نگاهی به برنامه های فعلی و آینده آذربایجان
سوکار رقیبی برای گازپروم
ميزنفت/ پس از مدت ها، سرانجام چشم انداز عملیاتی شرکت ملی نفت و گاز آذربایجان (سوکار) در افق سال 2025 میلادی، رونمایی شد. در سال جاری، مجموع گاز طبیعی تولید شده توسط این شرکت به 30 میلیارد متر مکعب خواهد رسید و در سال 2025 میلادی این رقم از مرز 50 میلیارد متر مکعب فراتر خواهد رفت. بدین ترتیب، رهبران باکو می توانند با تامین 7 درصد گاز اروپا، در ده سال آینده به یک رقیب قدرتمند برای شرکت گازپروم تبدیل شد.
شرکت ملی نفت و گاز آذربایجان (سوکار) در نظر دارد تا در یک افق ده ساله، 26 میلیارد دلار سرمایه گذاری جدید در طرح های بالادستی خود انجام دهد. در سال گذشته، مجموع سرمایه گذاری انجام شده 1.3 میلیارد دلار بوده است. این رقم صرف توسعه عملیات حفاری، ساخت سکوهای فراساحلی، لوله گذاری و سایر فعالیت های زیرساختی شده است. استفاده از ابزار مالی انتشار اوراق قرضه به مبلغ 500 میلیون دلار از دیگر طرح های مدیران شرکت سوکار در آینده فرارو است.
شرکت سوکار برنامه ریزی های گسترده ای نیز برای افزایش تولید گاز طبیعی و افزایش سهم خود در بازار اروپا دارد. اقدامی که می تواند به تامین امنیت انرژی اتحادیه اروپا به ویژه به دنبال بحران اشغال جزیره کریمه توسط روس ها بیانجامد.
ما می دانیم که در ده سال اخیر، نفت تولید شده شرکت سوکار با رشد 6 برابری و گاز استخراج شده توسط این شرکت با رشد قابل توجه 5.2 برابری روبرو شده است. مجموع ذخایر هیدروکربوری این کشور هم 10 میلیارد تن تخمین زده است.
*رقیبی جدید برای گازپروم
شرکت سوکار که توسعه میدان گازی عظیم شاه دنیز را با ذخیره 1.2 تریلیون متر مکعب گاز طبیعی بر عهده دارد، امیدوار است تا بتواند در سال 2025 میلادی، 24 میلیارد متر مکعب گاز به قاره اروپا صادر نماید. در همین حال، ساخت خطوط لوله صادرات گاز نیز در حال برنامه ریزی و اجرا ماست.
کارشناسان معتقدند آذربایجان می تواند گازی ارزان تر از قیمت تعیین شده توسط روس ها برای گازهای صادراتی خود، عرضه کند. هم اینک هر هزار متر مکعب گاز طبیعی فروخته شده شرکت سوکار به ترکیه 230 تا 250 دلار قیمت دارد. اما با توجه به شرایط کنونی و موانع فرارو، همچنان و تا سال ها، شرکت گازپروم سهم 25 درصدی خود در بازار اتحادیه اروپا را حفظ خواهد کرد.
کشور آذربایجان که تا سال 2007 میلادی در شمار واردکنندگان گاز از روسیه و کشورهای آسیای میانه قرار داشت، با کشف میدان شاه دنیز توانست خیلی زود در فهرست صادرکنندگان گاز طبیعی قرار گیرد. در سال 2010 میلادی، شرکت ملی نفت و گاز آذربایجان (سوکار) 6.45 میلیارد متر مکعب گاز صادر نمود که 4.3 میلیارد متر مکعب آن به ترکیه، 1.03 میلیارد متر مکعب به گرجستان، 350 میلیون متر مکعب به ایران و 70 میلیون نیز به گازپروم فروخته شده است. گازپروم و سوکار موافقتنامه ای نیز برای صادرات سالانه 3 میلیارد متر مکعب گاز را در سال 2012 میلادی امضا کردند.
*یک پالایشگاه جدید در راه است
چندی پیش، ابراهیم عبداله اف مدیرعامل شرکت سوکار از نیاز شرکتش به توسعه ظرفیت محصولات پالایشگاهی و پتروشیمی خبر داده بود. این راهبرد با هدف متنوع نمودن سبد محصولات و بهبود جایگاه رقابتی این کشور انجام می گیرد. این کشور هم اینک بیش از 14 میلیارد دلار پروژه پالایشی و پتروشیمی در دست توسعه دارد و بودجه مورد نیاز نیز از منابع غیردولتی و بانک ها و موسسات مالی و اعتباری تامین خواهد شد. پیشتر شرکت سوکار پالایشگاهی 6 میلیارد دلاری را در ترکیه تاسیس نموده است.
گفته می شود پالایشگاه جدید این شرکت از فناوری پالایش نفت سنگین استفاده خواهد نمود و در سال 2018 میلادی، راه اندازی می شود. این پالایشگاه سالانه 10 میلیون تن خوراک مصرف می نماید که 80 درصد آن از میدان های نفت دشلاری، شیروان و بالاخانی تامین خواهد شد. بقیه خوراک آن نیز از میدان آذری- شیراگ- گونشلی دریافت می گردد. گفته می شود در آینده و با افزایش برداشت نفت از دریای کاسپین، خوراک پالایشگاه با تغییراتی همراه می گردد. مثلا ما می دانیم که نفت میدان تنگیز، سنگین تر از نفت سایر میادین آذربایجان است.
اما در بخش پالایش گاز طبیعی، این شرکت هم اینک دارای ظرفیت تصفیه سالانه 10 میلیارد متر مکعب در روز است که در آینده نزدیک این عدد به 15 میلیارد متر مکعب افزایش می یابد. دولت آذربایجان تلاش می کند تا کیفیت گاز خود را به استانداردهای جهانی نزدیک نماید. گاز متان تولیدی روانه خطوط لوله می شود و اتان و پروپان جدا شده روانه مجتمع های پتروشیمی می شود.
پالایشگاه در دست ساخت سوکار در شهر ترکیه که در سال 2011 میلادی ساخت آن آغاز گردید، از ظرفیت پالایش سالانه 10 میلیون تن نفت خام برخوردار است. مدیران شرکت ملی نفت و گاز آذربایجان (سوکار) معتقدند این پالایشگاه که در نزدیکی آب های مدیترانه قرار دارد، می تواند در بازار گازوییل و سوخت هواپیما، درآمد مالی قابل توجهی را برای آنها به ارمغان آورد.
از سوی دیگر، در سال جاری طرح نوسازی و افزایش ظرفیت پالایشگاه نفت باکو پس از سه سال فعالیت، پایان می یابد. این پروژه توسط شرکت فوسترویلر انجام شده است. در بخش کراکینگ کاتالیست این پالایشگاه نیز در دو سال اخیر، عملیات نوسازی توسط شرکت آمریکن یو. او. پی انجام گردیده است. افزایش تولید واحد گازوییل نیز از دیگر اقدامات انجام شده در این پالایشگاه است. بدین ترتیب، تا زمان راه اندازی پالایشگاه ها و طرح های جدید پتروشیمی آذربایجانی ها، بهسازی پالایشگاه قدیمی باکو در دستور کار مدیران شرکت سوکار قرار دارد.
*ورود به بازارهای بین المللی
هم اینک شرکت سوکار عملیات بهره برداری از میادین هیدروکربوری در خارج از مرزهای آذربایجان را آغاز کرده است. مدیر سرمایه گذاری خارجی شرکت سوکار بارها از تمایل این شرکت برای سرمایه گذاری در منطقه خاورمیانه خبر داده است. هرچند تاکنون کشورهای مورد نظر، اعلام نشده است. اما در گام نخست بهره برداری از یک میدان درحال برداشت به شرکت سوکار واگذار خواهد شد.
این شرکت در حال حاضر از 57 میدان نفتی بهره برداری می کند که 18 بلوک آن در محدوده آب های آذربایجان در دریای کاسپین واقع شده است. شرکت سوکار تریدینگ نیز در سراسر دنیا به تجارت فرآورده های نفتی می پردازد. به علاوه، فراموش نکنید که شرکت سوکار هم اینک داری دو پالایشگاه علی اف باکو و آذرنفتیاگ با ظرفیت سالانه پالایش 20 میلیون تن نفت خام بوده و 25 درصد سهام خط لوله باکو- تفلیس- جیحان، 14 مجتمع عرضه بنزین و گازوییل در کشورهای مختلف و سرانجام 10 درصد سهام طرح توسعه میدان آذری- شیراگ- گونشلی از دیگر دارایی های بین المللی شرکت ملی نفت و گاز آذربایجان (سوکار) به شمار می رود. البته به این موارد باید مالکیت ده ها پمپ بنزین، سهام پالایشگاه های مختلف و چند پایانه نفتی در مناطق مختلف دنیا نظیر اوکراین، رومانی، سوئد و ترکیه را نیز افزود.
در این میان، رهبران اتحادیه اروپا نگرانند که مالکیت همزمان آذربایجانی ها بر طرح های تولید و انتقال و عرضه منابع هیدروکربوری می تواند به انحصار بیانجامد. هرچند با توجه به بروز بحران اوکراین و تحریم گازپروم توسط دولت های اروپایی ها، گاز طبیعی تولید شده در آذربایجان می تواند به تقویت قدرت چانه زنی اروپایی ها در بازار انرژی و ارتقای امنیت اقتصادی آنها بیانجامد.
نویسنده: ویکتوریا نژیما
مترجم: محسن داوری
منبع: ماهنامه CASPIAN INVESTOR
شرکت ملی نفت و گاز آذربایجان (سوکار) در نظر دارد تا در یک افق ده ساله، 26 میلیارد دلار سرمایه گذاری جدید در طرح های بالادستی خود انجام دهد. در سال گذشته، مجموع سرمایه گذاری انجام شده 1.3 میلیارد دلار بوده است. این رقم صرف توسعه عملیات حفاری، ساخت سکوهای فراساحلی، لوله گذاری و سایر فعالیت های زیرساختی شده است. استفاده از ابزار مالی انتشار اوراق قرضه به مبلغ 500 میلیون دلار از دیگر طرح های مدیران شرکت سوکار در آینده فرارو است.
شرکت سوکار برنامه ریزی های گسترده ای نیز برای افزایش تولید گاز طبیعی و افزایش سهم خود در بازار اروپا دارد. اقدامی که می تواند به تامین امنیت انرژی اتحادیه اروپا به ویژه به دنبال بحران اشغال جزیره کریمه توسط روس ها بیانجامد.
ما می دانیم که در ده سال اخیر، نفت تولید شده شرکت سوکار با رشد 6 برابری و گاز استخراج شده توسط این شرکت با رشد قابل توجه 5.2 برابری روبرو شده است. مجموع ذخایر هیدروکربوری این کشور هم 10 میلیارد تن تخمین زده است.
*رقیبی جدید برای گازپروم
شرکت سوکار که توسعه میدان گازی عظیم شاه دنیز را با ذخیره 1.2 تریلیون متر مکعب گاز طبیعی بر عهده دارد، امیدوار است تا بتواند در سال 2025 میلادی، 24 میلیارد متر مکعب گاز به قاره اروپا صادر نماید. در همین حال، ساخت خطوط لوله صادرات گاز نیز در حال برنامه ریزی و اجرا ماست.
کارشناسان معتقدند آذربایجان می تواند گازی ارزان تر از قیمت تعیین شده توسط روس ها برای گازهای صادراتی خود، عرضه کند. هم اینک هر هزار متر مکعب گاز طبیعی فروخته شده شرکت سوکار به ترکیه 230 تا 250 دلار قیمت دارد. اما با توجه به شرایط کنونی و موانع فرارو، همچنان و تا سال ها، شرکت گازپروم سهم 25 درصدی خود در بازار اتحادیه اروپا را حفظ خواهد کرد.
کشور آذربایجان که تا سال 2007 میلادی در شمار واردکنندگان گاز از روسیه و کشورهای آسیای میانه قرار داشت، با کشف میدان شاه دنیز توانست خیلی زود در فهرست صادرکنندگان گاز طبیعی قرار گیرد. در سال 2010 میلادی، شرکت ملی نفت و گاز آذربایجان (سوکار) 6.45 میلیارد متر مکعب گاز صادر نمود که 4.3 میلیارد متر مکعب آن به ترکیه، 1.03 میلیارد متر مکعب به گرجستان، 350 میلیون متر مکعب به ایران و 70 میلیون نیز به گازپروم فروخته شده است. گازپروم و سوکار موافقتنامه ای نیز برای صادرات سالانه 3 میلیارد متر مکعب گاز را در سال 2012 میلادی امضا کردند.
*یک پالایشگاه جدید در راه است
چندی پیش، ابراهیم عبداله اف مدیرعامل شرکت سوکار از نیاز شرکتش به توسعه ظرفیت محصولات پالایشگاهی و پتروشیمی خبر داده بود. این راهبرد با هدف متنوع نمودن سبد محصولات و بهبود جایگاه رقابتی این کشور انجام می گیرد. این کشور هم اینک بیش از 14 میلیارد دلار پروژه پالایشی و پتروشیمی در دست توسعه دارد و بودجه مورد نیاز نیز از منابع غیردولتی و بانک ها و موسسات مالی و اعتباری تامین خواهد شد. پیشتر شرکت سوکار پالایشگاهی 6 میلیارد دلاری را در ترکیه تاسیس نموده است.
گفته می شود پالایشگاه جدید این شرکت از فناوری پالایش نفت سنگین استفاده خواهد نمود و در سال 2018 میلادی، راه اندازی می شود. این پالایشگاه سالانه 10 میلیون تن خوراک مصرف می نماید که 80 درصد آن از میدان های نفت دشلاری، شیروان و بالاخانی تامین خواهد شد. بقیه خوراک آن نیز از میدان آذری- شیراگ- گونشلی دریافت می گردد. گفته می شود در آینده و با افزایش برداشت نفت از دریای کاسپین، خوراک پالایشگاه با تغییراتی همراه می گردد. مثلا ما می دانیم که نفت میدان تنگیز، سنگین تر از نفت سایر میادین آذربایجان است.
اما در بخش پالایش گاز طبیعی، این شرکت هم اینک دارای ظرفیت تصفیه سالانه 10 میلیارد متر مکعب در روز است که در آینده نزدیک این عدد به 15 میلیارد متر مکعب افزایش می یابد. دولت آذربایجان تلاش می کند تا کیفیت گاز خود را به استانداردهای جهانی نزدیک نماید. گاز متان تولیدی روانه خطوط لوله می شود و اتان و پروپان جدا شده روانه مجتمع های پتروشیمی می شود.
پالایشگاه در دست ساخت سوکار در شهر ترکیه که در سال 2011 میلادی ساخت آن آغاز گردید، از ظرفیت پالایش سالانه 10 میلیون تن نفت خام برخوردار است. مدیران شرکت ملی نفت و گاز آذربایجان (سوکار) معتقدند این پالایشگاه که در نزدیکی آب های مدیترانه قرار دارد، می تواند در بازار گازوییل و سوخت هواپیما، درآمد مالی قابل توجهی را برای آنها به ارمغان آورد.
از سوی دیگر، در سال جاری طرح نوسازی و افزایش ظرفیت پالایشگاه نفت باکو پس از سه سال فعالیت، پایان می یابد. این پروژه توسط شرکت فوسترویلر انجام شده است. در بخش کراکینگ کاتالیست این پالایشگاه نیز در دو سال اخیر، عملیات نوسازی توسط شرکت آمریکن یو. او. پی انجام گردیده است. افزایش تولید واحد گازوییل نیز از دیگر اقدامات انجام شده در این پالایشگاه است. بدین ترتیب، تا زمان راه اندازی پالایشگاه ها و طرح های جدید پتروشیمی آذربایجانی ها، بهسازی پالایشگاه قدیمی باکو در دستور کار مدیران شرکت سوکار قرار دارد.
*ورود به بازارهای بین المللی
هم اینک شرکت سوکار عملیات بهره برداری از میادین هیدروکربوری در خارج از مرزهای آذربایجان را آغاز کرده است. مدیر سرمایه گذاری خارجی شرکت سوکار بارها از تمایل این شرکت برای سرمایه گذاری در منطقه خاورمیانه خبر داده است. هرچند تاکنون کشورهای مورد نظر، اعلام نشده است. اما در گام نخست بهره برداری از یک میدان درحال برداشت به شرکت سوکار واگذار خواهد شد.
این شرکت در حال حاضر از 57 میدان نفتی بهره برداری می کند که 18 بلوک آن در محدوده آب های آذربایجان در دریای کاسپین واقع شده است. شرکت سوکار تریدینگ نیز در سراسر دنیا به تجارت فرآورده های نفتی می پردازد. به علاوه، فراموش نکنید که شرکت سوکار هم اینک داری دو پالایشگاه علی اف باکو و آذرنفتیاگ با ظرفیت سالانه پالایش 20 میلیون تن نفت خام بوده و 25 درصد سهام خط لوله باکو- تفلیس- جیحان، 14 مجتمع عرضه بنزین و گازوییل در کشورهای مختلف و سرانجام 10 درصد سهام طرح توسعه میدان آذری- شیراگ- گونشلی از دیگر دارایی های بین المللی شرکت ملی نفت و گاز آذربایجان (سوکار) به شمار می رود. البته به این موارد باید مالکیت ده ها پمپ بنزین، سهام پالایشگاه های مختلف و چند پایانه نفتی در مناطق مختلف دنیا نظیر اوکراین، رومانی، سوئد و ترکیه را نیز افزود.
در این میان، رهبران اتحادیه اروپا نگرانند که مالکیت همزمان آذربایجانی ها بر طرح های تولید و انتقال و عرضه منابع هیدروکربوری می تواند به انحصار بیانجامد. هرچند با توجه به بروز بحران اوکراین و تحریم گازپروم توسط دولت های اروپایی ها، گاز طبیعی تولید شده در آذربایجان می تواند به تقویت قدرت چانه زنی اروپایی ها در بازار انرژی و ارتقای امنیت اقتصادی آنها بیانجامد.
نویسنده: ویکتوریا نژیما
مترجم: محسن داوری
منبع: ماهنامه CASPIAN INVESTOR
چهارشنبه ۱۲ آبان ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۴۵
کد مطلب: 15457