بی تفاوتی بزرگ به خطری بزرگ
بمب ساعتی در فلات قاره
وحید حاجی پور/ نقل می شود بندها از پای صنعت نفت باز شده است؛ این سیگنال توسط وزارت نفت مخابره می شود که در مجموع می تواند خبر امیدوار کننده ای برای کشوری باشد که طی سال های اخیر از امکانات سخت افزاری و نرم افزاری روز دنیا محروم مانده است. گرچه ابهامات بسیاری درباره وصال «نفت و جامعه جهانی» به دلیل موانع آزار دهنده٬ خودنمایی می کند ولی اگر بخواهیم بپذیریم صنعت نفت ایران در دوره وصال قرار گرفته است باید به خطرات پیش رو نیز توجه کرد.
نفت ایران باید بسرعت به بازسازی خود مشغول باشد و با جذب سرمایه گذاری خارجی در نقاطی که «ضعف اساسی» احساس می شود نسبت به رفع مشکلات اقدام کند؛ نگهداشت تولید با استفاده از روش های نوین٬ افزایش ضریب بازیافت٬ توسعه میادین مستقل و مشترک خشکی و دریایی٬ سه گانه هایی مهم برای صنعت نفت هستند که هر یک زیرشاخه های مهمتری را در بر می گیرند.
یکی از انتقادات موجود به دولت ها طی ۳۰ سال اخیر٬ عدم اولویت بندی پروژه های بالادست است که به قول غلامحسین حسنتاش کارشناس ارشد مسائل نفت و انرژی٬ رقابت بزرگی را میان دولت ها به راه انداخته است که هر دولتی بیشتر قرارداد منعقد کند موفق تر است و در این میان٬ منتج یا عقیم ماندن پروژه ها به دولت بعد نسبت داده می شود.
گرچه همه دولت ها بر توسعه میادین مشترک تاکید کرده اند اما تجارب گذشته نشان می دهد این مسابقه قراردادی بهترین عرصه ای است که می توان با بهره گیری از آن٬ غرق در آمارهای بیهوده شد. این مشکل تاریخی در دوران «زنگنه نخست» بیشتر ازهر زمان دیگری رخ نمایی کرد که به معنای واقعی کلمه هیچ استراتژی برای توسعه میادین مشترک ومستقل دیده نشد. حالا همان روزها در حال تکرار است بدون آنکه از گذشته عبرتی گرفته شود.
قطعا و قطعا میادین مشترک بویژه دریایی ها در اولویت باید قرار بگیرند ولی هیچ مدیری دغدغه نگهداشت تولید در شرکت نفت فلات قاره را ندارد؛ سال گذشته بود که سعید حافظی مدیرعامل سابق این شرکت در گزارشی تکاندهنده به وزیر نفت وضعیت تولید در آبهای خلیج فارس را تشریح کرد و در نهایت مقرر شد برای التیام این وضعیت ۳ میلیارد دلار اعتبار برای این شرکت در نظر گرفته شود که البته با توجه به محدودیت های کشور مبلغی کمتر از این مقدار تخصیص یافت.
هم اکنون میزان تولید نفت فلات قاره کمتر از 410 هزار بشکه در روز است در حالی که این شرکت در سال 1386 بیش از 724 هزار بشکه نفت تولید می کرد و پایه آن در سال های بعد به 600 هزار بشکه رسید؛ البته نباید فراموش کرد پرش تولیدی در سال ۸۶ به دلیل به مدار آمدن تولید میادین واگذار شده در قالب بیع متقابل بود که اندکی بعد با کاهش شدید همراه شد؛ به عنوان نمونه تولید از میدان سروش از ۱۰۰ هزار بشکه به ۴۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت.
داستان بیع متقابل ها در فلات قاره به کنار٬ موضوع اصلی کاهش چشمگیر تولید نفت فلات قاره طی ۷ سال اخیر است که کاهشی ۳۰۰ هزار بشکه ای را به نظاره نشسته است و هیچ کس در فکر جلوگیری از زیان های ناشی از کم توجهی به آن نیست. تداوم چنین روندی بدون تردید منجر به سقوط عظیم فلات خواهد شد. براساس اطلاعات بدست آمده از شرکت نفت فلات قاره٬ بخشی از تولید نفت فلات قاره به دلیل کاهش تکلیفی در زمان تحریم ها از دست رفته است اما بخش بزرگ دیگری از تولید از دست رفته٬ می تواند با سرمایه گذاری و بکارگیری تجهیزات جدید احیا شود.
بیراهه بزرگی است اگر نگهداشت و افزایش تولید از میادین آبی کشور را از نظر دور نگه داشته و در اولویت بندی غلط٬ در اندیشه افزایش ضریب بازیافت از مخازن بنگستانی باشیم. فلات قاره به سختی نفس می کشد و در دوره سراشیبی قرار گرفته است که اگر توجهی به آن نشود همین تولید ۴۰۰ هزار بشکه ای نیز از دسترس خارج خواهد شد و برای همیشه باید با آن خداحافظی کرد.
اگر اولویت بندی درستی در مجموعه شرکت ملی نفت در نظر گرفته شود قطعا فلات قاره در اولویت اول یا دوم قرار خواهد گرفت اما مایه تاسف است که هیچ مدیری در مجموعه صنعت نفت به آن توجهی ندارد. افزایش ۱۰۰ هزار بشکه ای نفت فلات قاره و نگهداشت آن٬ حداقل موجب احیای حداقل ۲ میلیارد دلار – با نفت ۵۰ دلار- در سال خواهد شد. وزارت نفت برای افزایش تولید از مخازن سختی مانند بنگستان کوپال قرارداد منعقد می کند ولی فلات قاره را به فراموشی سپرده است. این مخازن که به شرکت های داخلی سپرده شده است در خوش بینانه ترین حالت شاید پس از ۵ سال بتواند چند هزار بشکه افزایش تولید داشته باشد ولی فلات قاره اسیر بی تفاوتی می شود.
البته چنین روندی از شرکت ملی نفت و ترکیب فعلی مدیران آن دور از ذهن نبود بطوری که معاونت تولید شرکت ملی نفت که متولی این امور است٬ سابقه یک روز کار در تولید ندارد و به همان اندازه با عملیات تولید نفت و مبانی آن بیگانه است که یک کارمند عادی اداری بی خبر است.
امید است وزارت نفت هرچه زودتر این رویه را اصلاح کند و با جذب شرکت های خارجی و ظرفیت های آنها در فلات قاره خطر بزرگتر را خنثی کند. به خدمت گرفتن این توان در نقاطی که به آن نیازمندیم بیش از هر زمان دیگری احساس می شود که اگر این وزارتخانه بسرعت آن را پیگیری کند از یک فاجعه نفتی جلوگیری می شود. برای بازگشت تولید فلات به گذشته به ۵ میلیارد دلار پول احتیاج است. ۵ میلیارد دلار برای افزایش ۲۰۰ هزار بشکه ای و نگهداشت آن برای چندین سال.
نفت ایران باید بسرعت به بازسازی خود مشغول باشد و با جذب سرمایه گذاری خارجی در نقاطی که «ضعف اساسی» احساس می شود نسبت به رفع مشکلات اقدام کند؛ نگهداشت تولید با استفاده از روش های نوین٬ افزایش ضریب بازیافت٬ توسعه میادین مستقل و مشترک خشکی و دریایی٬ سه گانه هایی مهم برای صنعت نفت هستند که هر یک زیرشاخه های مهمتری را در بر می گیرند.
یکی از انتقادات موجود به دولت ها طی ۳۰ سال اخیر٬ عدم اولویت بندی پروژه های بالادست است که به قول غلامحسین حسنتاش کارشناس ارشد مسائل نفت و انرژی٬ رقابت بزرگی را میان دولت ها به راه انداخته است که هر دولتی بیشتر قرارداد منعقد کند موفق تر است و در این میان٬ منتج یا عقیم ماندن پروژه ها به دولت بعد نسبت داده می شود.
گرچه همه دولت ها بر توسعه میادین مشترک تاکید کرده اند اما تجارب گذشته نشان می دهد این مسابقه قراردادی بهترین عرصه ای است که می توان با بهره گیری از آن٬ غرق در آمارهای بیهوده شد. این مشکل تاریخی در دوران «زنگنه نخست» بیشتر ازهر زمان دیگری رخ نمایی کرد که به معنای واقعی کلمه هیچ استراتژی برای توسعه میادین مشترک ومستقل دیده نشد. حالا همان روزها در حال تکرار است بدون آنکه از گذشته عبرتی گرفته شود.
قطعا و قطعا میادین مشترک بویژه دریایی ها در اولویت باید قرار بگیرند ولی هیچ مدیری دغدغه نگهداشت تولید در شرکت نفت فلات قاره را ندارد؛ سال گذشته بود که سعید حافظی مدیرعامل سابق این شرکت در گزارشی تکاندهنده به وزیر نفت وضعیت تولید در آبهای خلیج فارس را تشریح کرد و در نهایت مقرر شد برای التیام این وضعیت ۳ میلیارد دلار اعتبار برای این شرکت در نظر گرفته شود که البته با توجه به محدودیت های کشور مبلغی کمتر از این مقدار تخصیص یافت.
هم اکنون میزان تولید نفت فلات قاره کمتر از 410 هزار بشکه در روز است در حالی که این شرکت در سال 1386 بیش از 724 هزار بشکه نفت تولید می کرد و پایه آن در سال های بعد به 600 هزار بشکه رسید؛ البته نباید فراموش کرد پرش تولیدی در سال ۸۶ به دلیل به مدار آمدن تولید میادین واگذار شده در قالب بیع متقابل بود که اندکی بعد با کاهش شدید همراه شد؛ به عنوان نمونه تولید از میدان سروش از ۱۰۰ هزار بشکه به ۴۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت.
داستان بیع متقابل ها در فلات قاره به کنار٬ موضوع اصلی کاهش چشمگیر تولید نفت فلات قاره طی ۷ سال اخیر است که کاهشی ۳۰۰ هزار بشکه ای را به نظاره نشسته است و هیچ کس در فکر جلوگیری از زیان های ناشی از کم توجهی به آن نیست. تداوم چنین روندی بدون تردید منجر به سقوط عظیم فلات خواهد شد. براساس اطلاعات بدست آمده از شرکت نفت فلات قاره٬ بخشی از تولید نفت فلات قاره به دلیل کاهش تکلیفی در زمان تحریم ها از دست رفته است اما بخش بزرگ دیگری از تولید از دست رفته٬ می تواند با سرمایه گذاری و بکارگیری تجهیزات جدید احیا شود.
بیراهه بزرگی است اگر نگهداشت و افزایش تولید از میادین آبی کشور را از نظر دور نگه داشته و در اولویت بندی غلط٬ در اندیشه افزایش ضریب بازیافت از مخازن بنگستانی باشیم. فلات قاره به سختی نفس می کشد و در دوره سراشیبی قرار گرفته است که اگر توجهی به آن نشود همین تولید ۴۰۰ هزار بشکه ای نیز از دسترس خارج خواهد شد و برای همیشه باید با آن خداحافظی کرد.
اگر اولویت بندی درستی در مجموعه شرکت ملی نفت در نظر گرفته شود قطعا فلات قاره در اولویت اول یا دوم قرار خواهد گرفت اما مایه تاسف است که هیچ مدیری در مجموعه صنعت نفت به آن توجهی ندارد. افزایش ۱۰۰ هزار بشکه ای نفت فلات قاره و نگهداشت آن٬ حداقل موجب احیای حداقل ۲ میلیارد دلار – با نفت ۵۰ دلار- در سال خواهد شد. وزارت نفت برای افزایش تولید از مخازن سختی مانند بنگستان کوپال قرارداد منعقد می کند ولی فلات قاره را به فراموشی سپرده است. این مخازن که به شرکت های داخلی سپرده شده است در خوش بینانه ترین حالت شاید پس از ۵ سال بتواند چند هزار بشکه افزایش تولید داشته باشد ولی فلات قاره اسیر بی تفاوتی می شود.
البته چنین روندی از شرکت ملی نفت و ترکیب فعلی مدیران آن دور از ذهن نبود بطوری که معاونت تولید شرکت ملی نفت که متولی این امور است٬ سابقه یک روز کار در تولید ندارد و به همان اندازه با عملیات تولید نفت و مبانی آن بیگانه است که یک کارمند عادی اداری بی خبر است.
امید است وزارت نفت هرچه زودتر این رویه را اصلاح کند و با جذب شرکت های خارجی و ظرفیت های آنها در فلات قاره خطر بزرگتر را خنثی کند. به خدمت گرفتن این توان در نقاطی که به آن نیازمندیم بیش از هر زمان دیگری احساس می شود که اگر این وزارتخانه بسرعت آن را پیگیری کند از یک فاجعه نفتی جلوگیری می شود. برای بازگشت تولید فلات به گذشته به ۵ میلیارد دلار پول احتیاج است. ۵ میلیارد دلار برای افزایش ۲۰۰ هزار بشکه ای و نگهداشت آن برای چندین سال.
يکشنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۵ ساعت ۰۸:۵۹
کد مطلب: 15171
