به گزارش «
ميزنفت» به نقل از تسنیم، پالایشگاه نفت خوزستان با ظرفیت پالایش روزانه ۱۸۰ هزار بشکه نفت خام فوق سنگین میدان های نفتی آزادگان ، یادآوران و جفیر از جمله طرح‌های پالایشی است که قرار بود با هدف جلوگیری از خام فروشی نفت اجرایی شود.
محصولات این پالایشگاه که در هفت کیلومتری شمال شهر آبادن و در زمینی ۳۴۰ هکتار در منطقه اروند جاگذاری شده است،بنزین، ال.پی.جی، نفت‌گاز (گازوئیل)، نفت‌کوره، سوخت جت و گوگرد است که فرآورده‌های مایع آن با کیفیت یورو۵ خواهد بود.
هزینه برآورد شده برای اجرای این طرح ۳.۴ میلیارد یورو و نرخ بازگشت سرمایه آن ۲۳.۱ درصد است که تاکنون برای خرید زمین و مطالعات صورت گرفته حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیارد تومان هزینه شده است.
شرکت توسعه صنایع پالایش نفت ۲۰ درصد و شرکت پالایش نفت آبادان پنج درصد از سهام پالایشگاه را دارا هستند و طبق اصل ۴۴ قانون اساسی باید ۷۵ درصد از باقی سهام این پالایشگاه به بخش خصوصی واگذار شود.
سازمان خصوصی‌سازی نیز طی نامه‌ای به وزارت نفت خواسته است: «با توجه به اینکه مجوزی برای انقال دارای شرکت از سوی وزارت نفت صادر نشده است، دستور فرماید موضوع مجوز خوراک پالایشگاه مذکور و همچنین رعایت موارد قانون نقل و انقال دارایی را قبل از تاریخ مذکور با قید فوریت به این سازمان اعلام گردد».
بر همین اساس شرکت گسترش انرژی پاسارگاد طی نامه‌ای به معاونت برنامه ریزی و نظارت برمنابع هیدروکربوری خواهان خرید این پالایشگاه با ۱۲۰ میلیارد تومان بیش از هزینه‌های صورت گرفته در این طرح شد اما پاسخی که این شرکت از سوی وزیر نفت دریافت کرد این بود که :" بسمه‌تعالی؛ بفرمائید مجوز خوراک باطل شده است."
ابطال مجوز خوراک پالایشگاه - که جزءدارایی آن محسوب می‌شود- توسط بیژن نامدار زنگنه در واقع این طرح را فاقد ارزش کرده است و قطعاً دیگر بخش خصوصی تمایلی برای حضور در این طرح نخواهد داشت.
این اقدام وزارت نفت در حالی صورت گرفت است که پیش از این نیز ساخت پالایشگاه جدید شیراز برای آنکه مشکل تأمین خوراک طرح فراگیر پالایشی سیراف - که قرار است در قالب هشت پالایشگاه میعانات گازی مستقل به ظرفیت ۴۸۰ هزار بشکه در روز- برطرف شود، متوقف شده بود.
ساخت پالایشگاه جدید میعانات گازی در شیراز با ظرفیت خوراک روزانه ۱۲۰ هزار بشکه، با هدف تولید ۱۱ میلیون لیتر بنزین در روز در سال ۱۳۸۷ آغاز شد و قرار بود سال ۱۳۹۱ ساخت آن به اتمام برسد.
توقف اجرای ساخت پالایشگاه های نفتی در حالی صورت می گیرد که پیش از این هم گفته می شد که زنگنه اعتقادی به ساخت پالایشگاه ندارد؛ اگر چه ساخت هشت پالایشگاه میعانات گازی کوچک مقیاس به عنوان اولویت پالایشی در دستور کار وزارت نفت قرار گرفته است اما این طرح نیز به گفته برخی مدیران پالایش و پخش و کارشناسان علاوه بر غیر اقتصادی بودن، خالی از مشکلات فنی نیست.
برای نمونه شهاب‌الدین متاجی کجوری، مدیر برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران در مورد ساخت پالایشگاه‌های کوچک گفته بود: ساخت پالایشگاه‌های کوچک بر سر زبان‌ها افتاده است بدون آن که از منطق قوی برخوردار باشد؛ در واقع ساخت پالایشگاه‌های کوچک برای مناطقی مناسب است که دارای میعانات گاز و نفت مرغوب باشد و یا مکان‌های دور افتاده‌ای که امکان رساندن فرآورده نفتی به آن نقطه فراهم نباشد.
به گفته وی، با توجه به این که نفت خام و میعانات گازی کشور دارای گوگرد زیاد و سایر موادی است که نیاز به تصفیه‌های پیچیده دارد ساخت پالایشگاه‌های کوچک در کشور مناسب و اقتصادی نیست؛ چرا که باید هزینه زیادی صرف شود تا این پالایشگاه‌ها قابلیت تولید فرآورده نفتی با کیفیت بالا را کسب کنند.
همچنین برخی کارشناسان بخش پالایش نیز به نحوه تأمین خوراک طرح فراگیر پالایشی میعانات گازی سیراف ایراد وارد کرده اند. .
فرضیه: آقای زنگنه در حرف و عمل ثابت کرده که اعتقادی به ساخت پالایشگاه نداره چون فروش نفت و وصول پول نقد سیاستیه که ایشون در پیش گرفتن یعنی بجای سرمایه گذاری در ساخت پالایشگاه و اشتغال زایی و ایجاد تاسیسات زیربنایی و اصولا کار تولیدی ایشون ترجیح میدن مدل قراردادها رو عوض و جذاب کنن تا نفت سریعتر به فروش بره
سئوال:" اگه فرضیه فوق درست باشه پس ایشون با چه تفکر و توجیهی اعلام میکنن که در برخی از کشورهای خارجی در ساخت و خرید سهام پالایشگاه ها سرمایه گذاری میکنن تا بتونن مشتری دائمی نفت داشته باشن؟
پاورقی:دلار نفتی در کشوری بیگانه صرف کار تولیدی میشه تا ما مشتری دائمی نفت داشته باشیم! خب اگه خدای نکرده یکبار دیگه نفت ما تحریم بشه و ما بخاطر مقررات سخت گیرانه نتونیم نفتمون رو صادر کنیم یا این پالایشگاه خارجی که سرمایه گذاری کردیم ورشکسته بشه یا ضرر ده باشه میدونید چه پولی رو حروم کردیم؟ آیا ما اینقدر قدرت مذاکراتی و نفوذ داریم که اساسنامه پالایشگاه خارجی رو عوض کنیم و اونها رو مجبور کنین فقط از ما خوراک بخرن؟ اگه کشوری مثل عربستان نفتش رو ارزون تر بفروشه آیا ایرانی سهامدار میتونه پالایشگاه خارجی رو مجبور کنه سود کمتری بدست بیاره و نفت ما رو که ممکنه گرون تر باشه بخره!
اگه خدای نکرده دوباره تحریم مالی و نفتی بشیم در فرضی که بتونیم نفتمون رو به پالایشگاه خارجی بدیم آیا برای وصول پول اون یا وصول سود سهامی که داریم مشکلی وجود نخواهد داشت!
پالایشگاه خارجی که میخواهیم سرمایه گذاری کنیم که مشتری دائمی نفت ما بشه محصولاتش کیفیت داره و میتونه بازاریابی خوبی انجام بده!
پالایشگاه خارجی که ما سرمایه گذاری میکنیم اگه بخش زیادی از سهامش مال ما باشه (بالای 50درصد) ممکنه طبق قوانین کشور مقصد تابعیت ایرانی داشته باشه پس در صورت تحریم دوباره یا تیرگی روابط با کشور مقصد ممکنه ورشکسته بشیم
اگر این پالایشگاه با مشکلی مواجه بشه و مثلاً کارگرانش اعتصاب کنن و قیمت سهامش پایین بیاد یا کشور مقصد قوانین سختگیرانه ای بر ما تحمیل کنه (بیمه و حمل و نقل و ...) ممکنه تامین نفت پالایشگاهی که سهامش رو داریم و برای ما باید اولویت داشته باشه چون سوددهی اون مدنظر ماست هزینه های جنبی زیادتری داشته باشه
علاوه بر این موارد میتونیم رانت و ... رو هم اضافه کنیم
اگر هم قراره ما فقط سرمایه گذاری کنیم به این امید که اونها نفت ما رو برای همیشه بخرن فکر کنم خیلی ناپختگی در این فکر باشه و مهمتر اینکه چرا این سرمایه گذاری در ایران نباشه !