پیش‌بینی مرکز پژوهش ها از درآمد صنعت پتروشیمی

به گزارش میز نفت ، بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «درباره مقابله با شیوع ویروس کرونا (30) بررسی ظرفیت های تولیدی کشور در مواجهه با ویروس کرونا و آثار شیوع این ویروس بر بخش های صنعت، معدن و پتروشیمی ایران»، متأسفانه با بروز بیماری ویروسی کووید  19 و همه‌گیری جهانی آن در دنیا، صنعت نفت و گاز در بالادست و پایین‌دست با دگرگونی فراوانی مواجه شد. کشورهای مطرح صنعتی و مصرف‌کننده اصلی، صنایع پایین‌دست نفت و گاز خود را به حالت نیمه‌تعطیل و تعطیل درآورده و قوانین سفت و سخت قرنطینه را اجرا کردند. کاهش تقاضای نفت در کل جهان در پی کاهش تقاضای محصولات پایین‌دستی صنایع نفت و گاز و از طرفی عدم هماهنگی کشورهای اصلی تولیدکننده نفت (عربستان، روسیه و آمریکا) درخصوص تعدیل عرضه نفت، سبب افت شدید قیمت نفت شدند.

در شرایط عادی قیمت محصولات پتروشیمی در گروه‌های مختلف، با الگوی خاص و وقفه‌های زمانی متفاوت تابعی از تغییرات قیمت نفت است. به‌گونه‌ای که محصولات متانول، ال.پی.جی و آروماتیک‌ها در کمترین وقفه زمانی، پلیمرها در مرحله بعدی و اوره و آمونیاک با وقفه طولانی‌تر متأثر از تغییرات قیمت نفت می‌شوند. لکن در شرایط فعلی فراگیری آثار و تبعات ویروس کرونا تا حدودی معادلات مربوط به وقفه‌های زمانی را به هم زده است و قیمت محصولات پتروشیمی همزمان با افت قیمت نفت کاهش یافته است. در نمودار 1 روند تغییرات قیمت نفت وست تگزاس اینترمدیت با دو محصول پتروشیمی متانول و پروپیلن نشان داده شده است.
* درآمد صنعت پتروشیمی کشور در سال جاری، 30 درصد کمتر از سال 98 خواهد بود

در ادامه گزارش بازوی کارشناسی مجلس آمده است: براساس نظرسنجی ماه مارس 2020 رویترز از 21 تحلیلگر ارشد، میانگین قیمت نفت برنت در سه ماهه دوم، سوم و چهارم سال 2020 به ترتیب معادل 34.87، 39.05 و 44.08 دلار در هر بشکه خواهد بود و اگر همین روند تعییرات برای سه ماهه اول سال 2021 در نظر گرفته شود، میانگین قیمت به 35.47 دلار در هر بشکه خواهد رسید. بنابراین بر اساس گزارش رویترز میانگین قیمت نفت برنت در سال 1399 معادل 34.41 دلار در هر بشکه خواهد بود.

از طرفی میانگین قیمت نفت برنت در سال 2019 معادل 64.37 دلار بوده، بدین ترتیب قیمت نفت شاخص برنت در سال 1399 نسبت به سال 1398 به طور میانگین معادل 35.7 درصد کاهش خواهد یافت. با توجه تحلیل اشاره شده در بخش قبل و وجود همبستگی بالا بین قیمت نفت و قیمت محصولات پتروشیمی می‌توان پیش‌بینی کرد که درآمد صنعت پتروشیمی در سال 1399 حدود 30 درصد کمتر از درآمد آن در سال 1398 خواهد بود.

در مجموع افت قیمت محصولات پتروشیمی و کاهش مقدار فروش محصولات پتروشیمی به دلیل اتخاذ شرایط قرنطینه و بسته شدن مرزهای زمینی توسط کشورهای همسایه و مشکلات پیش آمده در تخلیه بار کشتی‌ها در حمل دریایی و کاهش درآمدهای ارزی حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی را در پی دارد. کاهش درآمدهای ارزی حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی از جنبه‌های مختلفی ازجمله موارد زیر قابل تأمل است:

- با شکل‌گیری سامانه ارزی نیما از مردادماه 1397 ، 38 درصد از ارز این سامانه و در سال 1398 حدود 43 درصد از ارز آن، توسط شرکت‌های پتروشیمی تأمین شد. تحلیل این آمار گویای نقش قابل توجه درآمدهای ارزی حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی در تراز ارزی کشور است. لذا با توجه به شرایط پیش‌ آمده لازم است برنامه‌ریزی مناسبی درخصوص مدیریت آثار و تبعات کاهش درآمدهای ارزی کشور از محل صادرات محصولات پتروشیمی کشور صورت گیرد.

- کاهش مقدار فروش محصولات پتروشیمی به سایر کشورها، می‌تواند به منزله از دست دادن بازارهای صادراتی باشد که باز پس گیری سهم بازار از کشورهای جایگزین شده در شرایط موجود مشکل خواهد بود.

- کاهش قیمت محصولات پتروشیمی به معنای کاهش جذابیت سرمایه‌گذاری در این صنعت است. زیرا هزینه‌های سرمایه‌گذاری ثابت مانده، اما درآمد واحدها به علت کاهش قیمت محصول، کاهش محسوسی داشته و زمان نقطه سر به سر و برابری هزینه سرمایه‌گذاری شده با درآمد خالص واحد، طولانی‌تر می‌شود.

-تأثیر ویروس کرونا و کاهش درآمد شرکت‌های پتروشیمی در بازار بورس و اوراق بهادار نیز حائز اهمیت است. برای مثال ارزش سهام شرکت پاکسان (شرکت فعال پایین‌دست در حوزه مواد شوینده) با نماد شپاکسا از قیمت 20000 ریال در تاریخ 10 اسفند 1398 به قیمت 38000 ریال در تاریخ 16 فروردین 1398 رسیده است در حالی که ارزش سهام شرکت پتروشیمی نوری (شرکت فعال بالادست پتروشیمی) با نماد نوری از قیمت 76700 ریال در تاریخ 13 اسفند 1398 به قیمت 60000 ریال در تاریخ 16 فروردین 1398 افت کرده است.

-درخصوص صنایع پایین‌دستی پتروشیمی، صنایعی که محصولات‌شان در حوزه مقابله با ویروس کرونا قابل مصرف است از جمله صنایع شوینده، بخشی از صنایع نساجی و صنایع پلاستیک در حال حاضر به دلیل افزایش تقاضا شرایط خوبی دارند. اما نباید از این موضوع غافل شد که شرایط عمومی حاکم بر اقتصاد جهانی به ویژه تعمیق رکود با وقفه‌های زمانی متفاوت گریبان همه بخش‌های صنعتی را خواهد گرفت. لکن با توجه به نیاز کشورهای همسایه به اقلام مورد نیاز برای جلوگیری از شیوع کرونا، پیشنهاد می‌شود زمینه‌سازی لازم برای به تعویق افتادن رکود و نیمه فعال شدن ظرفیت‌های ایجاد شده موجود، بعد از کنترل این ویروس در کشور از طریق صادرات این اقلام به کشورهای همسایه صورت گیرد.



منبع : فارس 

شنبه ۶ ارديبهشت ۱۳۹۹ ساعت ۱۸:۲۱