"صنعت نفت دانش بنیان تبلور اقتصاد مقاومتی " عنوان همایشی بود که روز شنبه در مرکز همایشهای پژوهشگاه صنعت نفت با حضور مسئولین و با برنامه ریزی معاونت پژوهشی وزارت نفت برگزار شد. در این همایش سخن ها بسیار گفته شد که برای دست اندرکاران و کارکنان پژوهشگاه صنعت نفت عحیب بود و سخت.
از محمد رضا مقدم آغاز می کنیم؛ نکاتی که ایشان بدان اشاره کردند عبارت بود از:
1- بررسی روند اجرای سیاستهای دانش بنیان در کشورهای مختلف نشان می دهد به تدریج کشورها با توسعه دانش و صنعت و تکیه بر دانشهای متفاوت به دو دسته پیشتاز و دنباله رو تقسیم شده اند که در کشورهای پیشتاز، توسعه مراکز تحقیقاتی و تولید محصول نوآورانه در دستور کار قرار گرفته است و در مقابل، کشورهای دنباله رو خرید محصولات کشورهای پیشتاز را در برنامه خود قرار داده اند.
2- با توجه به برتری مزیتهای نفت و گاز و استعداد داخلی کشور در این زمینه، صنعت نفت و گاز در ایران می تواند حوزه اولویت دار کشور در دستیابی به اقتصاد دانش بنیان باشد.
3- جهش فناوری از طریق همکاری فناورانه با دیگر کشورها و با در نظر داشتن اقتصادی درونزا و برونگرا محقق می شود.
4- صنعت نفت با اتکا به مفاهیم و ساختار نظام نوآوری فناورانه و رویکرد مدیریت فناوری به روشی کارآمد در ایجاد روابطی پایدار و بلندمدت بین صنعت و دانشگاه دست یافته است و به جایگاه بی بدیل دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی اعتقاد دارد و آن را ارج می نهد.
خب همانطور که ایشان اشاره داشتند اجرای اقتصاد مقاومتی باید از بستر پژوهش و تحقیقات و از کانال مراکز تحقیقاتی و پژوهشی و سازمانهای دانش بنیان عبور کند. ولی بسترها و کاناتهای قبلی نیز در حال فروپاشی است. لیکن بهتر نبود آقای دکتر مقدم بجای برگزاری همایش و شعارهای تو خالی ، به فکر ایجاد تحرک و پویایی در سازمانهای مرتبط این حوزه گام برمی داشت؟ سازمان هایی که با قدمت نزدیک به 60 سال (پژوهشگاه و دانشگاه صنعت نفت) در حال فروپاشی هستند. سازمانهایی که می توانند بیشترین نقش را در اجرای اقتصاد مقاومتی در کشور داشته باشند. ولی افسوس که همه چیز شده شعار شعار شعار.
شعار دولت تدبیر و امید در اجرای اقتصاد مقاومتی، ایجاد و توسعه شرکتها و سازمان های دانش پایه است ولی تا کنون کسی به این فکر نیفتاده که بجای ایجاد مراکز جدید، بهتر نیست مراکز ایجاد شده قبلی که در حال نابودی است احیا شود؟
رئیس پژوهشگاه صنعت نفت هم در این همایش سخن گفت؛ او گفت: حمایت از ساخت پروژه های صنعت نفت، یکی از موارد تاثیرگذار در مسیر تحقق سیاستهای اقتصاد مقاومتی است. حمیدرضا کاتوزیان در پنل «نقش ساخت ١٠ گروه خانواده کالا و تجهیزات صنعت نفت در انتقال توسعه و فناوری با مزیتهای تجاری و رقابتی و با رویکرد افزایش توان زنجیره ارزش صادرات و خدمات فنی و مهندسی» در همایش «صنعت نفت دانش بنیان؛ تبلور اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی» گفت: در سند چشم انداز، توسعه فناوری، احراز جایگاه نخست و برخورداری از فناوریهای پیشرفته و توانمند پیش بینی شده است.وی افزود: راهبرد کشور در افق کوتاه و بلندمدت، نیازمند اقتصاد برونزا و مقاومتی است که برای رسیدن به آن مدیریت صحیح(!) منابع نفت و گاز نیاز است.
- رئیس پژوهشگاه صنعت نفت تصریح کرد: یکی از موفقیتها، فراهم کردن زیرساختهای لازم برای تولید تجهیزات صنعت نفت در داخل کشور است.
کاتوزیان ادامه داد: حمایت از ساخت در پروژه های صنعت نفت، امروز یکی از موارد تاثیرگذار برای تحقق اقتصاد مقاومتی است.
وی افزود: وزارت نفت با ایجاد ساز و کاری مشخص در پی تقویت سازندگان کالا و دیگر فناوریها در کشور است که امیدواریم در آینده ای نزدیک با بهره برداری مناسب بتوانیم کالا و تجهیزات صنعت نفت را در کشور به دیگر نقاط دنیا صادر کنیم.
در نگاه اول چون متولی این همایش، وزارت نفت بود. لذا همه توجهات مستقیما به رسالت بزرگترین سازمان دانش بنیان نفت، یعنی پژوهشگاه صنعت نفت معطوف می شود. و ریاست محترم پژوهشگاه بهتر بود بجای سخنرانی کلی در همایش و تبلیغات آنچنانی، در راستای منویات مقام معظم رهبری، بدنبال اقدام و عمل اقتصاد مقاومتی باشد. تا در جهت تحقق نامگذاری امسال( اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل) گام برداشته شود.
بدیهی است انتقال و توسعه فناوری نیاز به سه منبع اصلی منابع انسانی، تجهیزات و سرمایه دارد که نقش منابع انسانی بدلیل عامل ذی شعور و اصلی در بکارگیری سایر عوامل بر کسی پوشیده نیست.
جالب است که مدیران ما در همایش ها سخن از دانش و دانش بنیان می گویند اما در عمل بستری را با مدیریت نا صحیح خود فراهم می کنند که نتیجه ای بجز نخبه کشی ،فرار مغزها،ایجاد گلوگاه های کاری و از بین بردن انگیزه نخبگان این مرز و بوم ندارد. کاهش چشم گیر فعالیتهای پژوهشی بیانگر این موضوع است.