جابجایی رتبه ها؛ هر سه٬ اولند!

ميزنفت/ به نظر شما بزرگترین تولیدکننده نفت دنیا کدام کشور است؟ ایالات متحده، عربستان سعودی و یا روسیه؟ البته من معتقدم این پرسش دشوار، می تواند پاسخ های متفاوتی داشته باشد. نکته نخست اینست که تعریف شما از نفت چیست. نکته بعدی را باید در چگونگی تعیین واحد سنجش نفت تولیدی براساس وزنی یا حجمی و به عبارت دیگر بشکه ای و یا تنی دانست. و نکته سوم اینکه پاسخ این سوال به دوره زمانی تعیین شده نظیر تولید روزانه، ماهانه و یا سالانه وابستگی دارد.

نفت در تعریف بین المللی شامل مایعات تولید شده از زیست توده نبوده و شامل نفت خام، ان جی ال و میعانات گازی است. همچنین واحد زمانی بین المللی پذیرفته شده سنجش تولید آن، روزانه می باشد. ما می دانیم که در گستره سالانه، ایالات متحده بزرگترین تولیدکننده نفت خام در سال 2014 بوده است. در جدول (1)، تولید نفت در سه کشور ایالات متحده، عربستان سعودی و روسیه در فاصله سال های 2008 تا 2014 میلادی نشان داده شده است.



جدول (1). تولید نفت در سه کشور ایالات متحده، عربستان سعودی و روسیه در فاصله سال های 2008 تا 2014 میلادی
 
به هر ترتیب، اگر مجموع تولید سالانه نفت خام این سه کشور را مقایسه نماییم، درخواهیم یافت که روسیه را باید از سال 2006 میلادی به بعد، بزرگترین تولیدکننده طلای سیاه در دنیای امروز دانست.

اما با جمع نمودن مقدار نفت خام و ان جی ال تولید شده در این سه کشور، باید دولت عربستان سعودی را به دلیل تولید مقادیر قابل توجهی ان جی ال، از سال 2011 میلادی به بعد در رتبه نخست تولیدکنندگان نفت از لحاظ وزنی به شمار آوریم.

سرانجام اینکه، اگر مقدار تولید این سه کشور را به صورت ماهانه و وزنی مقایسه نماییم، ایالات متحده در رتبه نخست قرار خواهد گرفت. در نمودار (1)، مقدار نفت خام و ان جی ال تولید شده در سه کشور عربستان سعودی، روسیه و ایالات متحده در فاصله سال های 2004 تا 2014 میلادی (هزار بشکه در روز) نشان داده شده است.


نمودار (1). مقدار نفت خام و ان جی ال تولید شده در سه کشور عربستان سعودی، روسیه و ایالات متحده در فاصله سال های 2004 تا 2014 میلادی (هزار بشکه در روز)



در نمودار (2)، مقدار نفت خام تولید شده در سه کشور عربستان سعودی، روسیه و ایالات متحده در فاصله سال های 2004 تا 2014 میلادی (میلیون تن) نشان داده شده است.
 


در نمودار (3)، مقدار نفت خام تولید شده در سه کشور عربستان سعودی، روسیه و ایالات متحده در فاصله سال های 2004 تا 2014 میلادی (هزار بشکه در روز) نشان داده شده است.


*آیا شما هم سردرگم شده اید؟
در میان این سه کشور، عربستان سعودی و روسیه از نظام دولتی اکتشاف و تولید و صادرات نفت برخوردارند. در مقابل، رهبران ایالات متحده، همه این فعالیت ها را به بخش خصوصی واگذار نموده اند. از سوی دیگر، عربستان سعودی با پایبندی به سهمیه های تولید اوپک در سه دهه گذشته، هیچگاه با تمام ظرفیت به تولید نفت نپرداخته است. نوسانات قیمت نفت در دهه اخیر نیز به نوسان های دوره ای در تولید نفت این کشورها انجامیده است. بدین ترتیب، در سال های فرارو نیز شاهد رقابت شانه به شانه این سه کشور در بازارهای نفت و انرژی خواهیم بود.
 

نویسنده: یوگین ام. خارتوکف
منبع: ماهنامه OGFJ
مترجم: محسن داوری
 

دوشنبه ۳ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۱:۰۵