نشانه های یک تغییر بزرگ در عربستان

به گزارش «ميزنفت»، پایگاه خبری اکو نت دیلی نوشت : عربستان شاهد آن است که ميزنفت پایان می یابد و ذخایر عظیمی از نفت برای جلوگیری از گرم شدن فاجعه بار جهان ، باید زیر زمین باقی بماند بنابراین می خواهد هر چه سریع تر نفت خود را بفروشد. 

این پایگاه اینترنتی در تحلیلی به قلم الیاس هینکلی نوشت : تصمیم عربستان سعودی مبنی بر کاهش ندادن تولید نفت با وجود قیمت های رو به کاهش ، نشانه آغاز یک تغییر فوق العاده مهم است. 

پیامدهای آشکار و کوتاه مدتی برای بازارهای نفت و اقتصاد جهانی وجود دارد. موضوع مهم تر ، اذعانی است که اقدام مهم ترین تولید کننده نفت جهان در مورد آغاز پایان یافتن مرفه ترین دوره تاریخ بشر یعنی ميزنفت کرده است. 

شیخ احمد زکی یمانی وزیر نفت سابق عربستان سعودی سال ۲۰۰۰ در مصاحبه ای گفت: « از هم اکنون به مدت سی سال مقدار زیادی نفت وجود خواهد داشت و هیچ خریداری نیست. نفت داخل زمین باقی خواهد ماند .عصر حجر به خاطر کمبود سنگ به پایان نرسید و ميزنفت نیز به سبب کمبود نفت پایان نمی یابد.» 

چهارده سال بعد، ۱۲ عضو سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) از رسیدن به توافق در مورد کاهش تولید به زیر ۳۰ میلیون بشکه ناکام ماندند ، هدفی که سال ۲۰۱۱ تعیین شد. 

این وضع موجب لابی شدید برخی از بزرگترین تولید کنندگان نفت در کشورهای غیر عضو اوپک در هفته های منتهی به این جلسه شد. این گروه حتی تا آنجا پیش رفت که پیشنهاد بسیار غیر معمول موافقت با کاهش تولید خود را مطرح کرد. 

پیامدهای این تصمیم در سراسر جهان، نه تنها در بازارهای انرژی بلکه به لحاظ سیاسی، در حال حاضر در عرصه جهانی مشاهده می شود. موضوع فراموش شده در تلاش برای درک این پیامدهای گسترده ، علامتی حتی مهم تر است که عربستان سعودی، مالک بیش از ۱۶ درصد ذخایر ثابت نفت در جهان در مورد دیدگاه خود در خصوص آینده سوخت های فسیلی می فرستد. 

اعضای اوپک و به طور خاص عربستان سعودی از زمان ایجاد رسمی این سازمان در سال ۱۹۶۰ از ظرفیت تولید نفت بیش از حد خود برای نفوذ در مورد قیمت نفت خام استفاده کرده اند. 

نقش اصلی اوپک حمایت از ثبات قیمت بوده است. استثناهای قابل توجهی وجود دارد مانند تحریم نفت ۱۹۷۳-۱۹۷۴ و یک دوره از عرضه بیش از حد که قیمت تضعیف و اتحاد جماهیر شوروی در دهه۱۹۸۰فلج شد اما نقش اصلی اوپک کنترل قیمت نفت بوده است. 

همانطور که وقایع اخیر نشان می دهد، نقش اوپک به عنوان کنترل کننده قیمت گذاری نفت خام به پایان ناگهانی خود نزدیک می شود. 

اوپک به عنوان مهم ترین تولید کننده نفت جهان، به شدت به عربستان سعودی تکیه کرده است. عربستان می تواند با افزایش یا کاهش تولید موجب افزایش یا کاهش عرضه جهانی شود و قیمت جهانی را تحت تاثیر قرار دهد. 

عربستان سعودی می تواند این کار را انجام دهد نه تنها به دلیل اینکه کنترل بخش زیادی از ذخایر جهانی و ظرفیت تولید نفت خام را در اختیار دارد بلکه به این خاطر که ریاض ، نفت را در مقایسه با بازارهای جهانی به میزان چشمگیری ارزان تر تولید می کند. 

با این حال، در رویکرد استراتژیک عربستان سعودی در قبال بازار جهانی نفت ، یک تغییر رخ داده است. این رویکرد جدید - مخالفت با محدود کردن تولید برای حمایت از قیمت های جهانی - نه تنها قدرت قیمت گذاری اوپک را تضعیف می کند، بلکه موجب حذف یارانه حیاتی برای تولید نفت در جهانی می شود که تعهد دیرین عربستان به پشتیبانی از قیمت نیز از بین می رود. 

نظریه متعارف به طور گسترده این است که عربستان سعودی قصد خارج کردن تولید کنندگان ضعیف از بازار را دارد. این استراتژی ، کارآیی اقتصادی مقدار جدی از تولید جهانی را تضعیف می کند. 

در این فرضیه تصور بر این است که این کار را می توان با نوعی کاهش مبتنی بر نظم قیمت ها انجام داد که در آن عربستانی ها می توانند قیمت ایده آل پایین تر از هزینه تولید در این تولید حاشیه ای نفت را پیدا کنند. در عین حال ، قیمت نفت ، منافع مهمی برای عربستان زمانی که بازار این اصلاح را انجام می دهد داشته باشد. 

تصور بر این است که پس از این اصلاح ، دوباره قیمت های بالایی وجود خواهد داشت اما عربستان سعودی سهم نسبتا بزرگتری از آن بازار را در اختیار خواهد داشت. 

منطق دیگر این است که عربستان سعودی در حال مبارزه با جنگ اقتصادی با نفت است استراتژی که طراحی شد تا از لحاظ اقتصادی و به نوبه خود به لحاظ سیاسی ، تولید کنندگان رقیب یعنی ایران و روسیه را فلج کند به این دلیل که دولت های این کشورهای وابسته به صادرات نفت نمی توانند در برابر قیمت کم مقاومت کنند و به طور قابل توجهی تضعیف می شوند. 

در حالی که ممکن است حقیقت هایی در مورد هر دوی این نظریه ها وجود داشته باشد ، انگیزه واقعی به پیش بینی شیخ یمانی در سال ۲۰۰۰ نزدیک تر است. 

عربستان سعودی تلاشی را برای بدست آوردن سهم غالب در بازار جهانی نفت آغاز کرده است. هزینه کوتاه مدت این بدست گرفتن سهم بازار ، بسیار زیاد است و عربستان سعودی اگر قیمت ها پایین باقی بماند ، بالقوه صدها میلیارد دلار را فدا می کند. 

در جهانی از مصرف بی پایان، توجیه این خطر صرفا در ازای گسترش موقت سهم بازار جهانی ، دشوار خواهد بود . درآمد از دست رفته فعلی سالها طول می کشد با سهم بالاتر از عرضه جهانی جبران شود. 

اما در جهانی که در آن یک تولید کننده ، پایان بازار خود را مشاهده می کند ، اینکه هر بشکه نفت با سود فروخته شود ، ارزشمندتر از بشکه نفتی است که هرگز فروخته نشود. 

علی النعیمی وزیر کنونی نفت عربستان اواخر ماه دسامبر در مورد کاهش تولید گفت :« قیمت نفت هر چقدر باشد ، به نفع اوپک نیست به کاهش تولید خود روی آورد. حتی اگر قیمت تا ۲۰ دلار رسید کاهش تولید بی معنی است.» موضوعی که به صورت ضمنی گفته می شود این است که عربستان سعودی صرفنظر از اینکه حاشیه سودش از هر بشکه نفت چقدر باشد ، می خواهد نفت خود را از زمین استخراج کند. 

عربستان سعودی شاهد یک چشم انداز جدید و گسترده در حال تغییر در مورد انرژی است. آمریکا و چین در مورد اهداف دو جانبه کاهش کربن توافق کردند. سال ۲۰۱۴ در حال حاضر رسما گرمترین سال ثبت شده در تاریخ بشر است.
عربستان به این درک رسیده است که همانطور که یمانی پیش بینی کرد ، صرفنظر از قیمت نفت ، مسابقه تولید بوجود آمده است و نباید نفتی درون زمین باقی بماند. 

عربستان از امتیازی مهم برخوردار است و اینکه هزینه تولیدش به اندازه ای پایین است که می تواند نفت خام خود را سریع تر بفروشد و امیدوار باشد در پایان ميزنفت ، ذخایر ارزشمند وسیعی از نفت مصرف نشده در اختیار نداشته باشد. 

البته تا پایان ميزنفت همچنان زمان زیادی و تقریبا به طور قطع بیشتر از مهلت یمانی تا سال ۲۰۳۰ باقی مانده است. در عین حال ، از نظر عربستان پایان ميزنفت آنقدر دور نیست که دارنده بزرگترین و در دسترس ترین منابع نفت خام تمایل داشته باشد همچنان برای تولید کنندگان دیگر برای قیمت های بالاتر یارانه پرداخت کند و با این خطر روبرو باشد که زمانی در آینده منابع نفتی خودش بهره برداری نشده باشد.

يکشنبه ۲۶ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۲:۵۲