قیمت نفت چرا صعودی شد؟

به گزارش میز نفت، قیمت نفت در روزهای اخیر جهش مداومی را ثبت کرده است. به طوریکه امروز قیمت هر دو نفت شاخص در کانال ۸۰ دلار نزدیک به دو درصد رشد کرد و به سطوح جدیدی رسید. چشم‌انداز رشد تقاضای چین به دنبال خروج این کشور بعد از ماه‌ها قواعد سختگیرانه مبارزه با کووید ۱۹ مهمترین عامل افزایش قیمت‌ها بوده است. امروز هم آژانس بین‌المللی انرژی افزایش تقاضا در چین را تایید کرد و پیش‌بینی خود از رشد تقاضا در سال ۲۰۲۳ را افزایش داد. آژانس بر این باور است که در حال حاضر دو کارت وحشی در بازار نفت قرار دارد؛ یکی چین و دیگری روسیه. اولی می‌تواند تقاضا برای نفت را به شدت افزایش دهد و دیگری می‌تواند در اثر تحریم‌ها عرضه نفت را کاهش دهد. به گفته گلدمن ساکس تصمیم پوتین برای تلافی تحریم‌ها احتمال افزایش قیمت‌ها را بیشتر کرده است.

در معاملات آتی نفت برنت امروز تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۹ به وقت تهران) با ۱.۵ دلار معادل حدود ۱.۸ درصد افزایش به حدود ۸۷.۵ دلار در هر بشکه رسید، در حالی که قیمت نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا (WTI) با ۱.۸ دلار معادل بیش از ۲درصد افزایش حدود ۸۲.۳ دلار بر بشکه معامله شد. هر دو نفت شاخص در بالاترین حد خود از اوایل دسامبر قرار گرفته‌اند. این قیمت‌ها در حالی امروز حاصل شد که کمتر از ۱۰ روز پیش به نظر می‌رسید که هر دو نفت شاخص در مسیر کاهشی قرار داشته و WTI تا کانال ۷۲ دلار و برنت کانال ۷۷ دلار بر بشکه عقب‌نشینی کرده بودند. از آن زمان قیمت‌ها نزدیک به ۱۰ دلار رشد کرده است. رفع مقررات کرونایی چین و افت عرضه در روسیه مهمترین عوامل افزایش قیمت نفت بوده است. 

با این حال همچنان سایه ریسک رکود بر بازارها از جمله بازار نفت سنگینی می‌کند و می‌تواند مانع از تداوم مسیر افزایشی قیمت‌ها باشد. 

چین چگونه نفت را بالا کشید؟

آنطور که رویترز گزارش می‌دهد لغو محدودیت‌های سختگیرانه COVID-۱۹ در چین موجب خوش‌بینی به بهبود تقاضا برای سوخت در بزرگترین کشور واردکننده نفت جهان شده است و همین موضوع قیمت نفت را امروز به بالاترین حد خود از اواسط نوامبر رساند و در سقف دو ماهه قرار داد.

رشد اقتصادی چین در سال ۲۰۲۲ به شدت کاهش یافت و به ۳ درصد رسید که از هدف رسمی حدود ۵.۵ درصد بسیار فاصله داشت. با این رشد اقتصادی چین دومین عملکرد بد از سال ۱۹۷۶ را به ثبت رساند. اما پس از اینکه این کشور در اوایل دسامبر سیاست‌های کووید صفر را برداشت، انتظارات برای بهبود وضعیت اقتصادی این کشور شکل گرفت. تحلیلگرانی که در نظرسنجی رویترز شرکت کرده‌اند، پیش‌بینی رشد سال ۲۰۲۳ چین را به ۴.۹ درصد افزایش داده‌اند.

آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) هم روز چهارشنبه در گزارش ماهانه خود از بازار نفت اعلام کرد، لغو محدودیت‌های  COVID-۱۹ در چین تقاضای جهانی نفت را در سال جاری به بالاترین حد خود افزایش خواهد داد. در این گزارش آمده است، تقاضای جهانی نفت در سال ۲۰۲۳ با ۱.۹ میلیون بشکه در روز افزایش می‌یابد و به رکورد ۱۰۱.۷ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. تقریباً نیمی از افزایش تقاضا از سوی چین خواهد بود. آژانس می‌گوید سوخت جت با افزایش ۸۴۰ هزار بشکه‌ای به دنبال افزایش مسافرت‌های هوایی همچنان بزرگترین منبع رشد تقاضا برای نفت در سال ۲۰۲۳ است. پیش از آژانس، اوپک هم در گزارش ماهانه خود پیش‌بینی از رشد تقاضای چین را به ۵۵۰ هزار بشکه در روز افزایش داده بود.

استفان برنوک، تحلیلگر PVM هم در این باره می‌گوید: هیچ نهاد و واحد دیگری نقش مهم‌تری از چین در شکل دادن به تراز نفت در ماه‌های آینده ایفا نخواهد کرد.

تحریم‌ها علیه روسیه در حال اثرگذاری است

ظاهرا یکی دیگر از عوامل چرخش نفت و قرار گرفتن در مسیر افزایشی اثرگذاری تحریم‌های غرب علیه صادرات نفت روسیه است. غرب از اوایل دسامبر خرید نفت از سوی کشورهای اروپایی را متوقف کرد و علاوه بر آن سقف قیمتی بر نفت این کشور اعمال کرد به این معنا که محموله‌هایی که در قیمت‌های بیشتر از ۶۰ دلار از روسیه خریداری شود از خدمات شرکت‌های اروپایی محروم خواهند شد. هرچند غرب ماه‌ها است برای تحریم روسیه تلاش می‌کند و این تحریم‌ها تاکنون اثرگذار نبوده اما به نظر می‌رسد بالاخره سقف قیمتی که حدود دو ماه پیش بر نفت این کشور گذاشته شد در حال کاهش درآمدهای نفتی روسیه است. در حالی که تحریم‌های غرب مبنی بر گذاشتن سقف قیمتی بر نفت روسیه می‌تواند عرضه را کاهش دهد.




آژانس بین‌المللی انرژی می‌گوید: در پی محدودیت‌های اخیر اروپا و کشورهای عضو جی ۷ صادرات نفت روسیه در ماه دسامبر ۲۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت و به ۷.۸ میلیون بشکه رسید. با این حال صادرات گازوئیل روسیه به بالاترین میزان در چند سال اخیر یعنی ۱.۲ میلیون بشکه در روز رسیده که از این میزان ۷۲۰ هزار بشکه در روز به مقصد اتحادیه اروپا رفته است. به زودی تحریم‌های جدیدی علیه فرآورده‌های نفتی روسیه اعمال می‌شود که می‌تواند صادرات این کشور را بیش از پیش تحت تاثیر قرار دهد.

آژانس می‌گوید تخفیف‌های بی‌سابقه برای گرید اورال روسیه باعث شد درآمد این کشور در ماه دسامبر باز هم کاهش یابد و با ۳ میلیارد دلار کاهش به ۱۲.۶ میلیارد دلار برسد این درآمد کمترین مقدار از فوریه ۲۰۲۲ یعنی در ۱۰ ماه اخیر است. 

خشم پوتین سد رشد قیمت نفت می‌شود؟

گلدمن ساکس روز چهارشنبه اعلام کرد که انعطاف‌پذیری فعلی در تولید نفت روسیه، در صورت تداوم، تنها ریسک قیمت نفت است، عاملی که باعث شده این بانک وال استریت برآورد خود از قیمت نفت در سال ۲۰۲۳ را ۹ دلار افزایش دهد و به  ۹۷.۵ دلار در بشکه برساند.

بانک سرمایه گذاری وال استریت انتظار دارد تولید نفت روسیه تا ماه آوریل ۶۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یابد که دلیل آن کمبود نفتکش برای تغییر مسیر کامل نفت پس از تحریم‌های آتی اروپا علیه فرآورده‌های نفتی روسیه است. اتحادیه اروپا با ممنوعیت کامل واردات محصولات نفتی روسیه از فوریه ۲۰۲۳ به منظور کاهش درآمد روسیه به دلیل نقش این کشور در درگیری نظامی با اوکراین موافقت کرده است.

تحلیلگران گلدمن ساکس در یادداشتی می‌گویند: «با این حال، هرگونه اقدام تلافی جویانه از طریق کاهش تولید خودخواسته ریسک صعودی قیمت نفت را به دنبال دارد.»

شنبه ۱ بهمن ۱۴۰۱ ساعت ۰۳:۵۵