وحید حاجی پور | علی باقری، مذاکرهکننده اصلی هستهای ایران در مذاکرات احیای برجام، با عقبنشینی بزرگ از موضع خود گفته است ایران حاضر است درچارجوب توافق گذشته، به مذاکرات برگردد! این تغییر موضع 180 درجهای را باید با سخنرانی مقام معظم رهبری سنجید که عقبماندگی اقتصادی یک دهه گذشته را گوشزد کردند و تحریم را یکی از عوامل آن دانستند.
اما در اینکه چرا احیای برجام که فقط به یک سفر وزیر امور خارجه به وین نیاز داشت، روی هوا رفت، حرفها بسیار است اما به باور بسیاری از کارشناسان حوزه سیاست خارجی و ژئوپلیتیک، خطای محاسباتی چهرههای اثرگذار و عوامل «فرقه پایداری» در بروز چنین وضعیتی پررنگ بوده است.
این گروه، معتقد بودند زمستان 2023 اروپا، بهقدری برای بروکسل سخت خواهد بود که حاضر است هرگونه امتیازی بدهد تا با جوش دادن برجام، نفت و گاز ایران را وارد اروپا کند و خود را از یک زمستان وحشتناک با مرگومیر چند هزارنفری نجات دهد. در همان روزها بسیاری از اندیشکده های ایرانی و برخی کارشناسان به این خطای محاسباتی اعتراض کردند و نوشتند، این کارت ارزشی ندارد و فقط برای بازی کردن است اما تیم مذاکرهکننده که خط خود را از جای دیگری میگرفت، آنها را مشتی بیسواد میخواند که وابسته به دولت قبل هستند.
چهرههای وابسته به «فرقه پایداری»، نوشتند و عنوان کردند که نفت بهزودی 185 دلار میشود و در این میان، کسی که به توافق نیاز دارد اروپاست و نه ایران. این در حالی بود که نشانههای روشنی از این خطای استراتژیک دیده میشد ولی ازآنجاکه دولت سیزدهم، مذاکره را برای مذاکره دوست دارد، محلی به آن داده نشد.
اواخر تابستان امسال، توافق تقریباً آماده امضا بود اما با فشار تندروها همهچیز به عقب بازگشت؛ حتی روزنامه کیهان به دولت توصیه کرد دو ماه صبر کند تا ببیند اروپاییها گرفتار در زمستان، بهپای تهران خواهند افتاد. دولت هم همین مسیر را رفت ولی اوضاع طور دیگری رقم خورد.
زمستان سخت، بهجای اروپا در ایران فراگیر شد و اهالی قاره سبز، زمستان را بهسادگی سر کردند و دیگر نیازی به نفت و گاز ایران نداشته و ندارند؛ آنها برنده بازی بودند که نفوذیها برای تهران تدارک دیده بودند و از دو ماه گذشته، تماسهای ایران را برای احیای مذاکرات در چارچوب قبلی را رد کردند.
وضعیت بهقدری طنزآمیز شده که معاون وزیر امور خارجه در حال التماس به غرب است تا به مذاکره برگردند اما فعلا نشانی از مذاکره نیست و اگر هم باشد، دیگر خبری از آن چارچوب گذشته نیست. ایرانی که میتوانست با کارت زمستان سخت که فیک نیز بود، برجام را در مهرماه احیا کند اما به دلیل یک توهم کودکانه و گعدهای، بازی را واگذار کرد.
حال پرسش اساسی اینجاست که ایده زمستان سخت از سوی چه افراد و وزارتخانهای به تیم سیاست خارجی دیکته شد؟ چه کسانی این دروغ بزرگ را تئوریزه و رسانهها را به خط کردند. آیا معاون بینالملل وزارت نفت در جا انداختن این دروغ، مؤثر بوده است؟ تاریخ حرفهای بسیاری برای گفتن دارد.
يکشنبه ۱۶ بهمن ۱۴۰۱ ساعت ۰۲:۳۷