ميزنفت/ اکثر شرکت های بزرگ اروپایی فعال در حوزه انرژی با هدف کاهش انتشار کربن و توسعه تولید و مصرف گاز طبیعی به عنوان پاک ترین سوخت فسیلی، سرمایه گذاری هنگفتی در توسعه این سوخت در دست اجرا دارند. اما چرا آنان در سال های اخیر، سهم طرح های اکتشاف و تولید گاز طبیعی را در سبد سرمایه گذاری خویش، افزایش قابل توجهی داده اند؟
البته فراموش نکنید که این سیاست در همه شرکت های فعال در بخش بالادستی دیده نمی شود. موسسه پژوهشی دبلیو جی آی، با بررسی فعالیت های توسعه ای هشت غول اروپایی صنعت نفت و گاز دریافته است که در یک دهه گذشته، شرکت های قاره سبز با پیش افتادن از رقبای آمریکایی، بیش از نیمی از تولید خود را به گاز طبیعی اختصاص داده اند.
در این ارزیابی ، شرکت رویال داچ شل در رتبه نخست قرار گرفته است. این شرکت در صنعت گاز سرآمد شرکت های اروپایی است، ولی در بخش ال ان جی فعالیت نمیکند.
از سوی دیگر، در سال گذشته میلادی، گاز طبیعی 49 درصد تولید شرکت شل را تشکیل داده است. فراموش نکنید که در سال 2005 میلادی، سهم گاز طبیعی در تولیدات این شرکت 40.5 درصد بوده است. این مطالعه پیش از ادغام این شرکت با شرکت بی جی صورت گرفته است. بدین ترتب، سهم کنونی آنان در تولید گاز و بازار ال ان جی باز هم افزایش یافته است.
شرکت انی ایتالیا نیز از سهم 48 درصدی گاز طبیعی در سبد تولیدات خود در سال گذشته میلادی برخوردار بوده است. ما می دانیم که سهم گاز طبیعی در تولید این شرکت ایتالیایی در سال 2005 میلادی، 36 درصد و در سال 2010 میلادی، 45 درصد بوده است.
شرکت انی که بزرگ ترین واردکننده گاز طبیعی در قاره اروپا محسوب می شود، در نظر دارد تا در افق میان مدت، با پایان دادن به فعالیت در حوزه پایین دستی، تنها در بخش های بالادستی و میان دستی فعالیت نماید.
این شرکت توسعه میدان زهر را با 850 میلیارد متر مکعب (برابر با 30 تریلیون فوت مکعب) ذخیره گاز که بزرگترین میدان گازی کشف شده در آب های مدیترانه تاکنون محسوب می شود، در دستور کار خویش قرار داده است. این میدان در آب های مصر قرار گرفته و بر اساس اعلام مدیران این شرکت ایتالیایی، در سال 2019 میلادی، 69 درصد تولیدات پروژه های این شرکت، شامل گاز طبیعی خواهد بود.
فراموش نکنید که در یک دهه گذشته، سهم گاز در پروژه های شرکت فرانسوی توتال با بیشترین رشد روبرو بوده است. سهم گاز طبیعی در تولید این شرکت در سال 2005 میلادی، 35 درصد بوده است. اما در سال گذشته، این عدد به 47 درصد افزایش یافته است. همه ما می دانیم که مدیران شرکت توتال، بیش از سایر همتایان اروپایی خود در همایش ها و کنفرانس های انرژی، در مورد مزایای این سوخت، سخن می گویند.
ازسوی دیگر، در شرکت توتال، یک مدیریت جدید با عنوان منابع تجدیدپذیر، برق و گاز تشکیل شده است. شرکت بریتیش پترولیوم که دفتر مرکزی آن در انگلستان قرار دارد، از دیگر غول هایی به شمار مي رود که آینده کسب و کار خویش را براساس گاز طبیعی بنیان نهاده است. در یک دهه گذشته، سهم گاز طبیعی در پروژه های این شرکت از 36 درصد به 45 درصد افزایش یافته است. مدیذان ارشد دو شرکت بریتیش پترولیوم و توتال اعلام نموده اند که در افق سال 2035 میلادی، سهم گاز طبیعی در سبد پروژه های آنان از مرز 60 درصد فراتر خواهد رفت.
تحلیل های دبلیو جی آی نشان می دهد که شرکت استات اویل نروژ تنها شرکت بزرگ اروپایی فعال در صنعت انرژی می باشد که در دهه گذشته، سهم گاز طبیعی در سبد پروژه های آن با کاهش روبرو شده است. بدین ترتیب با وجود افزایش سهم گاز از 45 درصد در سال 2005 میلادی به 47 درصد در سال 2010 میلادی، پس از گذشت پنج سال، این عدد به 43 درصد کاهش یافته است.
اما باید به این نکته توجه نمود که شرکت استات اویل، سرمایه گذاری هنگفتی در اکتشاف میادین جدید گاز طبیعی در اعماق آب های دریای برنت انجام داده تا در افق سال 2035 میلادی، سهم گاز طبیعی از نفت خام فراتر رود.
ازسوي ديگر، نتایج این بررسی نشان می دهد شرکت های کونوکو فیلیپس، شورون و اکسون موبیل که دفاتر مرکزی آنها در آمریکا قرار دارد، در این زمینه از همتایان اروپایی خود عقب افتاده اند.
اما یکی از دلایل کاهش سهم گاز طبیعی را باید ظهور انقلاب اکتشاف و تولید گازهای غیرمتعارف در آمریکای شمالی دانست که شرکت های بزرگ نفتی در آن نقشی نداشته اند و شرکت های نوآور و کارآفرین مستقل، پرچمدار توسعه آن بوده اند.
همچنین باید به این نکته توجه نمود که در این مطالعه، فروش ال ان جی محاسبه نگردیده و سرمایه گذاری هنگفت شرکت های بزرگ آمریکایی در پروژه های تولید و انتقال این محصول در نظر گرفته نشده است.
در حالی که گاز طبیعی را باید پلی به سوی فردای با کربن اندک به شمار آوریم، اما در 10 سال گذشته، رشد تقاضای این سوخت در کشورهای توسعه یافته به دلیل رشد قابل توجه کارایی مصرف انرژی و توسعه سریع منابع انرژی تجدیدپذیر از رشد اندکی برخوردار بوده است.
سهامداران شرکت های نفتی از مدیران این شرکت ها می خواهند تا به تعهدات خود در بخش کاهش تولید گازهای گلخانه ای و اجرای سهمیه انتشار گاز کربن عمل کنند. به هر حال، تبدیل غول های صنعت نفت به ابرشرکت های انرژی آغاز شده است. و از هم اینک شرکت های اروپایی با تمرکز سرمایه گذاری های خود در بخش تولید و انتقال و فروش گاز طبیعی، به قماری بزرگ دست زده اند.
تعدادی از شرکت های ملی و بین المللی نفتی نیز به سوی توسعه منابع تجدیدپذیر حرکت نموده اند. اما شرکت های آمریکایی تمایل دارند تا به روند کنونی فعالیت های خود ادامه دهند. اما من معتقدم برای پیش بینی برندگان این قمار بزرگ، همچنان باید به انتظار سال های پرفراز و نشیب آینده بنشینیم.
مترجم: محسن داوری
نویسنده: جیمی کونچا
منبع: www.energyintel.com