خاورمیانه قطب گوگرد

ميزنفت/ آمارهای جهانی نشان می‌دهد 40 درصد ذخایر جهانی گاز طبیعی دنیا، ترش است. در تعدادی از میادین، حجم گوگرد موجود بسیار زیاد بوده و برای عرضه این گازها به بازار باید از مراحل پرهزینه پالایش گاز ترش بهره برد و همچنان دنیای ما به تاسیسات کاراتر و با ظرفیت بیشتر فراورش گاز ترش نیاز دارد.

در سایه افزایش پرشتاب تقاضای گاز طبیعی به ویژه در نیروگاه‌های تولید برق، بازار پالایش گاز ترش با رونق زیادی روبرو شده است. جداسازی گازهای اسیدی از گاز ترش، عملیاتی پرهزینه است و انداره و هزینه‌های جداسازی به حجم گاز ورودی وابسته است. در صنعت گاز طبیعی، هزینه بالای ساخت تاسیسات فرآورش گاز ترش و عملیات جداسازی تاثیر زیادی بر این بخش دارد.

اهمیت دستیابی به فناوری های این صنعت و توسعه فرآیندهای کارا و کم هزینه تصفیه گاز ترش باعث شده تا شرکت‌های جدیدی با هدف پژوهش و فناوری در این حوزه تاسیس و شروع به کار کنند. مثلا در سال‌های اخیر، شرکت اگزون موبیل تلاش کرده تا در فناوری‌های پالایش گاز ترش، به رهبر بازار تبدیل شود. صنعت گاز طبیعی به دنبال فناوری‌های کارا برای استفاده در طرح‌های خشکی فراساحلی و دورافتاده است و این دستاوردها در سایه نوآوری به دست می‌آید.

ما می‌دانیم که سولفید هیدروژن به مقدار قابل توجهی در گاز ترش میادین خلیج پارس وجود دارد و جداسازی گوگرد محلول با دشواری‌هایی همراه است.
در سایه نشست آب و هوای پاریس و تعهد دولت‌ها برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، دورنمای مصرف گاز طبیعی با رشد چشمگیری روبرو خواهد شد. همچنین فناوری تزریق گاز به مخازن نفتی برای افزایش نرخ برداشت جای خود را به تزریق دی اکسید کربن می‌دهد.
 
 
*نگاهی به پالایش گاز ترش‎
دکتر نیک کولز، از شرکت دومی اکسهیبیشن می‌گوید: در سال‌های فرارو، شاهد رشد در بازار گاز ترش خواهیم بود. رویدادی که به عرضه تجهیزات پالایش و جداسازی گوگرد در منطقه خلیج فارس، رونق خواهد داد. در این میان، باید به این نکته توجه کرد که ترکیبات گوگردی ازخوردگی بالایی برخوردارند. لذا باید فناوری مورد نیاز با دقت، انتخاب شود.

از سوی دیگر، پیتر دی کلارک معتقد است: سولفید هیدروژن، ماده ای بسیار سمی است و باید تا بیشینه میزان ممکن، جداسازی شود. فرآیند جداسازی گوگرد از نظر مهندسی و شیمیایی و فناوری‌های مورد نیاز، بسیار پیچیده بوده و هزینه بالایی دارد. متان به عنوان یک سوخت مصرفی در نیروگاه‌های تولید برق، از محصولات تولید شده در این فرآیند است. البته در این فرآیند، دی اکسید کربن نیز جداسازی می‌شود. ما می‌دانیم که در واحدسازی جداسازی، سولفید هیدروژن به متان تبدیل می‌شود.

در این فناوری، تجهیزات کارا، نقش مهمی را در تصفیه گاز ترش و تولید گوگرد بر عهده دارد. شرکت‌های فعال در این صنعت، همواره به دنبال یافتن کالاهایی هستند که علاوه بر شیرین سازی گاز طبیعی از هزینه‌های رقابتی برخوردار باشد. مثلا شرکت OHL آلمان از تولیدکنندگان شیرآلات با سابقه کار 120 ساله فعالیت، در چند دهه اخیر در بازار عرضه شیرآلات گاز ترش فعالیت می‌کند. مدیران این شرکت معتقدند بازار پالایش گاز ترش در سال‌های فرارو در منطقه خلیج فارس با رشد چشمگیری روبرو خواهد شد. اتفاقی که باعث گردیده شرکت‌های سازنده تجهیزات این بخش تلاش کنند در این بازار، نقش بیشتری ایفا کنند.

میدان گاز ترش حبشان امارات متحده عربی در 25 سال گذشته، یکی از میادین گازی در حال فعالیت در خاورمیانه است و با وجود ارائه استانداردهای طراحی و تولید محصولات مورد استفاده در محیط ترش، به دلیل شرایط ‌ویژه و متفاوت کمی با سایر پروژه‌ها فرق دارد.
 
 
 *دورنمای رشد دو برابری تولید گوگرد در شرکت ادنوک
شرکت ملی نفت ابوظبی (ادنوک) بزرگترین صادرکننده گوگرد در دنیا به شمار می‌رود.مدیران شرکت اعلام کرده‌اند در دوره 10 ساله فرارو، تولید سالانه گوگرد خود را از 6 میلیون تن به 12 میلیون تن خواهند رساند. بدین ترتیب آنان در دهه آینده، به بزرگترین تولیدکننده گوگرد دنیا تبدیل می‌شوند.

فراموش نکنید که از دیرباز گوگرد تولید شده در فرآیند پالایش گاز ترش در خاورمیانه یک محصول جانبی کم ارزش به شمار می‌رود. برخلاف دولت کانادا که از دیرباز یک صادرکننده کلیدی گوگرد در بازار بوده است، اماراتی‌ها چندان توجهی به اهمیت این محصول و مزایای آن نداشته‌اند.

نکته شایان توجه اینست که صنایع کانادا و ایالات متحده، بخش قابل توجهی از گوگرد تولید شده خود را در بخش‌های مختلف مصرف می‌کنند. آن‌ها با میلیاردها دلار دلار سرمایه گذاری توانسته‌اند کاربردهای مختلف و قابل توجهی برای گوگرد بیابند. اما شرایط گذشته خاورمیانه در حال تغییر است.
رهبران امارات اعلام نموده اند به دنبال ایجاد ارزش افزوده در منابع طبیعی کشورشان هستند. در سایه رشد تولید حجم گاز در کشور امارات متحده عربی و وجود میادین گاز ترش در این شیخ نشین در سال های آینده، شاهد رشد قابل توجه مقدار گوگرد تولید شده در این کشور خواهیم بود.

شیوخ امارات خواهان ایجاد ارزش افزوده بیشتر و بیشینه نمودن منافع خود در جایگاه بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده گوگرد دنیا در دهه ۲۰۲۰ میلادی هستند.
 

*بهبود شاخص های عملیاتی
مدیران شرکت ادنوک معتقدند با تداوم قیمت های پایین فروش نفت خام و تلاش برای کاهش هزینه ها، افزایش درآمدها باید در سرلوحه فعالیت ها قرار گیرد. از سوی دیگر، با ایجاد صنایع پایین دستی نظیر تولید کودهای شیمیایی به دنبال سودآوری بیشتر هستند. تولید کودهای فسفاته در بازارهای هدف آفریقا، استرالیا، آمریکای جنوبی و آسیا با سرمایه گذاری شرکت های بین المللی، در اولویت شیوخ اماراتی قرار دارد. و این هدف در چارچوب راهبرد متنوع نمودن اقتصاد ملی امارات پیگیری می‌شود.

در پنج سال گذشته، تولید گوگرد امارات رشد بهت برانگیزی داشته است. در سال 2010 میلادی، آنها سالانه 2 میلیون تن گوگرد تولید می‌کردند، اما در سال 2016 میلادی این عدد با رشد سه برابری از مرز 6 میلیون تن عبور کرد.

براساس پیش بینی ها در پایان دهه کنونی میلادی، تولید گوگرد اماراتی ها از مرز 8 میلیون تن فراتر خواهد رفت. این افزایش به دلیل توسعه میادین گازی جدید توسط شرکت ادنوک به ویژه میدان‌های شاه و حبشان و افزایش جمعیت این کشور و به دنبال آن رشد پرشتاب تقاضای گاز بوده است.
 

*رشد تقاضا در بازار گوگرد
با رشد تقاضای گوگرد، دولت‌های امارات متحده عربی، عربستان و کویت، توسعه طرح‌های تولید این محصول را با شتابی قابل توجه به پیش می‌برند. در مجموع، ظرفیت تولید گوگرد این سه کشور در یک دهه آینده 35 درصد افزایش خواهد یافت. گوگرد، ماده اصلی تولید اسید سولفوریک بوده که پرمصرف ترین ماده شیمیایی دنیا محسوب می‌شود. این محصول در ساخت کودهای شیمیایی، فولاد، توربین‌های بادی و دستگاه‌های الکترویکی کاربرد دارد. صنعت گوگرد در سال‌های اخیر با تحولات قابل توجهی روبرو بوده و دیگر آن را به عنوان یک محصول جانبی تولید نفت و گاز نمی‌شناسیم.

در مجموع، بازار گوگرد به سوی رقابتی شدن گام برداشته و دولت‌های خاورمیانه می توانند یک کسب و کار پایدار و بلندمدت را در این بخش ایجاد کنند.
دکتر پیتر هریسون مشاور ارشد در شرکت سی آریو معتقد است: در سال‌های اخیر، ما شاهد رشد تقاضای گوگرد بوده‌ایم. و این افزایش همچنان ادامه خواهد یافت. چرا که تنوع مصارف این محصول و اضافه شدن محصولات جدید، اهمیت گوگرد را دوچندان کرده است.

گفتنی است که در سال 2016 میلادی، ما شاهد پیشی گرفتن عرضه بر تقاضای گوگرد در بازارهای جهانی بوده‌ایم. اتفاقی که به بالا رفتن رقابت انجامیده است. مثلا در امارات روزانه 18 هزار تن گوگرد تولید می‌شود و در مجموع 20 درصد گوگرد دنیا در خاورمیانه تولید می‌شود اما در 10 سال آینده این عدد به 30 تا 35 درصد افزایش خواهد یافت. بدین ترتیب باید زیرساخت‌های مورد نیاز به سرعت طراحی و اجرا شود تا خاورمیانه به یکی از بازیگران کلیدی این محصول تبدیل شود.
 
مترجم: محسن داوری
منبع www.arabianoilandgas.com :
نویسنده: نیک کولز

يکشنبه ۲۵ تير ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۲۰