ميزنفت/ بهارستان فردا شاهد حذف یا ابقای کارت سوخت خواهد بود. نمایندکان تصمیم خواهند گرفت و تصمیمشان میتواند نقش مهمی در حوزه سوخت داشته باشد و از این نظر بهتر است به اهمیت کارت سوخت در حوزه انرژی نگاه دقیقتری داشته باشیم.
کارت سوخت از سال 86 به عنوان ابزاری برای کنترل مصرف بنزین و کاهش قاچاق این فرآورده نفتی مورد استفاده قرار گرفته بود.
روند تقاضای بنزین طی سالهای 1375 تا 1385 همواره سیر صعودی داشت بهطوری که میزان مصرف روزانۀ آن از حدود 33 میلیون لیتر در سال 1375 به 73.6 میلیون لیتر در سال 1385 افزایش یافت. با ادامه روند افزایش میزان مصرف و به تبع آن واردات بنزین در سال 1385 و همچنین قوت گرفتن زمزمه های تصویب طرح تحریم فروش بنزین توسط آمریکا، موضوع سهمیه بندی بنزین با استفاده از کارت سوخت در قانون بودجۀ سال 1386 تصویب و از 6 تیرماه همانسال اجرا شد. با اجرا شدن این طرح، روند فزایندۀ قاچاق و مصرف متوقف شد و درنتیجه واردات بنزین کاهش یافت. در شکل زیر روند مصرف بنزین پس از اجرای طرح کارت سوخت و فرض عدم اجرای کارت سوخت نشان داده شده است.
همانطور که در شکل نشان داده شده است در صورت عدم اجرای طرح کارت سوخت مصرف بنزین در کشور به حدود 2 برابر مصرف فعلی کشور رسیده بود.
اما وزیر نفت که در ابتدا از موافقان استفاده از کارت سوخت بود، اجرای آن را تا سال 94 ادامه داد؛ اما به یکباره در خرداد 94 با مصوبه ای که از دولت گرفت، سهمیهبندی بنزین را متوقف و این فرآورده نفتی را تکنرخی اعلام کرد. زنگنه، تداوم استفاده از کارت سوخت را به دلایلی چون بار مالی نگهداری از کارت سوخت، استفاده نشدن از اطلاعات کارت سوخت، تاثیر نداشتن کارت سوخت در کنترل مصرف بنزین، مردم آزاری و زائد بودن استفاده از کارت سوخت نادرست میدانست. این در حالی است که به گفتۀ مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراوردههای نفتی،
هزینۀ سالانۀ حفظ سامانۀ هوشمند سوخت ناچیز و در حدود سالانه 20 میلیارد تومان است. بنابراین وزارت نفت دغدغهای برای تامین منابع لازم برای اجرای این مصوبه نخواهد داشت.
از طرف دیگر روند روبه رشد واردات بنزین در سالهای اخیر نشان میدهد، همچنان خطر تحریم واردات وجود دارد و غفلت از نقش ابزارهای کنترلی در این شرایط عاقلانه نیست. در شکل زیر میزان واردات بنزین در سالهای 75 تا 95 نشان داده شده است.
همانطور که در شکل نشان داده شده است در 5 سال اخیر میزان واردات بنزین از حدود 2 میلیون لیتر در سال 91 به 12 میلیون لیتر در سال 95 رسیده است که افزایش 6 برابری را نشان میدهد.
براساس برنامه هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی قرار است در اوایل هفته جاری رای گیری برای حفظ و یا حذف کارت سوخت در صحن علنی مجلس شورای اسلامی صورت گیرد. بنابر این لازم است که نمایندگان مجلس شورای اسلامیبا توجه با اهمیت سامانه هوشمند توزیع سوخت به حفظ کارت سوخت رای دهند تا زمینه قاچاق و مصرف بیرویه بنزین در کشور فراهم نشود.