وحید حاجی پور | محسن خجسته مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران روز جمعه در گفتوگو با خبرگزاری ایرنا، گفت که جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد پس از برداشتن تحریمها، نیازهای انرژی اروپا و غرب را تا هراندازه که بخواهند تأمین کند.
گرچه این خبر، دقایقی بعد از خروجی این خبرگزاری حذف شد، اما هیاهوی بسیاری در محافل بالادستی نظام جمهوری اسلامی و فضای مجازی ایجاد کرد. آنهم درست در روزهایی که قوه عاقله نظام، تلاش بسیاری کرد تا ماجرای برجام و
اوکراین را جدای از هم دنبال کرده و مقهور تغییر شرایط حاکم بر جهان نشود اما مدیرعامل نفت، یک تنه همه این تلاشها را بر باد داد.
خجسته مهر در این مصاحبه به شکلی تشنگی خود را برای صادرات نفت به
اروپا بروز داده است که اگر نام و سمت وی از مصاحبه حذف شود، گویی یکی از همپیمانان آمریکا در جهان عرب این اظهارات را بیان داشته است. این اظهارنظر در شرایطی اعلام شد که
برجام در روزهای حساس خود قرار داشت و روسها سعی داشتند با یارکشی در میان قدرتهای نفتی، به جنگ تحریمهای یکجانبه آمریکا بروند که بر همین اساس، سیاست جمهوری اسلامی ایران عدم موضعگیری دراینباره بود تا تکلیف برجام روشن شود.
گرچه ایران و روسیه در حوزه بازارهای انرژی، در مواقعی رقیب و در نقاطی می توانند شریک هم باشند، ولی شورای عالی امنیت ملی تصمیم داشت تا با پایش دقیق تحولات در اروپا، روسیه و آمریکا، در مرحله نخست برجام را به سرانجام رسانده تا با آزاد شدن کشور از بند تحریمها، برگ برنده خود را رو کند. اما مصاحبه خجسته مهر، باعث شد تا هم به روسها بهانه مناسب داده شود و هم منافع ملی به خطر بیفتد.
پرسش اصلی اینجاست که چه نیازی بود
خجسته مهر این موضوع را رسانهای کند؟ آیا جز این است که با احیای برجام، تولید و صادرات نفت ایران افزایش مییافت که این گاف امنیتی، توسط مدیرعامل شرکت ملی نفت داده شود؟! اصلا چه ضرورتی احساس می شد که مدیرعامل شرکت نفت، برخلاف دستور شعام موضع گیری علنی کند؟
رویهای که خجسته مهر در پیشگرفته است، این شائبه را به ذهن متبادر میسازد که گویا او، حامی منافع غربی است که جمهوری اسلامی ایران را بهصورت یکطرفه و به بهانههای واهی، مورد تحریم قرار داد و حالا که قصد دارد روسیه را
تحریم کند، روی خوش به ایران نشان داده و مدیرعامل شرکت ملی نفت، مستِ اشتیاق غرب شده است.
رویکرد جمهوری اسلامی ایران در قبال تأمین انرژی غرب، نه در شرکت نفت و نه در وزارت نفت، بلکه در مراجع تصمیم گیر تعیین میشود که قطعاً خجسته مهر، هیچ نقشی در آن ندارد و تنها باید مجری دستورات و سیاستها باشد. بااینوجود مشخص نیست چرا او بهصورت پابرهنه، به میان آمده و اینگونه سنگ غرب را به سینه میزند!
گرچه هنوز درباره روابط سیاسی و امنیتی ایران و روسیه، تردیدها و شائبههای بسیاری وجود دارد اما اینکه یک مقام رسمی جمهوری اسلامی ایران اینگونه کشورش را به طرف غربی خود وفادار نشان بدهد، موید این حقیقت است که هنوز، درک درستی از واژه «دیپلماسی» در وزارت نفت و بدنه اجرایی دولت وجود ندارد.
کسانی که از روابط قدرت در بدنه ارشد نظام شناخت دارند و بهخوبی از سلسلهمراتب سازمانی در بخش امنیتی آگاهاند، بهخوبی میدانند در مواقع بحران و حساس، همهچیز در دست شورای عالی امنیت ملی است و اگر قرار باشد موضعی از سوی جمهوری اسلامی ایران گفته شود، در پایینترین سطح خود از وزیر میخواهند تا به رسانهها برود و موضوعی را مطرج کند.
گرچه مصاحبه مدیرعامل شرکت ملی نفت بهسرعت از خروجی خبرگزاری حذف شد، اما انتشار آن در سایر رسانهها و تبعاتی که به همراه دارد، بیشتر برنامههای نظام را بر هم زد، آنهم به دلیل شهوت دیده شدن توسط یک مقام اجرایی که عاشق مصاحبه و رسانه است.