به گزارش «
ميزنفت»، چند روز پيش از سفر اردوغان به ايران رسانههاي ترك به اين موضوع پرداختند و با اشاره به شكايت گازي تركيه از ايران، پيروزي طرف ترك را در لاهه محتملترين نتيجه دانستند و ايران را محكوم به پرداخت حداقل ۳ ميليارد دلار جريمه كردند.
آنكارا ادعا ميكند ايران گاز خود را گرانتر از قيمت رايج نسبت به ساير كشورهايي كه به تركيه گاز صادر ميكنند، به اين كشور ميفروشد؛ گرچه اين گفته تركيه به واقعيت نزديك است اما اين رقم بر اساس فرمولي است كه در قرارداد صادرات ۲۵ ساله گاز ايران به تركيه به امضاي طرفين رسيده است.
با اين حال تركيه به لاهه شكايت برده است و طرفهاي اين اختلاف خود را محق ميدانند؛ رسانههاي تركيه به نقل از منابع آگاه اعلام ميكنند كه ۳ ميليارد دلار غرامت، نتيجه دادخواهي تركيه در لاهه است كه ايرانيها آن را رد ميكنند.
تركيه با نظر به وضعيت اقتصادي ايران روي اين موضوع مانور ميدهد تا ايران را راضي كند در ازاي صرفنظر كردن اين كشور از دريافت جريمه، گاز بيشتري با قيمتي كمتر- ۳۰ درصد تخفيف- از ايران دريافت كند.
آنكارا ميگويد آماده است واردات گاز از ايران را دو برابر كند و سالانه حداقل به ۱۶ ميليارد متر مكعب برساند كه با مخالفت طرف ايراني روبهرو شده است. تانر ييلديز وزير انرژِي تركيه گفته است: «اميدواريم كه ايران قيمت معقولتري براي گاز خود به تركيه پيشنهاد دهد. اين موضوع در دستور كار سفر رئيسجمهور تركيه به تهران قرار دارد.»
رجب طيب اردوغان نيز روز سه شنبه در نشست خبري مشترك با روحاني با لحني خاص گفت: «ما بخش اعظمي از گاز ايران را ميخريم اما گرانترين گاز را ميخريم.»
مديرعامل شركت ملي گاز ايران در تشريح درخواست تركيه از ايران گفت: شركت ملي گاز در پاسخ به ادعاي طرف ترك اعلام كرد آمادگي كاهش قيمت گاز صادراتي به تركيه را نداريم مگر اينكه قرارداد جديد نوشته شود و طبق آن قرارداد تركيه حجم بيشتري گاز از ايران خريداري كند.
حميدرضا عراقي افزود: سال گذشته با دفاع خوبي كه شركت ملي گاز انجام داد، قسمت اول اين ادعا يعني اينكه شركت ملي گاز توان صادرات را ندارد، رد شد و در قسمت دوم شكايت كه قيمتهاي بازار جهاني مثل خريد از روسيه و قيمتهاي گاز انرژي در تركيه مورد ادعاي طرف ترك بود، ما هم پاسخ اين ادعا را داديم. عراقي با اشاره به اينكه «رأي دادگاه ماه آينده صادر ميشود و در حال حاضر پيشبيني از رأي دادگاه نداريم»، تصريح كرد: هر رأيي كه صادر شود طرفين بايد از آن تبعيت كنند، البته اين يك شكايت تجاري است و ربطي به مسائل سياسي ندارد.
«امید شکری کالهسر» تحلیلگر مسائل انرژی در دانشگاه یالووا نیز در این باره گفت: «ایران تا امروز هیچ امتیازی نداده است و اکنون نشان میدهد که این سیاست تغییر نخواهد کرد. من فکر نمیکنم ایران در کوتاهمدت بهای گاز طبیعی خود را کاهش دهد. اما اگر توافقنامهای امضا شود در آن صورت دولت ایران میتواند قیمت جدیدی پیشنهاد کند».
این کارشناس مدعی شد: ترکیه هم اکنون گرانترین گاز خود یعنی ۴۸۰ دلار برای هر هزار مترمکعب را از ایران میخرد. روسیه و جمهوری آذربایجان دو تأمین کننده عمده دیگر گاز ترکیه هستند.
«توگجه وارول سویم» پژوهشگر مسائل مربوط به امنیت انرژی در مؤسسه ترکیه قرن بیست و یکم هم میگوید: «ایران تا به حال نتوانسته است تا تولید گاز طبیعی خود را در یک مدت زمانی کوتاه در حدی که ترکیه میخواهد افزایش دهد. ایران برای این کار به دستکم سه تا پنج سال زمان نیاز دارد. به همین علت من فکر نمیکنم تهران قادر باشد هیچگونه تخفیف قابل ملاحظهای ارائه نماید».
این کارشناس افزود: با در نظر گرفتن اینکه تحریمهای بین المللی علیه ایران هنوز به قوت خود باقی است ایران بهشدت به درآمدهای صادرات نفت و گاز خود متکی است.