هفت سوال از مدل قراردادی جنوب

ميزنفت/ یادداشت زیر توسط یکی از کاربران ميزنفت نوشته شده است که در جهت شفاف سازی و مطرح شدن همه نظرات پیرامون مدل قراردادی مناطق نفتخیز جنوب منتشر می شود. در متن پیش رو چندین پرسش اساسی مطرح شده است که طی هفته های اخیر بارها شنیده شده است. در این یادداشت که بخشی از آن اصلاح شده است٬ می خوانیم:

تفاهمنامه های امضا شده توسط شرکت ملی مناطق نفتخیز با یک کنسرسیوم انگلیسی و شرکت شلمبرژه یکی از مهم ترین خبرهای یک ماه گذشته حوزه نفت و انرژی بوده است. تفاهم نامه هایی که در نوع خود مبهم هستند و مشخص نیست چرا و چگونه چنین مدلی طراحی و به مرحله تفاهم نامه رسیده است آنهم از سوی شرکتی که بیشترین انتقادات را نسبت به قراردادهای نوین نفتی یا همان IPC روا داشته است.

شرکت ملی مناطق نفتخیر جنوب و کارشناسان آن از همان آغاز طراحی IPC این الگو مخالف بودند و در جلسات خصوصی و عمومی آنرا رد می کردند. جنوبی ها که همواره از لزوم یکپارچگی توسعه و بهره برداری می گفتند و خواستار توسعه میادین نفتی در جنوب توسط خودشان بودند طی سه سال گذشته از خواسته خود دست کشیده و بر روی مخازن متمرکز شدند.

شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب یکی از شرکت های متقاضی برای توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی بود و حتی در دولت گذشته برنامه و تقاضای خود را به شرکت ملی نفت ایران ارائه داد و سرسختانه برای کسب امتیاز توسعه این میدان بزرگ تلاش کرد ولی در این دوره هدف همیشگی خود را فراموش کرد.

در این باره چند پرسش مطرح می شود که امید است پاسخی منطقی به آنها داده شود.

اول آنکه دلیل عقب نشینی مناطق نفتخیز جنوب از خواسته همیشگی خود چه بوده است و چرا اصرار آنها برای توسعه میادین به چند پروژه افزایش ضریب بازیافت خلاصه شد؟

دوم آنکه در طول بحث و بررسی IPC ٬ مناطق نفتخیز جنوب بشدت بر شفاف سازی این قرارداد تاکید داشت و منتقدان دیگر هم با آنها همسو بودند ولی چرا درباره مدل خود چنین شفاف سازی وجود ندارد و کسی نمی داند این مدل چیست و چه کارکردی دارد؟ دلیل این عدم اطلاع رسانی چیست و چرا گفته نمی شود روند سرمایه گذاری چگونه است؟ درهمان IPC که انتقادات بسیاری وارد شد ده ها سخنرانی و همایش برگزار شد و چارچوب کلی در دسترس همگان قرار گرفت ولی در مدل جنوب هیچ اطلاع و شناختی وجود ندارد. چرا باید اینگونه باشد؟

سوم آنکه منتقدان می گفتند قراردادهای جدید نفتی باید به تصویب مجلس برسد ولی چرا مدل قراردادی جنوب را کسی حساس نیست؟ چرا این مدل نباید به تصویب مجلس برسد ؟ این را از آن باب می نویسیم که بگوییم اگر IPC نیازمند حضور مراجع قانونی است و باید با قوانین تطبیق داده شود پس مدل جنوب هم باید این مسیر را طی کند. آیا این مدل نباید به تصویب هیئت تطبیق قوانین مجلس شورای اسلامی برسد؟

چهارم آنکه بر اساس چه پیش نیازی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب IPC را رد کرده و برای خود قرارداد دیگری نوشته است؟ آیا این به معنای زیرسوال بردن استقلال شرکت ملی نفت ایران نیست؟ اگر قرار باشد هر شرکتی از زیر مجموعه های شرکت ملی نفت بدنبال قراردادی مطلوب خود باشد پس باید شرکت نفت فلات قاره٬ نفت مرکزی و ... هم مدلی که خودشان دوست دارند را اجرایی کنند.

پنجم آنکه با توجه به اینکه مناطق نفتخیز جنوب از توان فنی مطلوبی برخوردار است چنین رویکردی باعث تضعیف این شرکت نمی شود؟ اینکه مناطق با نقش بزرگش در صنعت نفت به کارفرمایی چند پروژه کوچک مشغول باشد آیا در شان این شرکت است؟ انتقاداتی که از سوی مناطق طی چند سال اخیر همیشه به وزارت نفت وارد شده این بوده است که چرا به توان این شرکت توجهی نمی شود و امروز شاهد آنیم که تاریخ در حال تکرار است با این تفاوت که صدای انتقادی از جنوب بلند نمی شود.

ششم آنکه ارتباط قراردادی میان شرکت ملی نفت و شرکت ملی مناطق نفتخیز چگونه است؟ آیا نظارتی از سوی شرکت ملی نفت وجود دارد یا خیر؟

هفتم آنکه سهم 51 درصد شرکت های ایرانی رعایت شده است؟ این مورد که از خطوط قرمز است چرا هیچ اطلاع رسانی درباره آن نمی شود و بجای شرکت های ایرانی شرکت های فیلیپینی و هندی و ... مورد استفاده قرار می گیرند؟

سوالات بسیاری در این باره وجود دارد ولی این پرسش ها مهم ترین محورهایی است که باید به آن پاسخ داده شود. اگر اعتقاد داریم که اصل شفاف سازی می تواند به بهبود فضای سرمایه گذاری کمک کند ضروری است شرکت مناطق نفتخیز جنوب این ابهامات را روشن کند.

چهارشنبه ۱۷ آذر ۱۳۹۵ ساعت ۱۰:۱۰