به گزارش «
ميزنفت»، در تقسيمبندي كلي اعضاي اوپك، دو گروه با محوريت ايران و عربستان قرار دارند كه كشورهايي نظير ونزوئلا، عراق، الجزاير و تا حدودي اكوادور در گروه ايران و كشورهاي كويت، امارات و قطر در گروه عربستان قرار ميگيرند، هرچند كه قطر به صورت نسبي با سياستهاي عربستان همراهي نشان داده است و مانند امارات و كويت دنبالهرو محض سياستهاي نفتي عربستان نيست.
از طرفي قطر يكي از رقيبان بزرگ عربستان در منطقه به شمار ميآيد و اختلافات شديد اين دو كشور سايه سردي بر روابط آنها ايجاد كرده است. داعش برجستهترين نقطه مشترك اين دو كشور محسوب ميشود كه حمايتهاي مالي پادشاه عربستان و امير قطر از اين گروه تروريستي به روشني عيان است. با اين وجود قطر همواره بر خط مشي عربستان تاخته است و سعي كرده است با ايران روابط نزديكي برقرار كند كه البته موفق نيز بوده است. دولت دهم و يازدهم هيچگاه درباره نقش قطر در سياستهاي منطقهاي و تأمين منابع مالي داعش به روشني سخن نگفته است و بيش از قطر، عربستان را عامل اين خطر منطقهاي خوانده است.
در موضوع كاهش قيمت، نفت قطر يكي از كشورهايي بود كه نسبت به اين موضوع واكنش نشان نداد و نه در زمين ايران بازي كرد و نه مهرهاي شد براي سياستهاي عربستان. در اين شرايط رئيسجمهور نامهاي را توسط بيژن نامدارزنگنه به امير قطر رساند كه تاكنون محتواي اين نامه منتشر نشده است اما «پيك» اين نامه مهمترين نكتهاي است كه جلب نظر ميكند. وزير نفت كه دولتيها وي را وزير دوم امور خارجه مينامند، راهي اين مأموريت شده است. رسانههاي عربي نيز با پرداختن به اين موضوع نوشتند با اين سفر، قطر به جبهه ايران در نشست ۲۷ نوامبر اوپك خواهد پيوست.
كويت هم يكي از ياران سنتي عربستان در منطقه و اوپك است و به حدي سياست نفتياش پيرو دستورات عربستان است كه گاهي در اجراي آنها افراط كرده و با تذكرهاي شديد عربستان مواجه شده است مانند دوران پس از جنگ عراق و ايران كه ۴۰۰ هزار بشكه فراتر از سهميه تعيين شدهاش در اوپك نفت توليد كرد و يكي از بهانههاي حمله صدام به كويت شد.
یک منبع آگاه درباره اين سفرها به گفت: اينگونه سفرها در آستانه نشست اوپك عادي است و وزراي نفت با سفر به كشورهاي عضو اين سازمان، سعي دارند از نظرات آنها آگاه شده تا با شناخت از مواضع آنها در وين حاضر شوند.
وي كه راضي به افشاي نامش نشد، افزود: به لحاظ سنتي قطر و كويت پيرو موضع عربستان در اوپك هستند هر چند كه «لبخند» ميزنند اما نبايد اين نكته مهم را به فراموشي سپرد كه موضع اين كشورها در اوپك بيان ميشود نه در جلسات خصوصي.
اين ديپلمات بازنشسته نفتي با بيان اينكه قطر هيچگاه با ايران نبوده است، گفت: قطر با تمامي مشكلاتي كه با عربستان دارد هيچگاه در زمين ايران بازي نكرده و با توجيهات مختلف در زمين عربستان بازي كرده است، به نظر ميآيد قطر در اوپك سكوت پيشه كرده و فقط شاهد جنگ ايران و عربستان در اين باره باشد.
وي درباره كويت نيز گفت: به طور قطع سفر وزير نفت به كويت براي آگاهي از سياست آن كشور است و نميتوان اثر ديپلماسي را درباره اين موضوع مثبت ارزيابي كرد زيرا اين كشور به نوعي يكي از استانهاي آل سعود محسوب ميشود.
وي درباره اينكه در نشست عادي اوپك چه اتفاقي رخ خواهد داد، گفت: احتمال تثبيت سهميهها بيش از كاهش توليد است و نهايت فشارها به اين نقطه ختم خواهد شد كه در آينده نشست اضطراري برگزار شود. در گذشته نشستهاي اوپك در اين مواقع بعضاً تا سه هفته نيز برگزار ميشد اما روند نشستها طي سالهاي اخير به جلسات دو ساعته ختم شده است.
اين منبع آگاه افزود: لابيها ميتواند كمكدهنده ايران باشد اما اينكه روي چه كشورهايي تأكيد شود، نكته حائز اهميتي است كه به سادگي نميتوان از كنارش عبور كرد. تجربه نشان داده است كه مواضع كشورهاي عضو اوپك در جلسات خصوصي تفاوت چشمگيري با نتايج نشست دارد.
با وجود اظهارات اين منبع آگاه، بررسيها نشان ميدهد بيشتر اعضاي سازمان كشورهاي صادركننده نفت جهان، از وضعيت فعلي بازار نفت به هيچ عنوان راضي نيستند به طوري كه امارات روند فعلي را به ضرر خود دانسته و ونزوئلا، اكوادور و نيجريه نارضايتي خود را اعلام كردهاند.
به هر صورت، نشست اوپك جنگ ايران و عربستان براي كاهش و تثبيت توليد است و يارگيريهاي جديد براي به كرسي نشاندن نظر هر يك از اين كشورها مؤيد اين مهم است؛ البته اين نظر سالن البدري، دبيركل اوپك را نيز نبايد ناديده گرفت: «نگران نباشيد، كاهش قيمتها مقطعي است». اين نظر دقيقاً هماني است كه عربستان بر طبلش ميكوبد و به نوعي از تثبيت توليد در نشست اوپك ميگويد.