ادمین های نفتی و شبکه های موبایلی
ابراهیم معنوی
موضوع " حضور کاربران علاقه‌مند به رویدادهای نفت و انرژی در شبکه‌های اجتماعی مجازی "،پس از تأثیرگذاری بر فضای واقعی اهمیت بسزای یافته است. این موضوع ناشی از رشد روزافزون کاربران و توسعه فناورهای ارتباطی همزمان و غیر همزمان است. از این رو ابعاد موضوع موردبررسی در ۲ شکل الف: ورود فناوری تازه که نرم‌افزار گفته می‌شود ، ب: گسترش ارتباطات اجتماعی مجازی انسان‌ها که در این فرم و شکل " کاربر" نامیده می‌شود. است.
در ۲ سال گذشته در ایران، پیشرفت انواع نرم‌افزارهای ایجادکننده اجتماع مجازی – که این جا منظور از شبکه‌های اجتماعی مجازی موردبحث، در گوشیهای تلفن‌های همراه است – فزونی یافت. سطح شدت و دامنه گسترش این پدیده ، وابسته به متغیرهای سن، سواد، و دیگر ... نوسان دارد، پس مرزهای رشد در این قسمت به شکل سینوسی یا منحنی است.
پدیده یاد شده چنان رو به فزونی یافت که در عمر کوتاه خود ، جهانی مجازی و مؤثر خلق کرد و این استقبال به این معناست که پژوهشگران علم ارتباطات و روانشناسی نتایج پژوهشها را به‌درستی در اختیار تولیدکنندگان نرم‌افزار، یعنی متخصصان کامپیوتر قرار داده‌اند. بنابراین، این پدیده همان‌گونه که در فراگیری، رشدی محسوس دارد در تأثیرگذاری بر فضای واقعی نیز اثر قابل‌توجه ای برجای می‌گذارد و کاربردهای متعددی ازجمله سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ایجاد می‌کند. بدون شک این میزان از فراوانی و تأثیرگذاری قابل‌تحمل و بررسی است.
نکته : به نظر می‌رسد، یکی از دلایل شکست یا دست نیافتن به موفقیت و اثرگذاری رسانه‌های داخلی و گروههای مجازی، نبود کارهای پژوهشی و آینده‌پژوهشی منتهی به برنامه‌های رسانه‌ای است. و بازهم به نظر می‌رسد خلق رسانه‌ها در ایران بیشتر مبتنی بر سلیقه صاحبان آن است نه حاصل یک فرایند پژوهش در جامعه و آینده رسانه‌ها.
یادداشت حاضر بر آن است تا درباره دلایل حضور و استفاده علاقه‌مندان به رویدادهای نفتی، یعنی که به‌صورت منظم از تلفن‌های همراه خود برای اتصال به شبکه اینترنت استفاده می‌کنند - . در اجتماع‌های مجازی تلفن‌های همراه، بحث و بررسی کند. ازآنجای که موضوع میزان " تأثیر " این موضوع، پژوهش کیفی و از نوع ترکیبی می‌طلبد به این بعد از موضوع ورود نمی‌کنیم. همچنین مباحث مربوط به ساختار شبکه را در فرصت دیگر می‌خوانیم و این موضوع را به پژوهشگران حوزه تحقیق در ارتباطات پیشنهاد می‌دهیم. یادمان باشد نرم‌افزارهای پیام‌رسان تلفن همراه محصول آزمایشگاه‌های رسانه‌ای است هم اکنون که شما این مطلب را می‌خوانید، آزمایشگاه‌های رسانه‌ای به بررسی آینده رسانه‌ها، فناوری، و تعامل انسان و کامپیوتر می‌پردازند. به نظر می‌رسد، تکاردانهای فنی ارتباطات، علوم کامپیوتر و روانشناسی این آزمایشگاه‌ها را راهبری می‌کنند.
*نفت و شبکه
اجازه دهید به‌جای شبکه های مجازی موبایلی، بگوییم شبکه‌های پیام‌رسان موبایل ازجمله وایبر، واتس آپ، لاین و تلگرام؛ وایبر در میان سایر نرم‌افزارها فراوانی بیشتری دارد به همین دلیل به همه جنبه‌های رویدادهای نفت راه یافته است. البته استثناهای دیگری مانند حساسیت مشاغل وجود دارد که انها را باید به‌طور منطقی تفکیک کرد.
در این زمینه باید یادآوری کنم رسانه‌های جدید برخلاف رسانه‌های سنتی، دموکراتیک و مشارکتی به نظر می‌رسد و چون ساختار نرم‌افزاری این نوع شبکه‌ها به‌طور ذاتی بر مبنای ارسال پیام فوری است، بنابراین لایه‌های امنیتی کمتری به نسبت شبکه‌های دیگر اجتماعی مبتنی بر وب دارند اما این دلیل بر ان نیست که شنود یا ذخیره داده‌های ردوبدل شده به‌سادگی قابل‌دستیابی است بااین‌حال این کار برای نهادهای مسئول دشوار نیست. همین منوال برای دیگر نرم‌افزارهای موبایلی تصور می‌شود.
با نگاهی به گروهای شکل‌گرفته در میان کارکنان نفت، خصلت های مانند تحصیلات، هم حالان سازمانی، شامل کارکنان( به‌جز مدیران سطوح عالی و البته وجود استثناها ) در همه سطح‌های عالی، میانی و سرپرستی در شبکه‌های پیام‌رسان موبایلی حاضر هستند .
نکته:هدایت این گروه‌ها با روش‌های درون‌سازمانی اثربخشی لازم را ایجاد نمی‌کند و کوشش برای این موضوع گروه را منفعل می‌کند چون درعین‌حال که افراد درون سازمان هستند مایل‌اند فعالیت مجازی‌شان با ویژگی‌های برون‌سازمانی‌شان باشد. یعنی این‌که احترام در گروه به سلسله‌مراتب وجود دارد اما گروه مایل به دریافت دستور سازمانی نیست و شاید هم در مقابل، واکنش منفی نشان ندهد اما خوشایند گروه‌ها نخواهد بود بنابراین رفتار سازمانی در گروههای موبایلی در ایجاد ارتباط مؤثر و اشتراک افکار اختلال ایجاد می‌کند.
بسیاری از گروه‌هایی شکل‌گرفته در میان کارکنان نفت پس از مدتی متروکه می‌شوند و دلیل این موضوع تنها به ادمین ها ی گروه بازمی‌گردد زیرا یک اصل در فضای مجازی حاکم است که محتوا پادشاهاست. بنابراین، ادمین‌هایی که شناخت مطلوبی از خصوصیت‌های حاضران در گروه ندارند به‌سرعت با سکوت یا ترک کاربران روبرو می‌شوند. حتی دیده‌شده خود ادمین گروه را ترک کرده است.
با وجود این، ادمین‌های باهوشی نیز هستند که گروهایشان پروپیمان می‌شود و کاربران دواطبانه به این گروه اجتماعی می‌پیوندد ازاین‌رو ادمین به‌خوبی گروه اجتماعی شکل داده‌شده را هدایت می‌کنند. افزون بر اطلاعات ادمین در گروههای تخصصی، میزان مشروعیت او برای اعضا نیز در موفقیت ادامه حیات مجازی گروه حیاتی است. پس با یک حساب ساده، انسان هنوز عامل اصلی توسعه در این قسمت از فضای مجازی است. زیرا همه ادمین ها آدم هستند. با افزایش سطح تحصیلات و پیوستن افراد بیشتر به جماعت نفتی، ادمین ها کار سختی دارند و ضرورت دارد برای هدایت این گروه‌ها دارای اطلاعاتی چندوجهی به‌خصوص در مباحث فنی نفت و سیاست و نفت داشته باشد.
نام گروه‌ها نفتی، نیز وجهی از این نوشته است زیرا جغرافیای صنعت نفت در ایران گسترده و ناهمگن است بنابراین گروههای شکل‌گرفته از پارس جنوبی تا ساختمان‌های شیک نفت در تهران گسترده و متنوع است و همه آنها در موضوع نفت و مسائل برون یا درون‌سازمانی با یکدیگر یک فکر مشترک دارند. این اتفاق‌ها بحث و ارائه نظر درباره مسائل نفتی را به ویژه در میان رسانه‌های نفتی شدت داده است بنابراین نفت از ابعاد مختلف به‌نقد کشیده می‌شود افزون بر این رویدادهای نفتی نیز پیوسته در شبکه‌های پیام‌رسان موبایلی بازنشر می‌شود به تازگی واقع افتتاح یکی از فازهای پارس جنوبی پیش از ان که در رسانه های خبری انها منتشر شود کاربران حاضر در گروه، خبر ان را به نحوه دیگری دریافت کردند و این سبب شد رسانه های مانند خبرگزاری‌های دیگر اول نباشند. موضوعات این‌چنینی درواقع فرصت تلقی می‌شود.
نکته درباره ادمین ها: به تازگی روباتهای مجازی در توئیتر وجود دارند که توئیت مجازی می فرستند که در خدمت مقاصد دیپلماسی عمومی و رسانه ای برخی از کشورهای بزرگ هستند ازاین‌رو پدیده یاد شده باید مدنظر باشد شاید در آینده نزدیک ادمینها جای خود را به روبات دادند.
*نتیجه‌گیری:
به‌هرحال این نرم‌افزارها( پیام‌رسان موبایلی)، ارتباط نوینی ایجاد کرده است که فرصت تلقی می‌شود . شبکه‌های اجتماعی از سویی به‌عنوان یکی از گونه‌های رسانه‌های اجتماعی امکانات تعاملی قابل‌توجهی برای کاربران اینترنتی فراهم کرده‌اند و در افزایش مشارکت شهروندان در برخی فرآیندها مؤثر بوده‌اند از سویی این شبکه‌ها با آسیب‌های هم مواجه بوده‌اند.
شبکه‌های اجتماعی در ابعاد مختلف زندگی فردی و کاری کارکنان صنعت نفت تأثیرگذارند و در شکل‌دهی به هویت نقش دارند و حتی روی ابعاد اقتصادی و اجتماعی و سیاسی جامعه نفتی تأثیرگذارند، بنابراین با نقش و گستردگی که میان کارکنان صنعت نفت دارند نمی‌توان آینده این پدیده را نادیده گرفت.
در ۲ سال گذشته در ایران، پیشرفت انواع نرم‌افزارهای ایجادکننده اجتماع مجازی – که این جا منظور از شبکه‌های اجتماعی مجازی موردبحث، در گوشیهای تلفن‌های همراه است – فزونی یافت. سطح شدت و دامنه گسترش این پدیده ، وابسته به متغیرهای سن، سواد، و دیگر ... نوسان دارد، پس مرزهای رشد در این قسمت به شکل سینوسی یا منحنی است.
پدیده یاد شده چنان رو به فزونی یافت که در عمر کوتاه خود ، جهانی مجازی و مؤثر خلق کرد و این استقبال به این معناست که پژوهشگران علم ارتباطات و روانشناسی نتایج پژوهشها را به‌درستی در اختیار تولیدکنندگان نرم‌افزار، یعنی متخصصان کامپیوتر قرار داده‌اند. بنابراین، این پدیده همان‌گونه که در فراگیری، رشدی محسوس دارد در تأثیرگذاری بر فضای واقعی نیز اثر قابل‌توجه ای برجای می‌گذارد و کاربردهای متعددی ازجمله سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ایجاد می‌کند. بدون شک این میزان از فراوانی و تأثیرگذاری قابل‌تحمل و بررسی است.
نکته : به نظر می‌رسد، یکی از دلایل شکست یا دست نیافتن به موفقیت و اثرگذاری رسانه‌های داخلی و گروههای مجازی، نبود کارهای پژوهشی و آینده‌پژوهشی منتهی به برنامه‌های رسانه‌ای است. و بازهم به نظر می‌رسد خلق رسانه‌ها در ایران بیشتر مبتنی بر سلیقه صاحبان آن است نه حاصل یک فرایند پژوهش در جامعه و آینده رسانه‌ها.
یادداشت حاضر بر آن است تا درباره دلایل حضور و استفاده علاقه‌مندان به رویدادهای نفتی، یعنی که به‌صورت منظم از تلفن‌های همراه خود برای اتصال به شبکه اینترنت استفاده می‌کنند - . در اجتماع‌های مجازی تلفن‌های همراه، بحث و بررسی کند. ازآنجای که موضوع میزان " تأثیر " این موضوع، پژوهش کیفی و از نوع ترکیبی می‌طلبد به این بعد از موضوع ورود نمی‌کنیم. همچنین مباحث مربوط به ساختار شبکه را در فرصت دیگر می‌خوانیم و این موضوع را به پژوهشگران حوزه تحقیق در ارتباطات پیشنهاد می‌دهیم. یادمان باشد نرم‌افزارهای پیام‌رسان تلفن همراه محصول آزمایشگاه‌های رسانه‌ای است هم اکنون که شما این مطلب را می‌خوانید، آزمایشگاه‌های رسانه‌ای به بررسی آینده رسانه‌ها، فناوری، و تعامل انسان و کامپیوتر می‌پردازند. به نظر می‌رسد، تکاردانهای فنی ارتباطات، علوم کامپیوتر و روانشناسی این آزمایشگاه‌ها را راهبری می‌کنند.
*نفت و شبکه
اجازه دهید به‌جای شبکه های مجازی موبایلی، بگوییم شبکه‌های پیام‌رسان موبایل ازجمله وایبر، واتس آپ، لاین و تلگرام؛ وایبر در میان سایر نرم‌افزارها فراوانی بیشتری دارد به همین دلیل به همه جنبه‌های رویدادهای نفت راه یافته است. البته استثناهای دیگری مانند حساسیت مشاغل وجود دارد که انها را باید به‌طور منطقی تفکیک کرد.
در این زمینه باید یادآوری کنم رسانه‌های جدید برخلاف رسانه‌های سنتی، دموکراتیک و مشارکتی به نظر می‌رسد و چون ساختار نرم‌افزاری این نوع شبکه‌ها به‌طور ذاتی بر مبنای ارسال پیام فوری است، بنابراین لایه‌های امنیتی کمتری به نسبت شبکه‌های دیگر اجتماعی مبتنی بر وب دارند اما این دلیل بر ان نیست که شنود یا ذخیره داده‌های ردوبدل شده به‌سادگی قابل‌دستیابی است بااین‌حال این کار برای نهادهای مسئول دشوار نیست. همین منوال برای دیگر نرم‌افزارهای موبایلی تصور می‌شود.
با نگاهی به گروهای شکل‌گرفته در میان کارکنان نفت، خصلت های مانند تحصیلات، هم حالان سازمانی، شامل کارکنان( به‌جز مدیران سطوح عالی و البته وجود استثناها ) در همه سطح‌های عالی، میانی و سرپرستی در شبکه‌های پیام‌رسان موبایلی حاضر هستند .
نکته:هدایت این گروه‌ها با روش‌های درون‌سازمانی اثربخشی لازم را ایجاد نمی‌کند و کوشش برای این موضوع گروه را منفعل می‌کند چون درعین‌حال که افراد درون سازمان هستند مایل‌اند فعالیت مجازی‌شان با ویژگی‌های برون‌سازمانی‌شان باشد. یعنی این‌که احترام در گروه به سلسله‌مراتب وجود دارد اما گروه مایل به دریافت دستور سازمانی نیست و شاید هم در مقابل، واکنش منفی نشان ندهد اما خوشایند گروه‌ها نخواهد بود بنابراین رفتار سازمانی در گروههای موبایلی در ایجاد ارتباط مؤثر و اشتراک افکار اختلال ایجاد می‌کند.
بسیاری از گروه‌هایی شکل‌گرفته در میان کارکنان نفت پس از مدتی متروکه می‌شوند و دلیل این موضوع تنها به ادمین ها ی گروه بازمی‌گردد زیرا یک اصل در فضای مجازی حاکم است که محتوا پادشاهاست. بنابراین، ادمین‌هایی که شناخت مطلوبی از خصوصیت‌های حاضران در گروه ندارند به‌سرعت با سکوت یا ترک کاربران روبرو می‌شوند. حتی دیده‌شده خود ادمین گروه را ترک کرده است.
با وجود این، ادمین‌های باهوشی نیز هستند که گروهایشان پروپیمان می‌شود و کاربران دواطبانه به این گروه اجتماعی می‌پیوندد ازاین‌رو ادمین به‌خوبی گروه اجتماعی شکل داده‌شده را هدایت می‌کنند. افزون بر اطلاعات ادمین در گروههای تخصصی، میزان مشروعیت او برای اعضا نیز در موفقیت ادامه حیات مجازی گروه حیاتی است. پس با یک حساب ساده، انسان هنوز عامل اصلی توسعه در این قسمت از فضای مجازی است. زیرا همه ادمین ها آدم هستند. با افزایش سطح تحصیلات و پیوستن افراد بیشتر به جماعت نفتی، ادمین ها کار سختی دارند و ضرورت دارد برای هدایت این گروه‌ها دارای اطلاعاتی چندوجهی به‌خصوص در مباحث فنی نفت و سیاست و نفت داشته باشد.
نام گروه‌ها نفتی، نیز وجهی از این نوشته است زیرا جغرافیای صنعت نفت در ایران گسترده و ناهمگن است بنابراین گروههای شکل‌گرفته از پارس جنوبی تا ساختمان‌های شیک نفت در تهران گسترده و متنوع است و همه آنها در موضوع نفت و مسائل برون یا درون‌سازمانی با یکدیگر یک فکر مشترک دارند. این اتفاق‌ها بحث و ارائه نظر درباره مسائل نفتی را به ویژه در میان رسانه‌های نفتی شدت داده است بنابراین نفت از ابعاد مختلف به‌نقد کشیده می‌شود افزون بر این رویدادهای نفتی نیز پیوسته در شبکه‌های پیام‌رسان موبایلی بازنشر می‌شود به تازگی واقع افتتاح یکی از فازهای پارس جنوبی پیش از ان که در رسانه های خبری انها منتشر شود کاربران حاضر در گروه، خبر ان را به نحوه دیگری دریافت کردند و این سبب شد رسانه های مانند خبرگزاری‌های دیگر اول نباشند. موضوعات این‌چنینی درواقع فرصت تلقی می‌شود.
نکته درباره ادمین ها: به تازگی روباتهای مجازی در توئیتر وجود دارند که توئیت مجازی می فرستند که در خدمت مقاصد دیپلماسی عمومی و رسانه ای برخی از کشورهای بزرگ هستند ازاین‌رو پدیده یاد شده باید مدنظر باشد شاید در آینده نزدیک ادمینها جای خود را به روبات دادند.
*نتیجه‌گیری:
به‌هرحال این نرم‌افزارها( پیام‌رسان موبایلی)، ارتباط نوینی ایجاد کرده است که فرصت تلقی می‌شود . شبکه‌های اجتماعی از سویی به‌عنوان یکی از گونه‌های رسانه‌های اجتماعی امکانات تعاملی قابل‌توجهی برای کاربران اینترنتی فراهم کرده‌اند و در افزایش مشارکت شهروندان در برخی فرآیندها مؤثر بوده‌اند از سویی این شبکه‌ها با آسیب‌های هم مواجه بوده‌اند.
شبکه‌های اجتماعی در ابعاد مختلف زندگی فردی و کاری کارکنان صنعت نفت تأثیرگذارند و در شکل‌دهی به هویت نقش دارند و حتی روی ابعاد اقتصادی و اجتماعی و سیاسی جامعه نفتی تأثیرگذارند، بنابراین با نقش و گستردگی که میان کارکنان صنعت نفت دارند نمی‌توان آینده این پدیده را نادیده گرفت.
چهارشنبه ۱۶ ارديبهشت ۱۳۹۴ ساعت ۱۱:۰۶
کد مطلب: 6146