هند، عمان و امارات بدنبال خرید گاز ارزان
بن بست قیمت گاز بدلیل کرسنت
همه کشورهایی که از ایران گاز طلب می‌کنند گز ارزان می‌خواهند؛ از عمان گرفته تا امارات و هندوستان. در این میان همه چیز به یک قرارداد «بد» تجاری بسته شده است که هیچ مشتری را راضی نمی‌کند بالاتر از آن دریافت کند؛ کرسنت.
یکی از کشورهایی که روی گاز ایران حساب باز کرده است هندوستان است. این کشور به گاز نیاز دارد و از اوائل دهه 60 شمسی مذاکراتی را با ایران آغاز کرد که در نهایت به دلیل فشارهای آمریکا مجبور شد کنار بکشد تا قراداد گازی ایران با هند و پاکستان تنها به اسلام آباد ختم شود. هندی‌ها نگاه خاصی به گاز دارند و بر همین اساس علاقه دارند با دارنده دومین ذخایر گازی جهان به توافق برسند.
آنها دوبار برای گاز ایران برنامه دادند٬ یکی برای اجداث مجتمع پتروشیمی در چابهار و یکی برای توسعه میدان گازی فرزاد بی و تبدیل گاز به ال ان جی و انتقال آن به هندوستان که در هر دو مورد با مخالفت ایران روبه رو شد. آنها برای سرمایه گذاری در پتروشیمی ایران و احداث یک واحد در چابهار خواستار گاز 2 سنتی بودند و برای میدان فرزاد بی هم گاز بسیار ارزانی را می‌خواستند که به گفته وزیر نفت به سود ایران نبوده و نیست. هندی‌ها تهدید نیز کردند و گفتند اگر گاز فرزاد بی به آنها واگذار نشود میزان واردات نفت از ایران را کاهش می‌دهند. به تازگی هم وزیر انرژی هند گفته است ایران باید به پاس همکاری هند با این کشور در اوج تحریم‌ها توسعه و گاز این میدان را در اختیار هند قرار دهد.
کسانی که به جزئیات مذاکرات ایران و هند بر سر فرزاد بی آگاه هستند بخوبی می‌دانند که منظور هندی‌ها خرید گاز با قیمتی پایین تر از قیمت‌های ایران است. در واقع آنها روی کرسنت دست گذاشته اند و بر همین اساس قیمتی را طلب می‌کنند که نزدیک به قیمت گاز این قراردا جنجالی است.
قیمت گاز ایران به کرسنت بسیار ناچیز بود بطوری که هر متر مکعب گاز ایران 1.7 سنت بود و همین قیمت همه کشورهای مذاکره کننده با ایران را به سمت چانه زنی بیشتر سوق داد بطوری که حتی پاکستان هم برای تعیین فرمول٬ روی این موضوع مانور داد و ترکیه نیز در سال 90 در مذاکرات خود با مقامات وقت ایران٬ با دست گذاشان روی کرسنت خواستار اصلاح قیمت شد.
*هندی‌ها در فرزاد؟
هندی‌ها برای توسعه میدان فرزاد بی برنامه خود را ارائه داده بودند که با مخالفت ایران مواجه شد. وزیر نفت رسما گفت ایران در این طرح سود بسیار کمی نصیش می‌شود و بر اساس مدل مالی مشخص شده در برنامه اعلامی٬ انعقاد این قرارداد به صلاح نیست. ایران که از طرح توسعه ای 5.5 میلیارد دلاری پیشنهادی توسط شرکت ONGC هند رضایت ندارد، یک موافقتنامه اولیه برای توسعه میدان فرزاد بی با شرکت گازپروم روسیه منعقد کرده است.
وزیر نفت هند در این باره گفت: «ما برای روابطمان ارزش قائلیم. در روزهای سخت ایران، زمانی که کل کشورهای غربی این کشور را تحریم کرده بودند، ما با آنها ماندیم و مقدار قابل توجهی نفت از آنها خریدیم. ما همچنین زمانی که کانال های بانکی بازگشایی شد، تا پنی آخر (پول نفت ایران) را پس دادیم.»
اینکه چرا مذاکرات 17 ساله ایران و هند به توافق نهایی نزدیک نشده است دلایل بسیاری دارد ولی یکی از مهمترین آنها طمع هندی‌ها برای دریافت گاز ارزان است. آنها کرسنت را دیده اند و با این ذهنیت که وقتی ایران با یک شرکت دلال اینگونه معامله کرده و ارزان فروشی می‌کند پس می‌توانند قیمتی نزدیک به آن ارائه دهند.
*عمان هم هنوز در دامنه قیمت
مذاکره صادرات گاز ایران به عمان به سال‌های دهه 70 بر می گردد که مذاکرات جدی‌تر دنبال شد و حتی در اصفهان هم تفاهم نامه‌ای میان زنگنه و وزیر نفت عمان امضا شد ولی همه رفت و آمدها و مذاکرات دو طرف حتی در بالاترین سطح دیپلماتیک خود به تعیین فرمول و قیمت نهایی منجر نشده است. عمان هم با استناد به کرسنت و قرارداد دلفین قطر با امارات گاز ارزان می‌خواهد و روی قیمت منطقه تاکید می‌کند که همین موضوع شرایط سختی را برای ایران پیش آورده است. گرچه اخباری در باره نهایی شدن فرمول و قیمت شنیده می‌شود ولی هیچ چیزی رسمی نیست و از آنجایی که تیم راهبری قراردادی با عمان٬ تقریبا همان تیم کرسنت است تردیدها بیشتر شده است.
*امارات
طی سال‌های گذشته مذاکرات بسیاری با امارات برای صادرات گاز صورت گرفته است که سه شیخ نشین ابوظبی٬ دوبی و شارجه مذاکرات خود با ایران را به پیش بردند ولی هیچ کدام از آنها به توافق نهایی نرسید زیرا آنها هم قیمتی از ایران می‌خواستند که نزدیک به قیمت کرسنت باشد. همین قیمت و چانه زنی این شیخ نشین‌‌ها روند مذاکرات را به شکست رساند و بر همین اساس ایران نتوانست بطور منطقی و درست وارد بازار خلیج فارس شود زیرا قراردادی به نام کرسنت همه مشتری‌های بالقوه گاز ایران را به جایی رسانده است که خواستار گاز 5 سنتی هستند! گازی که به حتی نمی‌تواند هزینه صادرات را پوشش دهد و جز ضرر چیزی ندارد اما چه می‌توان کرد که با انعقاد یک کرسنت٬ چنین تحولی در خواسته‌های 3 کشور بوجود آمده است.
یکی از کشورهایی که روی گاز ایران حساب باز کرده است هندوستان است. این کشور به گاز نیاز دارد و از اوائل دهه 60 شمسی مذاکراتی را با ایران آغاز کرد که در نهایت به دلیل فشارهای آمریکا مجبور شد کنار بکشد تا قراداد گازی ایران با هند و پاکستان تنها به اسلام آباد ختم شود. هندی‌ها نگاه خاصی به گاز دارند و بر همین اساس علاقه دارند با دارنده دومین ذخایر گازی جهان به توافق برسند.
آنها دوبار برای گاز ایران برنامه دادند٬ یکی برای اجداث مجتمع پتروشیمی در چابهار و یکی برای توسعه میدان گازی فرزاد بی و تبدیل گاز به ال ان جی و انتقال آن به هندوستان که در هر دو مورد با مخالفت ایران روبه رو شد. آنها برای سرمایه گذاری در پتروشیمی ایران و احداث یک واحد در چابهار خواستار گاز 2 سنتی بودند و برای میدان فرزاد بی هم گاز بسیار ارزانی را می‌خواستند که به گفته وزیر نفت به سود ایران نبوده و نیست. هندی‌ها تهدید نیز کردند و گفتند اگر گاز فرزاد بی به آنها واگذار نشود میزان واردات نفت از ایران را کاهش می‌دهند. به تازگی هم وزیر انرژی هند گفته است ایران باید به پاس همکاری هند با این کشور در اوج تحریم‌ها توسعه و گاز این میدان را در اختیار هند قرار دهد.
کسانی که به جزئیات مذاکرات ایران و هند بر سر فرزاد بی آگاه هستند بخوبی می‌دانند که منظور هندی‌ها خرید گاز با قیمتی پایین تر از قیمت‌های ایران است. در واقع آنها روی کرسنت دست گذاشته اند و بر همین اساس قیمتی را طلب می‌کنند که نزدیک به قیمت گاز این قراردا جنجالی است.
قیمت گاز ایران به کرسنت بسیار ناچیز بود بطوری که هر متر مکعب گاز ایران 1.7 سنت بود و همین قیمت همه کشورهای مذاکره کننده با ایران را به سمت چانه زنی بیشتر سوق داد بطوری که حتی پاکستان هم برای تعیین فرمول٬ روی این موضوع مانور داد و ترکیه نیز در سال 90 در مذاکرات خود با مقامات وقت ایران٬ با دست گذاشان روی کرسنت خواستار اصلاح قیمت شد.
*هندی‌ها در فرزاد؟
هندی‌ها برای توسعه میدان فرزاد بی برنامه خود را ارائه داده بودند که با مخالفت ایران مواجه شد. وزیر نفت رسما گفت ایران در این طرح سود بسیار کمی نصیش می‌شود و بر اساس مدل مالی مشخص شده در برنامه اعلامی٬ انعقاد این قرارداد به صلاح نیست. ایران که از طرح توسعه ای 5.5 میلیارد دلاری پیشنهادی توسط شرکت ONGC هند رضایت ندارد، یک موافقتنامه اولیه برای توسعه میدان فرزاد بی با شرکت گازپروم روسیه منعقد کرده است.
وزیر نفت هند در این باره گفت: «ما برای روابطمان ارزش قائلیم. در روزهای سخت ایران، زمانی که کل کشورهای غربی این کشور را تحریم کرده بودند، ما با آنها ماندیم و مقدار قابل توجهی نفت از آنها خریدیم. ما همچنین زمانی که کانال های بانکی بازگشایی شد، تا پنی آخر (پول نفت ایران) را پس دادیم.»
اینکه چرا مذاکرات 17 ساله ایران و هند به توافق نهایی نزدیک نشده است دلایل بسیاری دارد ولی یکی از مهمترین آنها طمع هندی‌ها برای دریافت گاز ارزان است. آنها کرسنت را دیده اند و با این ذهنیت که وقتی ایران با یک شرکت دلال اینگونه معامله کرده و ارزان فروشی می‌کند پس می‌توانند قیمتی نزدیک به آن ارائه دهند.
*عمان هم هنوز در دامنه قیمت
مذاکره صادرات گاز ایران به عمان به سال‌های دهه 70 بر می گردد که مذاکرات جدی‌تر دنبال شد و حتی در اصفهان هم تفاهم نامه‌ای میان زنگنه و وزیر نفت عمان امضا شد ولی همه رفت و آمدها و مذاکرات دو طرف حتی در بالاترین سطح دیپلماتیک خود به تعیین فرمول و قیمت نهایی منجر نشده است. عمان هم با استناد به کرسنت و قرارداد دلفین قطر با امارات گاز ارزان می‌خواهد و روی قیمت منطقه تاکید می‌کند که همین موضوع شرایط سختی را برای ایران پیش آورده است. گرچه اخباری در باره نهایی شدن فرمول و قیمت شنیده می‌شود ولی هیچ چیزی رسمی نیست و از آنجایی که تیم راهبری قراردادی با عمان٬ تقریبا همان تیم کرسنت است تردیدها بیشتر شده است.
*امارات
طی سال‌های گذشته مذاکرات بسیاری با امارات برای صادرات گاز صورت گرفته است که سه شیخ نشین ابوظبی٬ دوبی و شارجه مذاکرات خود با ایران را به پیش بردند ولی هیچ کدام از آنها به توافق نهایی نرسید زیرا آنها هم قیمتی از ایران می‌خواستند که نزدیک به قیمت کرسنت باشد. همین قیمت و چانه زنی این شیخ نشین‌‌ها روند مذاکرات را به شکست رساند و بر همین اساس ایران نتوانست بطور منطقی و درست وارد بازار خلیج فارس شود زیرا قراردادی به نام کرسنت همه مشتری‌های بالقوه گاز ایران را به جایی رسانده است که خواستار گاز 5 سنتی هستند! گازی که به حتی نمی‌تواند هزینه صادرات را پوشش دهد و جز ضرر چیزی ندارد اما چه می‌توان کرد که با انعقاد یک کرسنت٬ چنین تحولی در خواسته‌های 3 کشور بوجود آمده است.
شنبه ۲۷ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۴۷
کد مطلب: 17963