رازيانه با نام علمي Foeniculum vulgare Mill گياهي چند ساله است كه به دو صورت وحشي و زراعي در ايران ديده مي شود. به طور كلي تمام قسمت هاي گياه رازیانه خاصيت درماني دارد، اما بيشترين قسمت مورد استفاده آن بذر رازیانه است كه حاوي روغن اسانس فرار است و مهمترين تركيب شيميايي آن آنتول است كه بيشترين خواص اين گياه مربوط به اين تركيب است. از طرفي ديگر مزه شيرين رازيانه مربوط به وجود آنتول و استراگول در آن مي باشد.
خواص و كاربرد دارويي رازيانه
طبع رازيانه گرم و خشك است. تخم آن گرمتر از برگ آن و ريشه آن گرمتر از ساير اعضاي آن است.
در طب سنتي رازيانه به عنوان ضد نفخ، مدر، دفع كننده سنگ هاي كليه و مجاري ادراري ، افزايش دهنده شير مادران مورد استفاده قرار مي گيرد.
رازیانه به عنوان یک هضم کننده عالی برای از بین بردن درد شکمی، گاز و نفخ است . ساقه تازه رازیانه را می توان شبیه به کرفس خورد، دانه رازیانه طعم معطر و دوست داشتنی برای ماهی و غذاهای دیگر است . اگر با خوردن سبزیجاتی ، مانند کلم، مشکل هضم دارید سعی کنید دانه رازیانه اضافه کنید.
رازيانه اثر زياد كننده ی شير را در زنان شيرده دارد و بدين منظور مي توان از دم كرده ی رازيانه استفاده كرد.
رازیانه موها را تقویت می کند و مانع ریزش مو می شود
ريشه رازيانه ديورتيك است. اثر مدر قوي دارد. اوره و اسيد اوريك را دفع مي كند. به علاوه اشتها آور است. ريشه رازیانه به علت مدر بودن ، برای درمان سنگ كليه، نفريت و بيماری هايي نظير آن مصرف مي شود. زمان جمع آوري ريشه بايد در اواخر پاييز باشد.
دم كرده بذر رازيانه با زيره سبز براي رفع اسهال و تقويت معده با عسل و سكنجبين براي تب هاي كهنه مفيد است. از دم كرده تخم رازیانه براي تحليل بادها، درد پهلو و لگن خاصره، رفع بلغم ترش، رفع اسهال مزمن، استفاده مي كنند
استفاده موضعی آب برگ های رازیانه، ناراحتی و خستگی مفرط چشم را از بین می برد. مصرف رازیانه در غذا از چشم در برابر التهاب، اختلالات مربوط به سن و پیری چشم محافظت می کند.
جوشانده ريشه رازيانه ملين و مسهل است.
ريشه رازيانه داراي كومارين Coumarin مي باشد . چون اين ماده رقيق كننده خون است بنابراين آنهايي كه مبتلا به تصلب شرائين يا انسداد رگها هستند مي توانند از جوشانده ريشه رازيانه استفاده كنند .
از برگ خام و تازه آن به عنوان چاشني براي غذا و سبزي استفاده مي كنند. البته زمان جمع آوري براي برگ ها بايد قبل از گلدهي باشد.
رازیانه موها را تقویت می کند، مانع ریزش مو می شود، به بدن آرامش می دهد و حافظه را تقویت می کند.
تخم رازیانه برای پیشگیری از سرطان مفید است
تخم رازیانه کلسترول خون را کاهش میدهد.ترکیبات موجود در تخم رازیانه امکان تجمع کلسترول در جدارهی رگها را کاهش میدهد و به این ترتیب از ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی پیشگیری میکند.
تخم رازیانه برای پیشگیری از سرطان مفید است. آنتیاکسیدانهای موجود در تخم رازیانه به کاهش خطر ابتلا به سرطان ناشی از آسیبهای رادیکالهای آزاد کمک میکند.
تخم رازیانه همچنین برای پیشگیری از ابتلا به سرطان کولون موثر است. به خاطر اینکه سرشار از فیبرهای گیاهی بوده و به حذف توکسینها و مواد زاید از طریق رودهها کمک میکند.
تخم رازیانه سرشار از فیبر است. فیبرها صرفاً در مواد غذایی گیاهی وجود دارند. باید بدانید که این ترکیبات مفید در دفع راحت و خروج توکسینها و مواد زاید از بدن نقش اصلی دارند. این ترکیبات مفید برای هضم غذا نیز موثرند. 100 گرم تخم رازیانه حاوی 150 درصد فیبر مورد نیاز روزانهی بدن است.
تخم رازیانه حاوی خواص دیورتیک است یعنی ادرارآور است و به سم زدایی از بدن کمک میکند. به این منظور این تخمها را به صورت دم کرده استفاده میکنند که حجم ادرار را زیاد کرده و حالت پُف کردهی بدن را کاهش میدهد.
رازیانه حاوی مقادیر فراوانی ویتامین، مواد معدنی و فیبر است. منگنز، پتاسیم، منیزیم، كلسیم، آهن، ویتامینC و B3 از این موارد می باشند. ویتامین C موجود در پیاز رازیانه، ضد باكتری بوده و برای سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است.