نفت برای غربی ها بهشت شد!

به گزارش «ميزنفت»، پایگاه اینترنتی این روزنامه صهیونیستی در تحلیلی به قلم انشل پفیفر نوشت: شاید خبری که مهمترین کشورهای صادرکننده نفت از آن خشنود نشدند، خبر روزسه شنبه درباره توافق دولت عراق با دولت منطقه ای کردستان درباره تقسیم صادرات نفت در حوزه نفتی شمال عراق بود. بغداد و دولت منطقه ای کردستان سرانجام پس از سه سال اختلاف درباره صادرات نفت روز سه شنبه به توافق رسیدند. کردها موافقت کردند تا روزانه سه هزار بشکه نفت در روز از طریق خطوط لوله نفت عراق ارسال کنند و به طور مستقل دویست و پنجاه هزار بشکه نفت را از طریق خطوط لوله مستقل در مرزهای ترکیه به بازارهای بین المللی صادر کنند.

این توافق بیشتر به خاطر جنگ با دولت اسلامی (داعش) است که باعث می شود ارتش عراق دچار ضعف شود و بار دیگر شبه نظامیان کرد پیشمرگ در شمال عراق ظهور کنند.

دولت بغداد دیگر نمی توانست جلوی صادرات نفت کردها را بگیرد و چاره ای جز امضای این توافق نداشت. این توافق راه را برای ورود شرکت های نفتی غربی مشتاق برای توسعه فعالیت های نفتی بیشتر در منطقه باز کرده است. با این توافق همچنین یک منبع نفتی ارزان به بازار بین المللی عرضه روزافزون نفتی اضافه کرده است. واکنش بازارهای نفتی به این عرضه بسیار سریع بود و بهای جهانی نفت بار دیگر کاهش یافت. در حال حاضر بهای نفت در حول شصت و پنج دلار در هر بشکه در حال نوسان است که کمترین میزان در چهار سال گذشته است.

یک سال گذشته دیدگاه غالب این بود که جنگ قریب الوقوعی در خاورمیانه رخ خواهد داد- احتمالا جنگ ایران و اسرائیل- و در نتیجه بهای نفت خام سر به فلک می کشد و باعث شد بحران اقتصاد جهانی رخ دهد. هر بشکه نفت صد و بیست دلار فروخته شد و تحلیلگران حتی احتمال می دادند بهای هر بشکه نفت به دویست دلار برسد. تولید کننده های نفت در خاورمیانه تنها کسانی نبودند که از این افزایش بهای نفت سود می بردند.

اقتصاد روسیه پس از چند سال رکود روند افزایشی به خود گرفت و باعث شد ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه برای انجام تحولات اقتصادی در کشور دست بازی داشته باشد. اقتصاد دیگر کشورهای که اقتصاد انها بر پایه فروش نفت استوار است مثل ونزوئلا نیز روند صعودی به خود گرفت. پس از فاجعه فوکوشیمیای ژاپن که باعث شد بسیاری از کشورها از سرمایه گذاری در انرژی هسته ای عقب نشینی کنند، به نظر رسید وابستگی دنیا به نفت بیشتر از گذشته شده است. فقط در ماه ژوئیه، نفت هر بشکه صد دلار فروخته می شد. اما اکنون چهار ماه بعد نفت هر بشکه زیر هفتاد دلار مبادله می شود.

عوامل بسیاری در این تحول دخالت داشتند. کاهش رشد اقتصادی چین، یکی از دو کشور بزرگ مصرف کننده نفت خام، همزمان با کاهش وابستگی آمریکا به منابع انرژی خارجی، تا حتی به خاطر استفاده از منابع انرژی جایگزین و بیشتر به خاطر افزایش تولید نفت از عوامل مهم کاهش بهای جهانی نفت است. همسایگان آمریکا نیز تولید نفت خود را افزایش دادند. علاوه بر این عوامل تغییر رویکرد کشورها برای استفاده از گاز مایع به جای نفت خام نیز بر این موضوع تاثیری بسیاری داشت.

مذاکرات کشورهای تولید کننده نفت خام اوپک نیز نتوانستند درباره کاهش تولیدات خود به توافق برسند. در این نشست برخی وزرا خواستار کاهش تولید به منظور کاهش عرضه و در نتیجه افزایش بهای نفت بودند اما اعضای قدرتمند از جمله عربستان سعودی و کشورهای حوزه خلیج فارس با این پیشنهاد مخالفت کردند.

کاهش نقش کشورهای صادرکننده نفت نخستین تغییر ژئوپولتیک در سالهای اخیر است که دست کشورهای غربی را برای ایفای نقش بیشتر در تنش های منطقه ای باز می گذارد.

کاهش بهای نفت همزمان با تحریم های اقتصادی که غربی ها در نتیجه تنش ها درباره اوکراین باعث شده است اقتصاد روسیه وارد رکود شود. بر خلاف پیش بینی ها برای رشدیک و دو دهم درصدی تولید ناخالص ملی انتظار می رود امسال به سختی رشد اقتصاد روسیه به یک درصد برسد.

این روزنامه در ادامه می نویسد، یک هفته و نیم گذشته رهبران ایران با امیدواری پیش بینی می کردند توافق هسته ای خیلی زود حاصل خواهد شد. این خوش بینی تاثیر مثبت اندکی بر اقتصاد بحران زده ایران داشت. اقتصاد وابسته به نفت ایران تقریبا به خاطر تحریم های وابسته به برنامه هسته ای این کشور فلج شده است. دولت ایران برای تامین بودجه اش نیاز دارد نفت را در حدود صد و سی دلار در هر بشکه بفروشد. از آنجایی که در نتیجه تحریم های اقتصادی جایگاه ایران در میان کشورهای صادرکننده نفت از رتبه چهارم به هشتم کاهش یافته است، نمی تواند در تصمی گیری های این گروه تاثیر بسیاری داشته باشد.

امید ایران برای اعمال نفوذ در اوپک برای کاهش تولید و در نتیجه بازگرداندن بهای نفت بی نتیجه ماند. از آنجایی که مذاکرات هسته ای ایران همچنان حل نشده باقی مانده است و امیدهای این کشور برای اعمال نفوذ بر اپک نیز نقش بر آب شده است، تنش میان رهبران ایران درباره احیای مجدد روابط با غرب و نیز خطرپذیری تندروهای ایران مقاومت در برابر سخت های اقتصادی بیشتر در ازای حفظ رویای سلاح هسته ای به شدت افزایش یافته است. از طرف دیگر ایران نمی تواند به حمایت از متحدان منطقه ای خود از جمله رژیم بشار اسد در سوریه، دولت شیعه در عراق و حزب الله در لبنان ادامه دهد.

در بخش دیگر خلیج فارس عربستان سعودی که دیگر جایگاه خود را به عنوان کشور نخست صادرکننده نفت به روسیه داده است و روابطش با آمریکا نیز تا حدودی تیره شده است، بودجه اش را بر اساس نفت هر بشکه صد و شش دلار بسته است. اما بر خلاف ایران و روسیه، زیرساخت های نفتی آن خوب است و ذخایر ارزی خوبی نیز دارد. مخالفت اپک با کاهش تولید نفت نشان داد که دیگر اپک بر بازار انرژی کنترل ندارد ، اما آماده است در کوتاه مدت ضرر کند اما رقیب دیرینه شیعه خود را یعنی ایران با زیان جبران نشدنی مواجه کند.

به نوشته این روزنامه، تحلیلگران نمی توانند پیش بینی کنند روند کاهش بهای جهانی نفت تا زمانی ادامه خواهد یافت و این کاهش تا چه اندازه ای خواهد بود.

دوشنبه ۱۷ آذر ۱۳۹۳ ساعت ۱۶:۵۸