وحید حاجیپور/ درست برخلاف موضع وزیر نفت در قبال توتال٬ معاون زنگنه معتقد است ما از این شرکت فرانسوی دلخور نیستیم و به آنها حق میدهیم. زمانی نیا گفته است آنها میخواهند پول بیاورند پس طبیعی است منتظر آمریکا باشند. گفتههایی که بر خلاف اظهارات وزیر نفت است.
همه چیز از یک خبر شروع شد؛ توتال رسما اعلام کرد که منتظر تصمیم آمریکا و دونالد ترامپ برای ایران و وضع تحریمهای جدید خواهد ماند. اندکی بعد دوباره این موضوع خود را اعلام کرد تا وزیر نفت در یکی از برنامههای گفت و گوی ویژه خبری بگوید ما از توتال دلخور هستیم و این موضوع را با وزارت امور خارجه در میان گذاشتیم.
این موضع زنگنه در شرایطی اتخاذ شد که تیم رسانهای وی خبر منتصب به توتال را تحریف شده خواند ولی خود وزیر نفت در یک ناهماهنگی کامل از توتال گلایه کرد. وزیر نفت گفت که در تفاهم نامه امضا شده با توتال برای توسعه فاز 11 پارس جنوبی٬ قید شده است که قوانین اتحادیه اروپا به عنوان مرجع تصمیم گیری توتال خواهد بود و منوط کردن حضور فرانسویها در ایران به قوانین آمریکا بی تعهدی است.
در همان روزها رسانهها نوشتند که این بازی جدید توتال برای گرفتن امتیاز بیشتر از ایران است و وزارت نفت باید با حساسیت بیشتری نسبت به خواستههای توتال واکنش نشان دهد زیرا این شرکت طی سالهای گذشته امتیازات شیرینی از ایران اخذ کرده و 9 سال تمام وزارت نفت را برای توسعه فاز 11 به عنوان مرزی ترین فاز پارس جنوبی معطل کرده است.
کسانی که به این شرکت به چشم فرشته نجات مینگرند میگویند توتال در زمان وضع تحریمهای داماتو به ایران آمد و با خط شکنی٬ تابوی داماتو را از بین برد. این استدلال در حالی مطرح میشود که این نوع تحریم به هیچ عنوان قابل قیاس به شرایط فعلی نبوده و نیست و توتال بابت آمدن به ایران در آن ایام٬ از طریق رشوه٬ ورود کرد و برای فاز 2 و 3 پارس جنوبی بیش از 4.5 میلیارد دلار دریافت کرد. فازهایی که وزیر نفت علاقه دارد آن را یک میلیارد دلار عنوان کند!
در روزهای پس از برجام٬ فرانسویها باز هم به ایران نزدیک شدند و توتال برای فاز 11 پا پیش گذاشت و باز هم موتور استدلالهای سطحی روشن شد که توتال خاطره داماتو را تکرار میکند ولی این شرکت با امضای تفاهمنامه جدی با شرکت ملی نفت ایران٬ از ایران وقت خواست. این وقت خواستن برای نهایی کردن طرح توسعه فاز 11 در نهایت منجر به بی تعهدی توتال شد و آنها توافق خود را منوط به شرطی کردند که از نظر وزیر نفت برخلاف مفاد تفاهمنامه است.
این همان شیوه همیشگی توتال است که قصد دارد با افزایش قدرت چانه زنی خود٬ امتیاز بیشتری بگیرد ولی برخی مدیران وزارت نفت به دلیل شیفتگی بیش از اندازه به توتال٬ آن را طبیعی عنوان میکنند. جالب آنجاست که وقتی نسبت به بی تعهدی توتال انتقاد شد تیم رسانهای زنگنه با ارائه تحلیلهای عجیب عنوان کرد که دامن زدن به حواشی اخیر توتال و ضعیف جلوه دادن موضع وزارت نفت٬ به افزایش قدرت این شرکت فرانسوی تمام خواهد شد لذ باید سکوت کرد.
دعوت وزارت نفت به سکوت منتقدان حالا به شکل جالب تری در وزارت نفت معکوس شده است؛ آنجا که امیرحسین زمانی نیا معاون بین الملل وزیر نفت در همایش برجام و اقتصاد مقاومتی درست بر خلاف موضع وزیر نفت حق بزرگی به توتال میدهد و میگوید ما به نگرانی توتال حق میدهیم!
وی گفته است که از توتال دلخور نیستیم و آنها منتظر تصمیم ترامپ هستند. آنها میخواهند پول بیاروند پس بجاست که بدنیال روشن شدن تکلیف خود باشند. اظهارات زمانی نیا نشان میدهد که چیزی که او گفته است نمادی است از تفکر حاکم بر وزارت نفت. بطور قطع سخنان زمانی نیا وسعت عمل بیشتری به توتال خواهد داد تا قصه پر درد دهه 80 را تکرار کند و در این میان تلاش شرکت ملی نفت برای متقاعد کردن توتال جهت انتشار بیانیهای درباره حاشیههای یک ماه گذشته به نتیجه باقی مانده است.
علی کاردر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران بلافاصله پس از جدی تر شدن این حواشی٬ گفته بود طی چند روز آینده بیانیه مشترکی میان ایران و توتال منتشر خواهد شد که در آن به اراده توتال برای سرمایه گذاری در ایران تاکید خواهد شد. فشارها به توتال برای انتشار این بیانیه راه به جایی نبرد که هیچ٬ حالا معاون زنگنه در موضعی پر از ضعف که عزت کشور را زیر سوال میبرد٬ چنان به توتال بال و پر میدهد که نشاندهنده طاقت نیاوردن او درباره این شرکت فرانسوی است.
اگر سخنان وزیر نفت را رسمیتر بدانیم٬ توتال تعهد خود را فراموش کرده است ولی معاون او امروز به بی تعهدی توتال حق داده است و براحتی گفته است از او دلگیر نیستیم. به همین راحتی! بدون تردید توتال با مستمسک کردن این موضع و سخنان معاون وزیر نفت٬ خود را در چند پله بالاتر قرار خواهد داد تا نه تنها هیچ گونه قدرتی در اختیار مذاکره کنندگان ایرانی باقی نماند٬ بلکه شاهد یک گل به خودی بی نظیر از سوی وزارت نفت باشیم. بازی پنهان شده در رابطه با توتال٬ با سخنرانی زمانی نیا عیان شد و حالا باید دید چه امتیازاتی به این شرکت داده خواهد شد و آیا این شرکت واقعا به ایران خواهد آمد یا خیر؟
يکشنبه ۱۵ اسفند ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۵۴