داستان اولین پمپ بنزین ایران

به گزارش «ميزنفت»، رای پاسخ به پرسشهای فوق ابتدا باید موضوعی روشن شود ، پُمپ یا تُلُمبه وسیله‌ای مکانیکی است برای انتقال مایعات که با افزایش فشار جریان آن، امکان جابجایی را به ارتفاعی بالاتر ، یا حتی پایین دست فراهم می‌کند، مانند پمپ بنزین یا پمپ آب ، پس پمپ بنزین با جایگاه پمپ بنزین کاملا متفاوت است.

اولین و قدیمی ترین پمپ بنزین دستی ایران در شهر تبریز و در موزه سنجش (خانه سلماسی) نگهداری می شود . این پمپ ۱۰۰ ساله انگلیسی که از دو پیمانه شیشه ای برای نگهداری و پمپاژ بنزین تشکیل شده است، از طریق یک شلنگ متصل به مخزن پر از بنزین شده و پس از گردش بنزین در شیشه اول و انتقال آن به شیشه دوم، از طریق نازل باک خودرو را پر می کرده است. وجود سامانه خاصی این پمپ را به نمونه منحصر به فردی از دقت و کارآیی تبدیل کرده و از هدر رفتن بنزین جلوگیری به عمل می آورده است. افراد قبل از استفاده از این پمپ بنزین باید میزان بنزین مورد نظر خود را بر روی صفحه مدرج متصل به پمپ مشخص می کردند و سپس نسبت به پر کردن باک خودرو اقدام می نمودند. با این تمهید، پمپ به شکل خودکار در میزان بنزین تعیین شده قفل می شد و بنزین بیشتری از پمپ خارج نمی شد.

از این پس ما هم مثل همه ، جایگاه را از ابتدای “جایگاه پمپ بنزین” جدا و به همان پمپ بنزین بسنده می کنیم. برای این که بدانیم اولین پمپ بنزین ایران در کجا بنا شده است اطلاعات دقیقی در دسترس نیست ، وزارت نفت هم اطلاعات خوبی در این خصوص ندارد اما چند تصویر و چند گزارش وجود دارد که می شود به آنها استناد کرد ،ابتدا باید اطلاعاتی از شرکت نفت ایران و انگلیس دانست.

شرکت نفت ایران و انگلیس نام شرکتی بود که در سال ۱۲۸۸ ه خورشیدی (۱۹۰۹ م) در ادامه قرارداد دارسی برای اکتشاف و استخراج و بهره‌برداری از منابع نفتی ایران پس از کشف نفت در شهر مسجد سلیمان تأسیس شد. نام شرکت در آغاز Anglo-Persian Oil Company بود و در سال ۱۳۱۴ ه خورشیدی (۱۹۳۵ م) در دوره رضاشاه به Anglo-Iranian Oil Company تبدیل شد و در نهایت به نام شرکت نفت بریتانیا British Petroleum یا بی‌پی BP شهره شد. احداث جایگاه های پمپ بنزین در ایران در اختیار شرکت نفت بریتانیا British Petroleum یا بی‌پی BP بود که بعدها در اختیار شرکت فرآورده های ملی نفت در آمد .

یک تصویر قدیمی که مربوط به سال ۱۳۰۶ ه خورشیدی (۱۹۲۷ م) در فضای مجازی منتشر شده است و برخی مدعی آن هستند که این اولین پمپ بنزین ایران است و در شهر آبادان یا مسجد سلیمان بنا شده است. پس از فرآیندهای مختلف ، بنزین از نفت خام گرفته می شود و چاه نفت ارتباطی به احداث جایگاه پمپ بنزین ندارد و به احتمال فراوان اولین پمپ بنزین در مسجد سلیمان واقع نشده است در نقشه های قدیمی مسجد سلیمان که آن زمان یکی از شهرهای استان ششم ایران (اهواز آن زمان) اطلاعاتی از پمپ بنزین دیده نمی شود اما در شهر آبادان ۳ پمپ بنزین بوده اما با توجه به لافهای فراوان آبادانی های عزیز !! احتمال وجود اولین پمپ بنزین در آبادان هم کمی زیر سوال می رود.


 

چهارشنبه ۱۵ مرداد ۱۳۹۳ ساعت ۱۲:۴۰