چرا لوک اویل پیشنهاد خزر را مطرح کرد؟
زیرکی روسی
آنها بهتر از هر شرکت دیگری می دانند خزر – بخش ایرانی آن- ریسک بالایی دارد و قرارداد باید به حدی جذاب باشد که بتوانند در آن سرمایه گذاری کنند آنهم بشرط قیمت بالای جهانی نفت.
وحید حاجی پور/ واگیت آلکپاروف، مدیرعامل شرکت لوک اویل روسیه گفت:« این شرکت علاقمند به اکتشاف بخش‌هایی از دریای خزر در نزدیکی ساحل ایران است.» این خبر روز گذشته توسط خبرگزاری روسی اسپوتیک منتشر شد و بسرعت در رسانه های ایران دست به دست شد که از اهمیت آن حکایت دارد زیرا خزر با همه اتفاق های جالبی که طی 4 دهه اخیر شاهد بوده است٬همچنان برای ایرانی ها پر اهمیت است.
دریای خزر و منابع نفتی و گازی آن یکی از نقاطی است که قرار بود به رقیب خلیج فارس تبدیل شود و اداره اطلاعات انرژی آمریکا و سایر نهادهای مرتبط با حوزه نفت٬ با انتشار گزارش های پر اغراق و رویایی٬ ذخایر هیدروکربور آنرا جذاب معرفی می کردند که به مرور زمان و با روشن شدن حقایق این حوزه نفتی٬ مشخص شد خزر فقط برای چند کشور جذاب است و بس. سهم ایران هم از این ذخایر بسیار ناچیز است و به دلیل عدم فعالیت دقیق اکتشافی٬ ذخایر متقنی برای کشور مشاهده نشد. البته هنوز هم نظر واحدی در باره نفت خزر وجود ندارد وعده ای آنرا «موجود» و عده ای دیگر آنرا «ناموجود» معرفی می کنند. گروهی که معتقدند ایران در دریای خز و در محدوده آب های مرزی خود ذخایر نفت و گاز دارد بر این مهم نیز تاکید دارند که به دلیل عمیق بودن دریای خزر تا پیش از مرز آبی ایران٬ حفاری و تولید نفت و گاز صرفه اقتصادی ندارد و بهتر است منابع مالی کشور بجای صرف در خزر٬ در جنوب ایران هزینه شود.
توجه داشته باشید که شکل دریای خزر مانند «ملاقه» است که هرچه از نوار ساحلی به مرکز دریا نزدیک می شوید عمق آن نیز بیشتر می شود لذا کشورهای قزاقستان و آذربایجان که بیشترین تولید نفت را از خزر دارند در لبه های این ملاقه مشغول بهره برداری هستند. بر اساس اسناد زمین شناسی٬ شمال و غرب خزر از ذخایر قابل قبولی برخوردار است و در جنوب این دریا سهم نفت کمتر و کمتر شده است. برداشت روسیه هم از خزر بسیار ناچیز است و این کشور روی مناطق دیگر خود سرمایه گذاری کرده است و چشم چندانی بر خزر ندارد زیرا یکی از مشکلات بهره برداری از نفت در شمال این دریا٬ یخ بستن سطح دریا در فصول سرد سال است که کار را برای شرکت های تولید کننده بسیار سخت و طاقت فرسا می کند.
به هر شکل٬ خزر با همه مواهب نفتی که به همسایگان شمالی ایران داده است برای کشور خودمان «خنثی» است؛ طی یک دهه گذشته موضوع اکتشاف و بهره برداری از دریای خزر در ایران داغ تر از گذشته شد و در نهایت دکل ایران امیرکبیر برای حفاری چاه های اکتشافی کار خود را در نزدیکی مرز آبی آغاز کرد و به موفقیت های نسبی نیز دست پیدا کرد ولی به دلیل کمبود اعتبار و بالا بودن هزینه حفاری در آبهای عمیق٬ کار چندانی عمیقی صورت نگرفت و در نهایت به حال خود رها شد.
قراردادهای جدید نفتی که تدوین شد و لقب IPC گرفت منتقدان بسیاری را از جای خود بلند کرد؛ مجموع بخشی از این انتقادات به آنجا ختم شد که همگی متفق القول گفتند بهترین محل برای استفاده از IPC آب های عمان٬ خلیج فارس و خزر است. البته دسته بیشتری از منتقدان و حتی موافقان قراردادهای نفتی عنوان کردند برای استخراج نفت از خزر می توان با اصلاح قانون و راهکارهای قانونی٬ از قراردادای مشارکت در تولید نیز استفاده کرد. این همان نقطه اشتراک میان موافقان و منتقدان است که شرکت لوک اویل روسیه برای ورود به ایران با زیرکی خاص مورد تاکید خود قرار داده است.
چرا زیرکی؟ شاید کمتر کسی بداند اما روسها برای حضور در نفت ایران از۳ سال پیش مذاکرات جدی با شرکت ملی نفت ایران داشته اند و با اصرار خاصی می خواهند نقش نخست در پسا تحریم را ایفا کنند؛ آنها حتی تمامی منابع مالی همایش های بین المللی نفت ایران را برگزار کردند؛ لوک اویل روسیه به عنوان دومین تولیدکننده نفت روسیه چند میدان را برای حضور کاندید کرده است که البته در جلسات خصوصی به شرکت ملی نفت اعلام کرده است در هیچ مناقصه ای شرکت نمی کند و باید بدون مناقصه توسعه یکی از مهم ترین میادین نفت کشور را از آن خود کند که با اما و اگرهایی بسیار همراه است.
بنظر می رسد لوک اویل با نگاهی دقیق به اختلافات نفتی ایرانی ها و پایش دقیق فضای کشور در یک حرکت زیرکانه موضوع خزر را بطور رسمی اعلام کرد و از آن به عنوان کاتالیزوری شگفت انگیز برای رسیدن به اهداف خود بهره گرفت. آنها بخوبی درک کرده اند که ایرانی ها به موضوع خزر حساس هستند و از هر ابراز تمایلی خارجی برای اکتشاف و تولید نفت از دریای خزر استقبال می کنند لذا با ابراز تمایل برای حضور در این منطقه تا حدودی می توانند مانع از فشارهایی شوند که در حالت عادی می تواند کار را برای تصمیم سازان سخت کند.
هرچند که حضور یک شرکت خارجی در قالب هرگونه قرارداد منطقی در خزر یک امتیاز مهم برای ایران بشمار می رود اما از لوک اویل بسیار بعید است که رویای نفت خزر را برای ایران به صحنه عمل پیوند دهد؛ آنها بهتر از هر شرکت دیگری می دانند خزر – بخش ایرانی آن- ریسک بالایی دارد و قرارداد باید به حدی جذاب باشد که بتوانند در آن سرمایه گذاری کنند آنهم بشرط قیمت بالای جهانی نفت. بطور قطع روسها با آگاهی از اهمیت خزر٬ این موضوع را مطرح کرده و قصد دارند با تمسک بر یک ابراز تمایل٬ میادین مهمی را در ایران از آن خود کنند که شاید در حالت عادی با مقاومت روبه رو شود.
دریای خزر و منابع نفتی و گازی آن یکی از نقاطی است که قرار بود به رقیب خلیج فارس تبدیل شود و اداره اطلاعات انرژی آمریکا و سایر نهادهای مرتبط با حوزه نفت٬ با انتشار گزارش های پر اغراق و رویایی٬ ذخایر هیدروکربور آنرا جذاب معرفی می کردند که به مرور زمان و با روشن شدن حقایق این حوزه نفتی٬ مشخص شد خزر فقط برای چند کشور جذاب است و بس. سهم ایران هم از این ذخایر بسیار ناچیز است و به دلیل عدم فعالیت دقیق اکتشافی٬ ذخایر متقنی برای کشور مشاهده نشد. البته هنوز هم نظر واحدی در باره نفت خزر وجود ندارد وعده ای آنرا «موجود» و عده ای دیگر آنرا «ناموجود» معرفی می کنند. گروهی که معتقدند ایران در دریای خز و در محدوده آب های مرزی خود ذخایر نفت و گاز دارد بر این مهم نیز تاکید دارند که به دلیل عمیق بودن دریای خزر تا پیش از مرز آبی ایران٬ حفاری و تولید نفت و گاز صرفه اقتصادی ندارد و بهتر است منابع مالی کشور بجای صرف در خزر٬ در جنوب ایران هزینه شود.
توجه داشته باشید که شکل دریای خزر مانند «ملاقه» است که هرچه از نوار ساحلی به مرکز دریا نزدیک می شوید عمق آن نیز بیشتر می شود لذا کشورهای قزاقستان و آذربایجان که بیشترین تولید نفت را از خزر دارند در لبه های این ملاقه مشغول بهره برداری هستند. بر اساس اسناد زمین شناسی٬ شمال و غرب خزر از ذخایر قابل قبولی برخوردار است و در جنوب این دریا سهم نفت کمتر و کمتر شده است. برداشت روسیه هم از خزر بسیار ناچیز است و این کشور روی مناطق دیگر خود سرمایه گذاری کرده است و چشم چندانی بر خزر ندارد زیرا یکی از مشکلات بهره برداری از نفت در شمال این دریا٬ یخ بستن سطح دریا در فصول سرد سال است که کار را برای شرکت های تولید کننده بسیار سخت و طاقت فرسا می کند.
به هر شکل٬ خزر با همه مواهب نفتی که به همسایگان شمالی ایران داده است برای کشور خودمان «خنثی» است؛ طی یک دهه گذشته موضوع اکتشاف و بهره برداری از دریای خزر در ایران داغ تر از گذشته شد و در نهایت دکل ایران امیرکبیر برای حفاری چاه های اکتشافی کار خود را در نزدیکی مرز آبی آغاز کرد و به موفقیت های نسبی نیز دست پیدا کرد ولی به دلیل کمبود اعتبار و بالا بودن هزینه حفاری در آبهای عمیق٬ کار چندانی عمیقی صورت نگرفت و در نهایت به حال خود رها شد.
قراردادهای جدید نفتی که تدوین شد و لقب IPC گرفت منتقدان بسیاری را از جای خود بلند کرد؛ مجموع بخشی از این انتقادات به آنجا ختم شد که همگی متفق القول گفتند بهترین محل برای استفاده از IPC آب های عمان٬ خلیج فارس و خزر است. البته دسته بیشتری از منتقدان و حتی موافقان قراردادهای نفتی عنوان کردند برای استخراج نفت از خزر می توان با اصلاح قانون و راهکارهای قانونی٬ از قراردادای مشارکت در تولید نیز استفاده کرد. این همان نقطه اشتراک میان موافقان و منتقدان است که شرکت لوک اویل روسیه برای ورود به ایران با زیرکی خاص مورد تاکید خود قرار داده است.
چرا زیرکی؟ شاید کمتر کسی بداند اما روسها برای حضور در نفت ایران از۳ سال پیش مذاکرات جدی با شرکت ملی نفت ایران داشته اند و با اصرار خاصی می خواهند نقش نخست در پسا تحریم را ایفا کنند؛ آنها حتی تمامی منابع مالی همایش های بین المللی نفت ایران را برگزار کردند؛ لوک اویل روسیه به عنوان دومین تولیدکننده نفت روسیه چند میدان را برای حضور کاندید کرده است که البته در جلسات خصوصی به شرکت ملی نفت اعلام کرده است در هیچ مناقصه ای شرکت نمی کند و باید بدون مناقصه توسعه یکی از مهم ترین میادین نفت کشور را از آن خود کند که با اما و اگرهایی بسیار همراه است.
بنظر می رسد لوک اویل با نگاهی دقیق به اختلافات نفتی ایرانی ها و پایش دقیق فضای کشور در یک حرکت زیرکانه موضوع خزر را بطور رسمی اعلام کرد و از آن به عنوان کاتالیزوری شگفت انگیز برای رسیدن به اهداف خود بهره گرفت. آنها بخوبی درک کرده اند که ایرانی ها به موضوع خزر حساس هستند و از هر ابراز تمایلی خارجی برای اکتشاف و تولید نفت از دریای خزر استقبال می کنند لذا با ابراز تمایل برای حضور در این منطقه تا حدودی می توانند مانع از فشارهایی شوند که در حالت عادی می تواند کار را برای تصمیم سازان سخت کند.
هرچند که حضور یک شرکت خارجی در قالب هرگونه قرارداد منطقی در خزر یک امتیاز مهم برای ایران بشمار می رود اما از لوک اویل بسیار بعید است که رویای نفت خزر را برای ایران به صحنه عمل پیوند دهد؛ آنها بهتر از هر شرکت دیگری می دانند خزر – بخش ایرانی آن- ریسک بالایی دارد و قرارداد باید به حدی جذاب باشد که بتوانند در آن سرمایه گذاری کنند آنهم بشرط قیمت بالای جهانی نفت. بطور قطع روسها با آگاهی از اهمیت خزر٬ این موضوع را مطرح کرده و قصد دارند با تمسک بر یک ابراز تمایل٬ میادین مهمی را در ایران از آن خود کنند که شاید در حالت عادی با مقاومت روبه رو شود.
شنبه ۲۷ شهريور ۱۳۹۵ ساعت ۰۹:۰۱
کد مطلب: 14817
