آیا خودکفایی بنزین بازهم از بین خواهد رفت؟

به گزاش میز نفت ، در ساعت صفر روز ۲۴  آبان ۱۳۹۸ دولت به یکباره و با تصمیمی خلق الساعه به منظور جبران کاهش درآمدهای خود و کنترل مصرف شدید سوخت(افزایش مصرف روزانه بنزین به بیش از ۱۰۰ میلیون لیتر)   اقدام به سمهیه بندی و افزایش قیمت بنزین کرد براین اساس بنزین معمولی سهمیه ای با رشد ۵۰ درصدی قیمت از قرار هر لیتر ۱۵۰۰ تومان، بنزین معمولی غیر سهمیه ای با رشد ۲۰۰ درصدی قیمت از قرار هر لیتر ۳۰۰۰ تومان و قیمت بنزین سوپر از قرار هر لیتر ۳۵۰۰ تومان اعلام شد.

چند ماه از افزایش قیمت بنزین نگذشته بود که شیوع ویروس کرونا در جهان و آغاز قرنطینه و اعمال محدودیت سفر از و به استان‌های قرمز کرونایی با خودرو شخصی و حمل و نقل عمومی مصرف داخلی بنزین به شدت کاهش یافت بطوریکه مصرف روزانه ۱۰۰ میلیون لیتری بنزین در کشور قبل از سهمیه بندی و رشد قیمت ها، بعد از قرنطینه های ناشی از کرونا در فروردین سال ۹۹ به روزانه حدود ۴۵ میلیون لیتر کاهش یافت اما سیر نزولی مصرف این محصول استراتژیک داوم نیاورد و با کاهش شدت قرنطینه و اتمام تعطیلات کرونایی متوسط مصرف داخلی بنزین روازنه کشور در سال ۹۹ به حدود ۷۵ میلیون لیتر افزایش یافت.

سیگنالهایی از رشد مصرف بنزین و آغاز واردات

تداوم رشد تدریجی مصرف بنزین باعث شد تا در ۲۸ اسفند ۹۹ مصرف بنزین داخلی با رسیدن به رقم ۱۰۴ میلیون لیتر در روز به رغم محدودیت های سفر از و به استان‌های قرمز کرونایی با خودرو رکودزنی کند.

همچنین طبق آمار بدست آمده میانگین مصرف روزانه بنزین در فروردین ۱۴۰۰ به ۸۵ میلیون لیتر در روز رسیده است که نسبت به مدت مشابه سال ۹۹ حدود ۲ برابر رشد داشته است.

اسدالله قلی‌زاده، رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی صاحبان اماکن فروش و عرضه فرآورده‌های نفتی کشور نیز درباره دیگر عامل نشان دهنده رشد بنزین می گوید: قبلا سهم بنزین آزاد از بنزین مصرفی حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد بود اما اکنون ۳۵ درصد بنزین مصرفی براساس نرخ آزاد است.

به نظر می رسد افزایش ۳۵ درصدی سهم بنزین آزاد از کل بنزین مصرفی ۲ دلیل دارد اول اینکه سهمیه بندی ۶۰ لیتری کفاف صاحبان خودرو را نمی دهد و دوم اینکه به دلیل مصون ماندن قیمت بنزین از تورم در قبال تورم افسارگسیخته سایر کالای اساسی و مصرفی مردم، سهم آن در سبد هزینه ها هضم شده است.

رشد ۵ برابری درآمدهای کشور از صادرات بنزین

در حالی نشانه هایی از رشد مصرف داخلی بنزین به چشم می خورد که در بازه زمانی آغاز سهیمه بندی بنزین و محدودیت ترددها به دلیل کرونا، بنزین مازاد مصرف داخلی در سبد صادراتی کشور قرار گرفته و برای دولت ارزآوری داشته است.

افزایش تولید داخلی بنزین به واسطه افتتاح فازهای جدید پالایشگاه ستاره خلیج فارس به ۱۱۰ میلیون لیتر در روز و کاهش مصرف داخلی بنزین به روزانه ۷۵ میلیون لیتر، نه تنها عمر قطع واردات بنزین کشور را به ۳ سال رساند بلکه نام کشور را به فهرست صادرکنندگان بنزین نیز افزود.

 با استناد به گزارش  دویچه‌وله فارسی، آمارهای گمرکی نشان می‌دهد که حجم صادرات بنزین در سال ۹۹،   ۷ میلیون و ۸۴۲ هزار تن و در سال ۹۸ حدود یک میلیون و ۹۱ هزار تن بوده است بنابراین حجم صادرات بنزین تقریبا ۸ برابر شده، اما به خاطر اٌفت چشمگیر قیمت نفت و محصولات نفتی در بازارهای جهانی، درآمدهای حاصل از صادرات بنزین کشور به ۲ میلیارد و ۹۱۳ میلیون دلار رسیده که نسبت به سال ۹۸ تقریبا ۵ برابر شده است.

درباره درآمد دولت از محل فروش بنزین داخلی در سال گذشته نیز می توان گفت که به رغم آنچه در قانون بودجه سال ۹۹، پیش بینی فروش روزانه ۹۶ میلیون لیتر بنزین در بازار داخلی و کسب درآمدی حدود ۶۵ هزار میلیارد تومان لحاظ شده بود اما این موضوع محقق نشد چرا که متوسط مصرف بنزین کشور در سال گذشته به ۷۵ میلیون لیتر رسید که با احتساب متوسط قیمت دلار به ۲۵ هزار تومان کل درآمدهای دولتی از بابت فروش داخلی بنزین ۲ میلیارد دلار خواهد بود.

اکنون که زنگ رشد مصرف بنزین در کشور نواخته شده است امکان دارد ایران برای تامین نیاز داخلی بنزین به ۳ سال گذشته برگشته و مجدد واردکننده بنزین شود که در این صورت می تواند نقطه ضعفی دست دشمنانش دهد که همچون سایر کالاهای وارداتی از ورود ان به کشور ممانعت کند، همچنین در صورت رخداد این اتفاق نامیمون، نام ایران از فهرست صادرکنندگان بنزین حذف شده و درآمد ارزی حاصل از صادرات آن نیز منتفی خواهد شد.



منبع : آنا

چهارشنبه ۱۵ ارديبهشت ۱۴۰۰ ساعت ۱۵:۴۳