نفوذ روس‌ها در نفت کاک‌ها

ميزنفت/ در ژوین سال 2017 میلادی، دولت اقلیم کردستان و غول نفتی روسنفت روسیه چند قرارداد همکاری، سرمایه گذاری و مشارکت در تولید در حوزه اکتشاف، تولید، توسعه زیرساخت ها، حمل و نقل و تجارت نفت و گاز امضا کردند. همچنین روس ها توانستند امتیاز استفاده از خط لوله راهبردی انتقال نفت کردستان به ترکیه به ظرفیت 700 هزاربشکه در روز را به دست آورند. افزایش ظرفیت ترانزیت این خط لوله به یک میلیون بشکه در روز از دیگر طرح های روس ها به حساب می آید. هرچند تاکنون زمان انجام این پروژه اعلام نشده است.

اقلیم خودمختار کردستان از سال ها پیش، تلاش زیادی برای استقلال خود در منطقه شمال عراق آغاز نموده است. از دهه 1970 میلادی، کردهای ساکن در شمال عراق در حال مبارزه برای استقلال هستند، اما آنان با موانع متعدد داخلی و خارجی روبرو هستند.

در سال های اخیر، مهمترین عامل خارجی تاثیرگذار بر استقلال کردستان به توانایی این اقلیم در صادرات مستقل نفت ‌و گاز و کسب درآمدهای ارزی به عنوان ستون فقرات اقتصاد این منطقه مربوط می شود. بخش اعظم نفت کردستان به ترکیه صادر شده و از طریق خط لوله جیحان روانه سواحل مدیترانه می شود. ظرفیت انتقال سالانه این خط لوله 5.1 ميليون بشکه در روز بوده و از دو رشته خط لوله 40 و 46اینچ تشکیل شده است.

در اوایل سال جاری میلادی، روسنفت تریدینگ، بخش سوییسی شرکت روسنفت موافقت کرد تا فروش نفت کردستان تا سال 2019 میلادی را بر عهده گیرد. این محموله ها روانه پالایشگاه های روسنفت در کشور آلمان خواهد شد. روسنفت تعهد نموده تا پس از فروش محموله ها، بهای آن را به صورت دوره ای پرداخت کند. براساس گزارش بلومبرگ، نخستین مبلغ واریز شده به حساب دولت اقلیم کردستان 1 میلیارد دلار بوده است. 
این قرارداد منافع تجاری دو طرف را تامین خواهد کرد. شرکت روسنفت می تواند از تامین پایدار خوراک پالایشگاه های خود اطمینان یافته و بازار جهانی فعالیت های خود را توسعه دهد.

اگرچه مدیران ارشد روسنفت می گویند تصمیم های سیاسی در راهبری شرکت آنها جایگاهی ندارد، اما واقعیت ها بیانگر چیز دیگری است. نیچروان بارزانی از سال ها پیش در قراردادهای انرژی اقلیم کردستان نقش آفرینی دارد. وی با آنکارا و مسکو روابط نزدیکی دارد و در همه قراردادهای گذشته نقش آفرینی کرده است. در حقیقت کردها یک دولت سایه تشکیل داده اند که بر قراردادهای انرژی سایه افکنده است.

اما روس ها علاوه بر قرارداد روسنفت، از سال ها پیش در میادین هیدروکربوری کردستان حضور داشته اند. شرکت گازپروم نفت از سال 2012 میلادی، تولید نفت از میادین این منطقه را آغاز کرده و هم اکنون در سه بلوک نفتی گارمیان، شاکال و حلبچه فعال است. همچنین این شرکت مجوز توسعه میدان نفتی بدرا را در شرق عراق از رهبران بغداد دریافت کرده است. نکته قابل توجه اینکه با وجود بالا گرفتن جنگ با داعش در خاک عراق، روس ها به فعالیت خود در این منطقه ادامه داده اند.

کردستان دارای 45 میلیارد بشکه ذخیره نفت خام بوده و هزینه تولید از میادین آن در شمار کمترین ارقام در دنیا است. هرچند در مورد مقدار ذخایر کردستان نظرات متفاوتی وجود دارد.

همچنین تولید از این میادین به حفاری افقی نیاز دارد. به علاوه، نفت تولیدی سنگین، دارای گازهای سمی و ارزان قیمت است. دو شرکت اکسون موبیل و شورون که از سال 2012 میلادی در کردستان حضور دارند، نتوانسته اند در تولید نفت از این منطقه به موفقیتی دست یابند. فراموش نکنید که رهبران اربیل در بازپرداخت بدهی های خود به شرکت های نفتی نیز غیرقابل اعتماد بوده اند. 

رهبران کردستان از قرارداد خود با روسنفت به عنوان آغاز دوره ای جدید در منطقه یاد می کنند. هرچند همچنان سایه داعش بر سر مناطق مختلف این اقلیم سنگینی می کند. بارزانی تمایل دارد تا با قرارداد خود با روسنفت، تصویری آرام و باثبات از کردستان را به سرمایه گذاران و جهانیان نشان دهد. بدین ترتیب واقعیت ها و نتایج قرارداد کردستان و روسنفت، متفاوت هستند. چرا که در سایه این قرارداد، وام های هنگفتی به اقتصاد تضعیف شده اربیل سرازیر خواهد شد.

تقویت جایگاه بارزانی و اتحاد گروه ها و احزاب سیاسی این منطقه جدایی طلب از دیگر نتایج آن است. روس ها نیز با این قرارداد می توانند موقعیت خود را در خاورمیانه تقویت کنند. اما پیش بینی روزهای آینده، همچنان دشوار است.


منبع: Oilprice
نویسنده: 
مترجم: محسن داوری
 

چهارشنبه ۲۹ شهريور ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۲۹