرفی زده است.
او گفت: در قرار داد قید شده است که ما همه تابع سیاست های اتحادیه اروپا هستیم. این گونه صحبت ها که برای امضای قرارداد مجوز آمریکا لازم است، قابل قبول نیست.
با این وجود مذاکرات ادامه یافت و در نهایت قرارداد فاز 11 امضا شد. پس از این امضا بود که یکی از مدیران شرکت توتال در عربستان گفت که توتال «چراغ سبز» ریاض را برای انعقاد قرارداد دریافت کرده است. پویان هم گفت در جلب رضایت آمریکا برای امضای این قرارداد موفق بوده و به قطریها هم اعلام کرده است در ایران حاضر خواهند شد.
چنین مواضعی کمی حسایت برانگیز بود اما از آنجا که برای جذب سرمایه گذاری بیشتر باید فضا مهیا نشان داده میشد انتقاد جدی مطرح نشد. ضمن آنکه شرکت ملی نفت از قوی و سفت بودن چارچوب قراردادی خود گفت و امکان خروج توتال از فاز 11 را غیر ممکن دانست.
دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا از چند هفته پیش زمزمههایی را برای تحریم جدید ایران و یا خروج از برجام مطرح کرده بود که همین موضوع موجب بروز تردیدهای جدی درباره روند سرمایه گذاری شد. در این میان شرکت توتال که اولین قرارداد صنعت نفت را در دست داشت باز هم موضع متفاوتی گرفت که البته از سوی برخی رسانهها به شکل برعکسی منعکس شد.
هفته گذشته بود که پویان با اما و اگرهای زیاد درباره توسعه فاز 11 پارس جنوبی اعلام کرد: اگر تحریمهای آمریکا قوانینی داشته باشد که ما را مجبور به عقب نشینی کند ما مجبوریم تبعیت کنیم در مجموع اگر بتوانیم انجام میدهیم و اگر نتوانیم متوقف میکنیم. در حال حاضر شرکت توتال گزینهها را سبک سنگین میکند و همه چیز بستگی به کنگره آمریکا دارد که درباره تحریمها چه تصمیمی میگیرد و چه نوع تحریمی را اعمال میکند.
وی همچنین اضافه کرد: در این پروژه ریسک مالی برای توتال به خاطر وضعیت فعلی کم است، چرا که قرار است ما تصمیم سرمایهگذاری برای این پروژه را تا آخر امسال نهایی کنیم. ما مناقصاتی را برگزار کردهایم و بنا داریم قراردادهایی را تا آخر امسال منعقد کنیم، بنابراین همه چیز از نظر تقویمی درست پیش میرود.
پویانه تصریح کرد: که ما باید در این پروژه تا پایان امسال و پس از تصمیم کنگره به تصمیم روشنی برسیم.
حالا برای حضور توتال در ایران همه چیز به تصمیم کنگره و دو ماه آینده بستگی داردٰ. برخلاف نظر وزارت نفت مبنی بر اینکه قرارداد با توتال از قوانین اتحادیه اروپا تبعیت میکند ولی پویان رسما آمریکا را مرجع خود قرار داده است. توتال تا 2 ماه آینده کار خاصی را در فاز 11 آغاز نمیکند تا تکلیف مشخص شود٬ تکلیفی برای ماندن یا رفتن.