شرکتی که حالا رقیب IOC ها شده است
چرا انتقاد به تفاهمنامه شلمبرژه منطقی نیست؟
ميزنفت/ روزهايي كه قراردادهاي جديد نفتي توسط وزارت نفت رونمايي شد شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب به عنوان توليد‌كننده بيش از 80 درصد نفت كشور، انتقادات جدي به اين مدل وارد كرد كه در نهايت با چراغ سبز زنگنه براي طراحي مدل ديگري جهت افزايش توليد در جنوب مواجه شد. با اين وجود عده‌اي در تلاشند اين مدل را زير سؤال ببرند.
مدلي كه وزارت نفت طبق تكلیف قانوني آن را طراحي كرده است بيشتر براي توسعه ميادين نفتي و گازي است هرچند طراحان IPC معتقدند اين مدل براي افزايش توليد نيز كاربرد دارد ولي جذابيت‌هاي مطلوب اين مدل، از ديد كارشناسان براي پروژه‌هاي افزايش توليد بيشتر امتياز است تا يك قرارداد.
هم اكنون صنعت نفت در دو حوزه توسعه ميادين و ازدياد برداشت نيازمند سرمايه‌گذاري است كه از نظر كارشناسان نمي‌توان با يك مدل به آن دست يافت؛ زيرا هر يك از ميادين نفتي و گازي داراي ويژگي‌هاي خاص و برنامه‌هايي متفاوت هستند كما اينكه توسعه ميادين و افزايش ضريب بازيافت ماهيتا با يكديگر تفاوت دارند.
در توسعه، كشور نيازمند سرمايه‌گذاري، انتقال تكنولوژي و. . . است كه در حوزه افزايش ضريب بازيافت، منابع لازم بسيار كمتر از توسعه است و شركت‌هايي كه تخصص اصلي شان ارائه خدمات فني و مهندسي است مي‌توانند وارد اين حوزه شوند. در توسعه يك شركت مادر و بين‌المللي مانند شل، توتال،بي پي،لوك اويل و... با سرمايه‌گذاري در ميدان، يك حوزه نفتي را به توليد مي‌رسانند ولي در ميادين توليدي كه نياز به افزايش برداشت دارند شركت‌هاي فني مانند شلمبرژه، هاليبرتون و... با ارائه خدمات فني و تكنولوژي‌هاي روز، سرمايه و سود خود را از محل افزايش توليد دريافت مي‌كنند.
هرچند اين شركت‌هاي فني در توسعه هم بخش اعظم فعاليت‌هاي شركت‌هاي اصلي را بر عهده مي‌گيرند به ويژه در بحث تكنولوژي و افزايش ضريب بازيافت ولي تخصص اصلي اين شركت‌ها ارائه خدمات فني است كه مورد تأكيد مناطق نفتخيز جنوب قرار گرفته است.
به همين دليل وزيرنفت به درستي اجازه داد براي پروژه‌هاي افزايش ضريب بازيافت در مخازن در حال توليد، از مدلي استفاده شود كه شركت مناطق نفتخيز جنوب از «خدمات» شركت‌هاي مهندسي استفاده كند. مدلي كه جنوب طراحي كرده است به تأييد هيئت مديره شركت ملي نفت ايران رسيد تا هم مدل بهينه براي افزايش برداشت ابلاغ شود و هم طبق تكليف قانوني از مدل‌هاي ديگر هم براي جذب سرمايه استفاده شود.
در واقع قراردادهاي جنوب نه تنها قانوني است، بلكه در قراردادها نيز طرف اصلي شركت ملي نفت ايران است كه مناطق نفتخيز جنوب نماينده قانوني آن است. هفته گذشته يك تفاهمنامه ابتدايي ميان مناطق نفتخيز جنوب و شركت شلمبرژه منعقد شد تا اين شركت ميدان‌هاي شادگان، پارسي و رگسفيد را مطالعه و طرح خود را ارائه كند.
گرچه اين تفاهمنامه به هيچ عنوان تعهدآور نيست ولي انتقاداتي از سوي برخي جريان‌ها نسبت به آن رونق گرفته است كه شلمبرژه يك شركت خدمات مهندسي است و در حوزه مطالعه مخزن فاقد تخصص لازم است. در واقع اين جريان معتقد است كه شلمبرژه را نمي‌توان در حد يك شركت بين‌المللي يا IOC محسوب كرد كه در نوع خود جالب است.
*تغيير مدل كسب و كار
در نگاه نخست و سنتي چنين ادعايي درست است؛ زيرا در توسعه، شركت‌هاي بين‌المللي خودشان مطالعه كرده و پس از توافق با كارفرما و امضاي قرارداد، برنامه خود را به شركت‌هايي نظير شلمبرژه ارائه كرده و آن را به كار مي‌گيرند ولي اين مدل براي سال‌ها قبل است و امروزه شركت‌هاي خدماتي خود به توسعه ميادين مشغولند.
سيد‌غلامحسين حسنتاش چندي پيش در يادداشتي نوشت: مؤسسه سلطنتي وقايع بين‌المللي انگلستان موسوم به CHATAM HOUSE، گزارشي را به قلم دكتر «پل‌استيونس» متخصص برجسته اقتصاد نفت و انرژي، منتشر كرده است كه پرده از وضعيت جاري شركت‌هاي بين‌المللي بزرگ نفتي برمي‌دارد. اين گزارش با عنوان «مدل‌تجاري سنتي يا سابق شركت‌هاي بين‌المللي نفتي در حال مرگ است»، منتشر شد. اين گزارش توضيح مي‌دهد كه چگونه شركت‌هاي خدماتي نفتي علاوه بر توانايي‌هاي فني و تخصصي، حتي فناوري‌هاي مديريت پروژه‌هاي بزرگ يا مگاپروژه‌ها را به دست آورده‌اند و با مراجعه به بازارهاي توسعه‌‌يافته مالي، مي‌توانند تأمين مالي پروژه‌ها را نيز بر عهده گيرند و با چابكي بيشتر و هزينه‌هاي كمتر و تعهدات كمتر خود، خصوصاً در قبال مسائل زيست‌محيطي بين‌المللي، رقيبان جدي‌اي براي شركت‌هاي بزرگ باشند.
محمد ايرواني، مديرعامل شركت دانا انرژي كه يكي از شركت‌هاي واجد صلاحيت از سوي وزارت نفت است در اين باره به تجارت فردا مي‌گويد:«بعضي از شركت‌هاي نفتي شرقي، طيف گسترده‌اي از فعاليت‌ها شامل توليد تجهيزات، ساخت دكل، ارائه خدمات حفاري، توسعه ميدان، بهره‌برداري، پالايش و پتروشيمي را انجام مي‌دهند. حتي اگر اين شركت‌ها را به عنوان معيار در نظر نگيريم و مدل كسب و كار آنها را متناسب با جغرافياي فعاليت‌شان بدانيم، به نظر مي‌رسد در غرب نيز تحولاتي در حال وقوع است. مثلاً شركت شلمبرژه كه به عنوان ارائه‌دهنده خدمات شناخته مي‌شود، هم‌اكنون 200 تا 250 هزار بشكه در روز نفت توليد مي‌كند و توليد يك ميليون بشكه در روز را هدفگذاري كرده است. تحولات فراواني به وقوع پيوسته و ديگر صنعت نفت جهان منحصر به هفت‌خواهران نيست.»
اين نظرات نشان مي‌دهد روش‌هاي سنتي كسب و كار در صنعت جهاني نفت تغيير كرده است و بهترين حالت براي تصميم انتخاب هوشمندانه است كه وزارت نفت با تنوع‌سازي در مدل‌هاي قراردادي به دنبال آن است ولي جرياني خاص علاقه‌اي ندارد چيزي جز IPC اجرايي شود.
مدلي كه وزارت نفت طبق تكلیف قانوني آن را طراحي كرده است بيشتر براي توسعه ميادين نفتي و گازي است هرچند طراحان IPC معتقدند اين مدل براي افزايش توليد نيز كاربرد دارد ولي جذابيت‌هاي مطلوب اين مدل، از ديد كارشناسان براي پروژه‌هاي افزايش توليد بيشتر امتياز است تا يك قرارداد.
هم اكنون صنعت نفت در دو حوزه توسعه ميادين و ازدياد برداشت نيازمند سرمايه‌گذاري است كه از نظر كارشناسان نمي‌توان با يك مدل به آن دست يافت؛ زيرا هر يك از ميادين نفتي و گازي داراي ويژگي‌هاي خاص و برنامه‌هايي متفاوت هستند كما اينكه توسعه ميادين و افزايش ضريب بازيافت ماهيتا با يكديگر تفاوت دارند.
در توسعه، كشور نيازمند سرمايه‌گذاري، انتقال تكنولوژي و. . . است كه در حوزه افزايش ضريب بازيافت، منابع لازم بسيار كمتر از توسعه است و شركت‌هايي كه تخصص اصلي شان ارائه خدمات فني و مهندسي است مي‌توانند وارد اين حوزه شوند. در توسعه يك شركت مادر و بين‌المللي مانند شل، توتال،بي پي،لوك اويل و... با سرمايه‌گذاري در ميدان، يك حوزه نفتي را به توليد مي‌رسانند ولي در ميادين توليدي كه نياز به افزايش برداشت دارند شركت‌هاي فني مانند شلمبرژه، هاليبرتون و... با ارائه خدمات فني و تكنولوژي‌هاي روز، سرمايه و سود خود را از محل افزايش توليد دريافت مي‌كنند.
هرچند اين شركت‌هاي فني در توسعه هم بخش اعظم فعاليت‌هاي شركت‌هاي اصلي را بر عهده مي‌گيرند به ويژه در بحث تكنولوژي و افزايش ضريب بازيافت ولي تخصص اصلي اين شركت‌ها ارائه خدمات فني است كه مورد تأكيد مناطق نفتخيز جنوب قرار گرفته است.
به همين دليل وزيرنفت به درستي اجازه داد براي پروژه‌هاي افزايش ضريب بازيافت در مخازن در حال توليد، از مدلي استفاده شود كه شركت مناطق نفتخيز جنوب از «خدمات» شركت‌هاي مهندسي استفاده كند. مدلي كه جنوب طراحي كرده است به تأييد هيئت مديره شركت ملي نفت ايران رسيد تا هم مدل بهينه براي افزايش برداشت ابلاغ شود و هم طبق تكليف قانوني از مدل‌هاي ديگر هم براي جذب سرمايه استفاده شود.
در واقع قراردادهاي جنوب نه تنها قانوني است، بلكه در قراردادها نيز طرف اصلي شركت ملي نفت ايران است كه مناطق نفتخيز جنوب نماينده قانوني آن است. هفته گذشته يك تفاهمنامه ابتدايي ميان مناطق نفتخيز جنوب و شركت شلمبرژه منعقد شد تا اين شركت ميدان‌هاي شادگان، پارسي و رگسفيد را مطالعه و طرح خود را ارائه كند.
گرچه اين تفاهمنامه به هيچ عنوان تعهدآور نيست ولي انتقاداتي از سوي برخي جريان‌ها نسبت به آن رونق گرفته است كه شلمبرژه يك شركت خدمات مهندسي است و در حوزه مطالعه مخزن فاقد تخصص لازم است. در واقع اين جريان معتقد است كه شلمبرژه را نمي‌توان در حد يك شركت بين‌المللي يا IOC محسوب كرد كه در نوع خود جالب است.
*تغيير مدل كسب و كار
در نگاه نخست و سنتي چنين ادعايي درست است؛ زيرا در توسعه، شركت‌هاي بين‌المللي خودشان مطالعه كرده و پس از توافق با كارفرما و امضاي قرارداد، برنامه خود را به شركت‌هايي نظير شلمبرژه ارائه كرده و آن را به كار مي‌گيرند ولي اين مدل براي سال‌ها قبل است و امروزه شركت‌هاي خدماتي خود به توسعه ميادين مشغولند.
سيد‌غلامحسين حسنتاش چندي پيش در يادداشتي نوشت: مؤسسه سلطنتي وقايع بين‌المللي انگلستان موسوم به CHATAM HOUSE، گزارشي را به قلم دكتر «پل‌استيونس» متخصص برجسته اقتصاد نفت و انرژي، منتشر كرده است كه پرده از وضعيت جاري شركت‌هاي بين‌المللي بزرگ نفتي برمي‌دارد. اين گزارش با عنوان «مدل‌تجاري سنتي يا سابق شركت‌هاي بين‌المللي نفتي در حال مرگ است»، منتشر شد. اين گزارش توضيح مي‌دهد كه چگونه شركت‌هاي خدماتي نفتي علاوه بر توانايي‌هاي فني و تخصصي، حتي فناوري‌هاي مديريت پروژه‌هاي بزرگ يا مگاپروژه‌ها را به دست آورده‌اند و با مراجعه به بازارهاي توسعه‌‌يافته مالي، مي‌توانند تأمين مالي پروژه‌ها را نيز بر عهده گيرند و با چابكي بيشتر و هزينه‌هاي كمتر و تعهدات كمتر خود، خصوصاً در قبال مسائل زيست‌محيطي بين‌المللي، رقيبان جدي‌اي براي شركت‌هاي بزرگ باشند.
محمد ايرواني، مديرعامل شركت دانا انرژي كه يكي از شركت‌هاي واجد صلاحيت از سوي وزارت نفت است در اين باره به تجارت فردا مي‌گويد:«بعضي از شركت‌هاي نفتي شرقي، طيف گسترده‌اي از فعاليت‌ها شامل توليد تجهيزات، ساخت دكل، ارائه خدمات حفاري، توسعه ميدان، بهره‌برداري، پالايش و پتروشيمي را انجام مي‌دهند. حتي اگر اين شركت‌ها را به عنوان معيار در نظر نگيريم و مدل كسب و كار آنها را متناسب با جغرافياي فعاليت‌شان بدانيم، به نظر مي‌رسد در غرب نيز تحولاتي در حال وقوع است. مثلاً شركت شلمبرژه كه به عنوان ارائه‌دهنده خدمات شناخته مي‌شود، هم‌اكنون 200 تا 250 هزار بشكه در روز نفت توليد مي‌كند و توليد يك ميليون بشكه در روز را هدفگذاري كرده است. تحولات فراواني به وقوع پيوسته و ديگر صنعت نفت جهان منحصر به هفت‌خواهران نيست.»
اين نظرات نشان مي‌دهد روش‌هاي سنتي كسب و كار در صنعت جهاني نفت تغيير كرده است و بهترين حالت براي تصميم انتخاب هوشمندانه است كه وزارت نفت با تنوع‌سازي در مدل‌هاي قراردادي به دنبال آن است ولي جرياني خاص علاقه‌اي ندارد چيزي جز IPC اجرايي شود.
سه شنبه ۱۶ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۰۹
کد مطلب: 15903
در متن اشاره شده بود كه مخالفان ادعا مي كنند شلمبرژه توان انجام مطالعات مخازن را ندارد. اين ادعا غلط است. شركت شلمبرژه حدود بيست سال پيش شركت ECLكه توسعه دهند و صاحب مدل معروف اكليپس است را خريده است. كساني كه با موضوع مطالعه مخزن حتي آشنائي بسيار كمي دارند مي دانند اين مدل معروف ترين و پركابردترين مدل مطالعه مخزن است. شركت شلمبرژه حداقل از بست سال پيش وارد بحث مطالعه مخزن هم شده و كساني حتي اطلاعات كمي از نفت ايران دارند مي دانند مطالعه ميدان اهواز در سال 1368 به شركت شلمبرژه داده شد و ناظر فني آن مطالعه از طرف مناطق نفتخيز جنوب هم آقاي مهندس باقز
ناظر آن مطالعه از طرف ماطق نفتخيز هم آقاي مهندس باقز پور بودند كه اخيرا توسط آقاي زنگنه بعنوان عضو شوراي عالي مخازن وزارتت نفت منصوب شدند. ثانيا شما متوجه تفاوت مدل مناطق نفتخيز با IPC نشده ايد. در مدل مناطق نفتخيز طرف قرارداد شريك فني در دسترسي و ارائه خدمات فني مورد نيازي است كه كميته فني مشترك دو طرف با تائيد نهائي مناطق نفتخيز كاربرد آن را ضروري بداند. در مدل IPC كار كليد گردان به طرف خارجي واگذار مي شود در حاليكه در مدل مناطق نفتخيز اينطور نيست
یکی از رسالت های یک سایت حرفه ای یا کلا یک تحلیل گر حرفه ای دوری از تعصب گری و حرکت در مسیر حقیقت است. آنگونه که در این چند مدتی که مطالب سایت شما را دنبال می کنم چند مطلب بشدت به چشم می خورد. البته قبل از ورود به موضوع اعلام می کنم که وبسایت خوبی دارین و بشخصه در بخش هائی نیز استفاده می برم.
اما بر گردیم به موضوع. سایت شما کمی تعصب جناحی دارد. البته نه جناح سیاسی بلکه وابستگی به گروهی که عمدتا در چند موضوع مشترک هستند. البته بگذارید که وجهه سیاسی آنها را هم کامل رد نکنم چرا که می شود اصل گروه را تا حدودی وابسته به جناح دلواپسان ارتباط داد.
عوامل گروه شما بصورت بخشی بر سه محور تعصب دارند. یا تعصب خوزستانی دارند، یا تعصب دانشگاه نفتی و یا هم نفتخیز جنوبی دارند.
البته بخش نفتخیز جنوبی بودن تا حدودی پر رنگ تز از بقیه است. نفتخیز جنوبی ها یا آنجور که مصطلح است "مناطقی ها" تعصبات خاصی دارند. اول اینکه خودشان را قوی ترین متخصصان در زمینه نفت در ایران می دانند. دوم اینکه زیاد اعتقادی به کار با شرکت های بین المللی ندارند و گاها شرکت های دیگر را هم بخاطر همکاری های بین المللی سرزنش می کنند. وابستگی شدید به جناح اصول گرا دارند که البته بخش دلواپس آن تند تر است. کارهای خود را درست ترین و کارهای دیگران را نقد می کنند. دشمنی خاصی با گروه آقای زنگنه دارند و ....
حال ارتباط سایت شما و دلواپسان مناطقی! برداشت من اینست که سایت عصر نفت بازوی رسانه مناطقی هاست. شما تا توانستید IPC را کوبیدید. تا توانستید مذاکرات با شرکت های بزرگ بین المللی مثل شل و توتال را زیر سئوال بردید. در گرماگرم تصویب IPC روزی نبود که مطلبی علیه آن ننویسید. ولی تا به امروز من ندیدم که یک تیتر منفی برای نوع قرارداد نفتخیز جنوب بنویسید. اصلا باز نکردید که ببینیم توی این قرارداد چه مفادی گنجانده شده است.
هر روز توتال و شل را زیر سئوال می برید و از آن طرف تیتر می زنید که "چرا انتقاد به تفاهم نامه شلمبرژر منطقی نیست".
اصلا شما می دانید شلمبرژر یک شرکت ارائه دهنده خدمات است که البته با بالا رفتن قیمت نفت کمی هم وارد توسعه میدان شد. آیا مذاکره با شل و توتال و بی پی را ترجیح باید داد یا شلمبرژر؟ اصلا چرا شلمبرژر؟ حالا اگر نمی خواهید با شرکت های اصطلاحا IOC همکاری کنید و هنوز هم ترس مستعمره شدن دارید چرا نمی روید با شرکت های مستقل نفتی کار کنید؟
حرف زیاده ولی ختم کلام، تعصب نمی گذارد که شما کار حرفه ای انجام دهید. تیمی که از این و آن خط بگیرد کارش به جائی نمی رسد. فردا روزی هم بواسطه خوش خدمتی پول و پست می گیرید و اصلا رسالت رسانه ای تون هم از بین خواهد رفت.
اما بر گردیم به موضوع. سایت شما کمی تعصب جناحی دارد. البته نه جناح سیاسی بلکه وابستگی به گروهی که عمدتا در چند موضوع مشترک هستند. البته بگذارید که وجهه سیاسی آنها را هم کامل رد نکنم چرا که می شود اصل گروه را تا حدودی وابسته به جناح دلواپسان ارتباط داد.
عوامل گروه شما بصورت بخشی بر سه محور تعصب دارند. یا تعصب خوزستانی دارند، یا تعصب دانشگاه نفتی و یا هم نفتخیز جنوبی دارند.
البته بخش نفتخیز جنوبی بودن تا حدودی پر رنگ تز از بقیه است. نفتخیز جنوبی ها یا آنجور که مصطلح است "مناطقی ها" تعصبات خاصی دارند. اول اینکه خودشان را قوی ترین متخصصان در زمینه نفت در ایران می دانند. دوم اینکه زیاد اعتقادی به کار با شرکت های بین المللی ندارند و گاها شرکت های دیگر را هم بخاطر همکاری های بین المللی سرزنش می کنند. وابستگی شدید به جناح اصول گرا دارند که البته بخش دلواپس آن تند تر است. کارهای خود را درست ترین و کارهای دیگران را نقد می کنند. دشمنی خاصی با گروه آقای زنگنه دارند و ....
حال ارتباط سایت شما و دلواپسان مناطقی! برداشت من اینست که سایت عصر نفت بازوی رسانه مناطقی هاست. شما تا توانستید IPC را کوبیدید. تا توانستید مذاکرات با شرکت های بزرگ بین المللی مثل شل و توتال را زیر سئوال بردید. در گرماگرم تصویب IPC روزی نبود که مطلبی علیه آن ننویسید. ولی تا به امروز من ندیدم که یک تیتر منفی برای نوع قرارداد نفتخیز جنوب بنویسید. اصلا باز نکردید که ببینیم توی این قرارداد چه مفادی گنجانده شده است.
هر روز توتال و شل را زیر سئوال می برید و از آن طرف تیتر می زنید که "چرا انتقاد به تفاهم نامه شلمبرژر منطقی نیست".
اصلا شما می دانید شلمبرژر یک شرکت ارائه دهنده خدمات است که البته با بالا رفتن قیمت نفت کمی هم وارد توسعه میدان شد. آیا مذاکره با شل و توتال و بی پی را ترجیح باید داد یا شلمبرژر؟ اصلا چرا شلمبرژر؟ حالا اگر نمی خواهید با شرکت های اصطلاحا IOC همکاری کنید و هنوز هم ترس مستعمره شدن دارید چرا نمی روید با شرکت های مستقل نفتی کار کنید؟
حرف زیاده ولی ختم کلام، تعصب نمی گذارد که شما کار حرفه ای انجام دهید. تیمی که از این و آن خط بگیرد کارش به جائی نمی رسد. فردا روزی هم بواسطه خوش خدمتی پول و پست می گیرید و اصلا رسالت رسانه ای تون هم از بین خواهد رفت.
شرکت شلمبرژر تنها 13 درصد از پروژه هایش در ایران بود ولی طبق امار های جهانی و تایید منابع بینالمللی مالی بیش از 70 درصد سود خالص خود را مدیون پروژه های ایران در زمان تحریم می باشد بنابراین شرکتی که در دوره قبل بیشترین فشارها را برای ارایه خدمات فنی چاهها را داشته ایا باید از ان استقبال کرد انهم برای فعالیتی که خیلی به او مرتبط نیست
دوست عزیز به عنوان کسی که ۱۰ سال توی شلومبرژه تو ایران و تا آخرین روز حضورش کار کرد میگم لطفا اطلاعات غلط نده. سال ۲۰۱۲ که پولساز ترین سال شلومبرژه در ایران بود مجموعا در ایران ۴۱۲ میلیون دلار در امد داشتن که حدود ۵۰% سود بود. در حالی که در همون سال شلومبرژه ۴۳ میلیارد دلار در آمد و ۷ میلیارد دلار سود خالص داشته. همه این ارقام توی گزارشات سال روی وب سایتشون قابل دستیابی هست پس لطفا اطلاعات غلط ندین. ضمنا شلومبرژه با تشکیل واحد spm از سال ۲۰۰۲ وارد بحث تولید و مدیریت مخازن شده که پروژه های مختلفی رو در اکوادور، مالزی، آفریقا و برزیل دارن و الان روزانه ۲۵۰ هزار بشکه تولید دارند که براساس برنامه ریزیها تا چند سال آینده باید به یک میلیون برسه
حال اينکه شما "خدمات" را چه تعريف مي کنيد به خودتان معروف است اما در ادبيات نفت و گاز تعريف شرکت Service Provider مشخص است و اگر کمي آشنايي با ادبيات نفت و گاز داشته باشبد، عمليات پر ريسک اکتشاف و افزايش توليد را به عنوان "خدمات" تعريف نمي کنيد.
سايت شرکت براي اطلاعات بيشتر نويسنده و اطلاع از خدمات و محصولات اين شرکت:
http://www.slb.com