ميزنفت/ رئیس جمهور میگوید طی سالهای اخیر حدود 40 میلیارد دلار از درآمدهای نفتی به صندوق توسعه ملی واریز شده است در حالی که گزارشهای تفریغ بودجه رقم دیگری را نشان میدهد.
به گزارش جوان٬ رئیس جمهور سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی را 40 میلیارد دلار اعلام کرده است که با توجه به سهم 20 درصدی صندوق توسعه ملی طی 4 سال اخیر، یعنی دولت یازدهم توانسته است 200 میلیارد دلار نفت و میعانات گازی بفروشد.
اما آمارها چه میگویند؟ بر اساس گزارش تفریغ بودجه سال 92، در این سال مجموع درآمدهای نفتی ایران 42.7 میلیارد دلار بوده است و این رقم در سال 93 به 40 میلیارد دلار رسیده است. در سال 94 اما این رقم به 22.2 میلیارد دلار کاهش یافته است. در سال 95 وضعیت کمی بهتر شده است و به گفته وزیر نفت در 9 ماهه ابتدایی این سال، درآمد نفتی ایران به 24 میلیارد دلار رسیده است که البته طبق گفته های چند ماه گذشته وزیر نفت به 41 میلیارد دلار باید میرسید.
این آمارها نشان میدهد مجموع درآمدهای نفتی دولت یازدهم در طول فعالیت خود حدود 146 میلیارد دلار درآمد نفتی کسب کرده است که با توجه به مجوز رهبری برای کاهش سهم صندوق توسعه ملی از 30 درصد به 20 درصد، کمتر از 30 میلیارد دلار به صندوق توسعه ملی ایران واریز شده که با رقم 40 میلیارد دلار رئیس جمهور فاصله دارد.
از سوی دیگر طبق گزارش تفریغ دیوان محاسبات مجلس میزان واریزی به صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی در سال 92 معدل 11.3 میلیارد دلار، سال 93 حدود 13 میلیارد دلار و در سال 94 حدود 6.7 میلیارد دلار بوده است که اگر 10 میلیارد باقی مانده متعلق به سال 95 باشد درآمد نفتی ایران در سال 95 بیش از 50 میلیارد دلار بوده است که هنوز مشخص نیست این عدد واقعی است یا نه اما غیر منطقی هم نیست. این در حالی است که گزارش تفریغ بودجه سال 94 نشان میدهد دولت در پرداخت سهم صندوق توسعه ملی کوتاهی کرده است.
در ابتدای گزارش تفریغ بودجه 94 به میزان صادرات نفت در سال 94 اشاره و نوشته شده است که در این سال یک میلیارد و 24 میلیون بشکه نفت تولید شده است که ارزش آن حدود 46 میلیارد دلار بوده است. این رقم برای میعانات گازی 196 میلیون بشکه بوده است که ارزش این تولید بیش از 9 میلیارد دلار اعلام شده است.
به معنای ساده تر٬ ارزش تولید نفت و میعانات گازی بیش از 55 میلیارد دلار بوده است. از تولید 1 میلیارد بشکهای نفت در سال مورد اشاره٬ 411 میلیون و 678 هزار و 35 بشکه نفت خام صادر شده است که بر این اساس روزانه یک میلیون و 127 هزار و 885 بشکه نفت خام راهی بازارها شده است. دیوان محاسبات درآمد فروش محمولههای نفت در سال 94 را حدود 18 میلیارد دلار اعلام کرده است.همچنین 613 میلیون بشکه نفت هم تحویل پالایشگاههای کشور شده است.
به رقم درآمدهای نفتی باید 101 میلیون و 25 هزار و 367 بشکه میعانات گازی صادر شده را هم اضافه کرد. این رقم به معنای صادرات روزانه 276 هزار بشکه میعانات گازی در سال 94 است. درآمد حاصل از صادرات میعانات گازی در طول سال 94 بالغ بر 4 میلیارد و 193 میلیون و 632 هزار و 332 دلار شده است.
همچنین در سال 94 تراز تجارت گازی کشور منفی بوده است به طوری که در سال 94 حدود 8 میلیارد و 2 میلیون و 871 هزار و 780 متر مکعب گاز صادر و از طرفی 8 میلیارد و 663 میلیون و 604 هزار و 645 متر مکعب گاز وارد کشور شده است.
درآمد ارزی حاصل از صادرات گاز کشور 2 میلیارد و 113 میلیون و 634 هزار و 168 دلار و هزینه ارزی واردات گاز نیز 1 میلیارد و 638 میلیون و 336 هزار و 285 دلار بوده است.
اما نکته جالب تر در این باره عدم واریز بخشی از سهم صندوق توسعه ملی از درآمدهای نفتی است که به عنوان نمونه میتوان به موضوع بانکرینگ اشاره کرد. از آنجا که فروش بانکرینگ فرآوردههای نفتی (سوخترسانی به کشتیها) به عنوان صادرات تلقی شده و مشمول پرداخت 20 درصد سهم صندوق توسعه ملی بوده است، بر اساس گزارش تفریغ بودجه، شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی 164 میلیون دلار سهم صندوق توسعه ملی از محل فروش بانکرینگ فرآوردههای نفتی را هم پرداخت نکرده که مبین تخلف این شرکت است.
همچنین شرکت ملی نفت ایران، وجوه مربوط به صادرات فرآوردههای نفتی را به حساب شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی واریز نکرده است. لذا مبلغ 280 میلیون دلار سهم صندوق توسعه ملی پرداخت نشده که بیانگر تخلف شرکت ملی نفت است. شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی هم 36 میلیون دلار سهم صندوق توسعه ملی را پرداخت نکرده که این کار هم خلاف بوده است.
همچنین شرکت ملی گاز ایران سهم 20 درصدی صندوق توسعه ملی را از محل ارزش خالص صادراتی گاز را واریز نکرده است که این رقم بیش از 100 میلیون دلار ذکر شده است.