ميزنفت/ یکی از مواردی که طی 4 سال گذشته مدام از سوی مسئولان وزارت نفت شنیده میشد ماجرای بدهی 50 میلیارد دلاری شرکت ملی نفت است. برای توضیح این رقم بگونهای فضاسازی میشود که گویا همه این 50 میلیارد دلار حیف و میل شده و هیچ اثری برپیشرفت صنعت نفت نداشته است.
نگاهی به اخباری که در این باره نشان میدهد موید این حقیقت است که وزارت نفت به هیچ عنوان علاقهای به بازگویی سرمایه گذاریهای انجام شده در صنعت نفت طی دوران پیش از خود ندارد و با سیاه نمایی عجیبی قصد دارد فضا را به این نقطه ببرد که خرابهای تحویل گرفته پر از بدهی. این در حالی است که به جز مبلغ 700 میلیون بورو که توسط بابک زنجانی پس داده نشد، همه مبالغ در پروژههای نفتی و گازی سرمایه گذاری شد و به مدد همان سرمایه گذاری، وزیرنفت با افتخار میگوید تولید ایران و قطر در پارس جنوبی برابر شده است. به پشتوانه همین تزریقها بود که فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس را ولو ناقص، افتختار مدیریتی خود دانسته و از جشن خودکفایی بنزین میگویند.
اینکه امروز به سرمایه گذاری 50 میلیارد دلاری، «بدهی» اطلاق میشود، ذهن هر مخاطب قدیمی را به روز رای اعتماد آقای زنگنه در سال 92 میبرد. جایی که وزیرنفت درباره عملکرد خود در دوره اصلاحات و سرمایه گذاریهای خارجی صورت گرفته برخی موارد را تشریح میکند. در آن جلسه یکی از نمایندگان مجلس از وی درباره بدهی 70 میلیارد دلاری حاصل از تصمیمات وی پرسید که زنگنه چنین پاسخ داد: « میگویید ما 70 میلیارد دلار كشور را مقروض كردیم كجا ما 70 میلیارد دلار كشور را مقروض كردیم؟ این طرف را نفرمودید، سالی چند میلیارد دلار گیر كشور آمد و اگر آن طرحهای افزایش تولید نفت و گاز نبود الان شما نفت و گازی نداشتید كه دیگر صادر كنید، حتی گازی نداشتید كه اداره كنید، 8 فاز پارس جنوبی كه در زمان بنده اجرا شد، اگر آنها نبود الان شما چه داشتید كه مصرف كنید؟ 200 و خردهای میلیون مترمكعب گاز است. شما طرحهای دارخوین، درود، سلمان، سروش و نوروز همه اینها بوده، اینها همه زمان من بوده، اینها نبود الان چه داشتید؟
».
این اظهارات وزیر نفت بخوبی نشان میدهد که سرمایه گذاریهای انجام شده در هر دورهای نه بدهی، بلکه سرمایه گذاری است ولی چه میشود کرد که وزیر محترم، سهم خود را سرمایه گذاری میداند و سهم دولت پیش از خود را بدهی!
این هم از عجایب قضاوتهای تامل برانگیز است که تاریخ به خوبی درباره آن قضاوت خواهد کرد. حتما وزارت نفت برای توجیه چنین قضاوتی خواهد گفت که سرمایه گذاری آن زمان منجر به افزایش تولید نفت و گاز شد و «بدهی» شرکت ملی نفت در دولت قبل به هوا رفت. از این پاسخها زیاد رسانهای شده است ولی از یاد نبریم که با سرمایهگذاریهایی که در دور نخست وزارت زنگنه انجام شد قرار بود تولید نفت حداقل 700 هزار بشکه در روز افزایش یابد ولی چیزی که محقق شد کمتر از 360 هزار بشکه در روز بود. روایت جزئی تر را میتوانید در اینجا بخوانید.
وزیرنفت اما در سال 92 درست گفت؛ اگر آن سرمایه گذاری ها انجام نمیشد دولت بعدش نفت و گازی برای تولید نداشت همانطور که اگر دولت نهم و دهم 50 میلیارد دلار در صنعت نفت سرمایه گذاری نمیکرد امروز وزارت نفت در حال آغاز کار توسعه فازهایی بود که به لطف آن 50 میلیارد دلار، طی 3 سال گذشته به افتتاح رسانده است.
این یک مثال ساده از برخوردهای گزینشی و برش وار وزارت نفت در بحث سرمایه گذاری بود، باشد که که در انعکاس واقعیات، دچار سیاه نمایی و خود بزرگ بینی نشویم.