و ناگهان «دستِ خدا»!

وحید حاجی‌پور| قیمت دست دولتی‌هاست نه خدا، حالا وزیر نفت بخواهد برای پاسخ دادن به پرسش‌هایی درباره تغییرات بهای حامل‌های انرژی و خوراک صنایع بگوید قیمت‌ها دست خداست!
 
بیژن زنگنه در پاسخ به انتقادات مبنی بر قیمت‌گذاری صنایع پایین‌دستی می‌گوید: «قیمت‌ها دست خداست. هیچ دولتی نمی‌تواند در قیمت‌گذاری‌ها دخالت کند و انتظار نتایج مطلوبی را داشته باشد.» این را وزیر دولتی گفته است که در حوزه قیمت‌گذاری هر کاری خواسته انجام داده و بدون توجه به تبعات اقدامات خود، اقتصاد کشور را به هر سو که می‌خواهد می‌کشاند، البته دیدگاه وزیر نفت در این حوزه، غوطه‌ور بر نظریات دوست صمیمی خود، یعنی عباس آخوندی است که کلاً اعتقاد دارد همه چیز را باید آزاد کرد!
 
چنین رویکردی در اظهارات این چند سال وزیر نفت بار‌ها مشاهده شده است؛ وزیری که می‌گفت نباید با کارت سوخت و سیستم مدیریت مصرف بنزین، برای مردم دردسر ایجاد و قیمت‌ها را باید رها کرد، هر چند رئیس‌جمهور برای پیروزی در انتخابات سال ۹۶ به این رویکرد «نه» گفت ولی اصولاً این دیدگاه، طرفداران خاص خود را دارد به ویژه وزیر نفت؛ وزیری که وقتی زمزمه افزایش قیمت بنزین در سال ۹۸ مطرح شد، درباره اینکه بهای بنزین چقدر افزایش می‌یابد، با خنده تحریک‌آمیزی گفت: تا هر جا که مردم تحمل کنند!
 
وزیر نفت از قیمت‌گذاری دولتی برای خوراک صنایع و حامل‌های انرژی انتقاد می‌کند ولی خود، در این حوزه بیشترین دخالت‌ها را داشته است. اگر آقای زنگنه عمیقاً به این موضوع اعتقاد دارد چگونه است که برای قیمت خوراک تصمیمات شخصی خود را در نهاد‌های بالادست «می‌پزد» و مصوبه افزایش یا کاهش قیمت را می‌گیرد. اگر قرار است بازار برای این چالش تصمیم بگیرد، چگونه است که قیمت خوراک گازی پتروشیمی‌ها افزایش می‌یابد و از سوی دیگر، تخفیف‌هایی برای خوراک پالایشگاه‌های نفتی در نظر می‌گیرد؟ چگونه است که رفتار‌های مدیریتی وزیر نفت، با اعتقاد او اینچنین در تضاد است؟!
 
مسئله بعدی آن است که اگر قرار است قیمت‌ها از دل بازار بیرون بیایند، بفرمایند که کدام بازار با چه مکانیسم و چه بازیگرانی؟! اگر منظور آن است که صنایع وابسته به دولت و خصولتی‌ها قیمت را چکش بزنند، ناگفته پیداست که چه اتفاقی در بطن تصمیمات مقام عالی وزارت در حال رخ دادن است. یا وزیر نفت باید به چارچوب‌های ذهنی خود پایبند می‌بود یا اگر نمی‌توانست با چنین شرایطی کنار بیاید، بهتر بود با یک استعفا به همه چیز پایان می‌داد، مانند عباس آخوندی که با جدا شدن از دولت، پای خود را از تصمیمات دولت کنار کشید.
 
«دو نبش» بازی کردن در دولتی که هر دخالت قیمتی را وظیفه خود می‌داند، اصولاً با نگاه خاص وزیر نفت همسو نیست که هرگاه به سودش باشد، قیمت‌ها را تغییر می‌دهد و هر زمان که درباره نحوه قیمت‌گذاری‌ها انتقادی به وی وارد می‌شود، همه چیز را تقصیر «خدا» می‌اندازد. مقام عالی وزارت، بهتر از هر کسی می‌داند طی سال‌های اخیر خودش بیشترین حضور در حوزه قیمت‌گذاری را داشته است ولی امروز، چنان از لزوم عدم ورود دولت به این حوزه سخن می‌گوید که هر کس نداند، ممکن است اسیر این باور غلط شود که آقای زنگنه، خود را از هرگونه دخالت قیمتی کنار کشیده است و ملائک خدا، قیمت‌ها را دستخوش تغییر می‌کنند.
 
خلاصه آنکه، وزیر نفت یکبار برای همیشه تکلیف را مشخص کند و بدون آنکه مقصری دیگر برای اشتباهات خود بتراشد و سخنان نغز جاری کند، مسئولیت تصمیمات خود را پذیرفته و برای یک بار هم که شده، بابت اشتباهاتش از همه عذرخواهی کند. نمی‌توان هم با «علی» نماز خواند و هم پلوی «معاویه» را تناول کرد!

شنبه ۲۵ بهمن ۱۳۹۹ ساعت ۰۶:۲۵