خیز آرامکو در فعالیت های فراساحلی

به گزارش ميزنفت ، با سقوط دور از انتظار بهای نفت خام و کاهش چشمگیر بودجه طرح های اکتشاف و تولید بالادستی از تابستان سال 2014 میلادی، منطقه خاورمیانه تنها نقطه ای در دنیاست که همچنان شاهد انعقاد قراردادهای جدید حفاری فراساحلی در آن هستیم.

در این ناحیه که حفاری اکثر چاه های دریایی توسط دکل های جک آپ انجام می گردد، تعداد این دکل ها در اواسط پاییز سال 2015 میلادی از مرز 130 دستگاه عبور نمود. در مقابل، تعداد دکل های فعال در مناطق مهم نظیر جنوب شرق آسیا، غرب آفریقا و خلیج مکزیک ایالات متحده در این دوره 20 تا 40 درصد کاهش یافته است. میانگین کاهش قراردادهای حفاری در دنیا، عدد قابل توجه 20 درصد را نشان می دهد.

گزارش های بین المللی نشان می دهد تعداد قراردادهای دکل های جک آپ از 730 مورد در اکتبر سال 2014 میلادی به 600 مورد در اکتبر سال 2015 میلادی کاهش یافته است.

اما چرا با وجود کاهش چشمگیر قراردادهای حفاری در سایر مناطق دنیا، حفاری فراساحلی در آب های خاورمیانه و به ویژه خلیج پارس همچنان با روند قبلی ادامه دارد؟
نخستین دلیل شکل گیری شرایط کنونی را باید در نقش آفرینی دولت های خاورمیانه در صنعت نفت و گاز دانست. دولت های عربستان سعودی، ایران و امارات متحده عربی در سال های اخیر بدون توجه به دورنمای قیمت ها در بازار انرژی، دکل های حفاری فراساحلی خود را حفظ و حتی افزایش داده اند. این راهبرد با هدف تحقق اهداف تعیین شده و توسعه پروژه های برنامه ریزی شده، پیگیری می شود. در همین حال، باید به این نکته توجه نمود که هزینه تمام شده تولید در این منطقه در مقایسه با مناطقی نظیر شمال غرب اروپا و غرب آفریقا، پایین تر می باشد.

شرکت آرامکوی عربستان سعودی با دارا بودن 45 دکل جک آپ حفاری، بزرگترین کارفرمای حفاری در خاورمیانه و دومین کارفرمای حفاری دنیا پس از شرکت پتروبراس برزیل به شمار می رود. نکته شایان توجه اینکه در فاصله سال های 2011 تا 2014 میلادی، تعداد دکل های حفاری طرف قرارداد با شرکت آرامکو دو برابر شده است. در نمودار (1)، تعداد دکل های حفاری فراساحلی کشورهای منطقه خلیج پارس در ده سال گذشته نشان داده شده است.


نمودار (1). تعداد دکل های حفاری فراساحلی کشورهای منطقه خلیج پارس در ده سال گذشته
 
با تداوم شرایط کنونی که رهبران اوپک تمایلی به کاهش مقدار تولید نفت خویش برای افزایش قیمت ها ندارند، مدیران آرامکو همچنان خواهان افزایش تعداد دکل های حفاری هستند. هرچند تلاش برای دریافت تخفیف بیشتر از سوی آنان، دنبال می گردد.

در شمال آب های خلیج پارس، ایرانی ها که در سال های اخیر، به دلیل اعمال تحریم های دشوار بین المللی، با محدودیت های زیادی در بخش اجاره دکل حفاری و استفاده از خدمات شرکت های حفاری و بخش های مرتبط روبرو بوده اند، به هر قیمت ممکن در صدد حفظ دکل های طرف قرارداد هستند. ایران دومین دارنده دکل های حفاری فراساحلی خاورمیانه بوده و تعداد دکل های فعال حفاری در آب های این کشور 25 دکل است. عدد مشابه در سال 2005 میلادی، تنها 15 دکل بوده است.

ایرانی ها در سال های اخیر، اکثر دکل های حفاری خود را در میدان گازی عظیم پارس جنوبی به کار گرفته اند. تعدادی از این دکل ها ملکی و بقیه اجاره شده اند. برنامه های توسعه صنعت نفت ایران به صورت مستقیم به درآمدهای نفتی وابسته است و پیش بینی می شود با تداوم سقوط قیمت نفت خام در بازارهای جهانی، تعداد دکل های حفاری فعال در آب های ایران، کاهش یابد. هرچند اکثر دکل های حفاری اجاره شده، دارای قراردادهای بلندمدت بوده و به دلیل حیاتی بودن حفاری در بلوک های برنامه ریزی شده کنونی، ایرانی ها خواهان تداوم قراردادهای کنونی هستند.

پیش بینی ها حاکی از آن است که با برطرف شدن تحریم ها، مدیران صنعت نفت ایران برای افزایش تعداد دکل های حفاری فراساحلی خود، تلاش خواهند نمود. و با ارائه مدل جدید قراردادهای نفتی در دولت حسن روحانی، رییس جمهور نوگرای ایران، مدیران صنعت نفت این کشور در آستانه برداشته شدن تحریم ها، به دنبال یافتن پیمانکاران بین المللی برای توسعه ده ها میدان هیدروکربوری معرفی شده هستند.

در این میان، دولت امارات متحده عربی در یک سال گذشته، تلاش زیادی برای افزایش تعداد دکل های خود نموده است. این کشور کوچک در نظر دارد تا تولید نفت خود را در سال 2017 میلادی به عدد بهت آور 5/3 میلیون بشکه در روز افزایش دهد. در دو سال آینده، شرکت های اماراتی 160 حلقه چاه جدید در بستر آب های خلیج پارس حفاری خواهند کرد.

در مقابل، تعداد دکل های قطری ها با کاهش روبرو گردیده است.
در مجموع، با وجود شرایط دشوار کنونی فراروی صنعت نفت دنیا، تعداد دکل های حفاری در منطقه خاورمیانه، با کاهش روبرو نگردیده است. بدین ترتیب، خاورمیانه را باید کانون توجه شرکت های خفاری فراساخلی دانست. در جدول (1)، تعداد دکل های فراساحلی موجود در نقاط مختلف دنیا و درصد دکل های دارای قرارداد حفاری نشان داده شده است.


جدول (1). تعداد دکل های فراساحلی موجود در نقاط مختلف دنیا و درصد دکل های دارای قرارداد حفاری
 
 
نویسنده: رینا سامسودین
مترجم: محسن داوری
منبع: ماهنامه OFSHORE

سه شنبه ۱۰ فروردين ۱۳۹۵ ساعت ۱۳:۲۹