چرخش های 180 درجه ای آقای وزیر

وحید حاجی پور/ نشست خبری وزیر نفت روز گذشته برگزار شد؛ زنگنه با متانت به پرسش های خبرنگاران پاسخ داد، گاهی بغض کرد و گاهی صدای اعتراض خود را بالا برد اما هر چه که بود او پاسخ داد. تسلط فوق العاده وی به پرسش ها و قدرت نرم کنندگی اش ولی چند تناقض جدی به همراه داشت. او که در مصاحبه های پیشین و سخنرانی هایش مواضعی روشن و شفاف گرفته بود، در نشست دیروز چرخشی 180 درجه داشت که کمتر کسی متوجه آن شد.
 
1- کارت سوخت
او در نشست دیروز گفت موافق برچیده شدن کارت سوخت است؛ او گفت موافق تداوم استفاده از این کارت ها به دلیل هزینه های بالای این کار و عدم استفاده از اطلاعات تولیدی آن در سال های قبل نیست!

این در حالی است که زنگنه در برنامه «اقتصاد ایران» شبکه 5 سیما نیز در تاریخ 18 خرداد امسال گفته بود: «نمی خواهیم کارت سوخت را حذف کنیم چرا که اطلاعات مناسبی می دهد».

او در نشست شهریور ماه خود نیز بشدت از کارت سوخت دفاع کرد و گفت که وزارت نفت به دنبال حفظ سامانه کارت سوخت است و از کارشناسان خواسته است پیشنهادات خود را ارائه کنند. زنگنه در همان نشست گفت: «ما علاقه داریم که کارت هوشمند سوخت حفظ شود و برای اینکار می‌توانیم بگوییم کارت جایگاه‌داران اصلاً نباشد یا محدود شود.»
 

2- محدودیت منابع مالی
زنگنه که به وزارت رسید، گذشته را هدف گرفت؛ او می گفت مشکل پارس جنوبی پول نیست، سوءمدیریت است. او تصریح کرد با مدیریت درست می خواهد پارس جنوبی را تمام کند. از منابع صندوق توسعه ملی بهره برد و کار را با سرعت اندک تر از گذشته به پیش برد و بازهم تاکید کرد مشکل پارس جنوبی کمبود منابع مالی نیست:« هیچ محدودیتی برای تأمین و پرداخت منابع، با توجه خوبی که مجلس شورای اسلامی به این طرح ها داشته است، نداریم.»

هرچند که شیخ الورزا می خواست طوری عنوان کند که در دولت قبل به دلیل سوءمدیریت، پول ها حیف شده است و با مدیریت جدید، همه چیز درست می شود ولی ناگفته پیداست او نیز می داند چه مشکلاتی 5 سال اخیر نفت را آزار داده است.  زنگنه حالا دیروز اعتراف کرد که مشکل اصلی پارس جنوبی محدودیت منابع مالی است.

این در حالی است که وزیر نفت، بارها از 3 برابر شدن هزینه پروژه در دولت قبل انتقاد کرده بود ولی ناخواسته پیش از بهره برداری رسمی فازهای 15 و 15 گفت: با لغو تحریمها، هزینه پروژه‌ها که در سالهای تحریم چند برابر شده بود، نصف می شود.
 

3- صندوق توسعه ملی
وزیر نفت که چندی پیش عنوان کرده بود صندوق توسعه ملی پولی در بساط ندارد که به پروژه های نفتی اختصاص دهد، حالا از دریافت 15 تا 20 میلیارد دلار از منابع این صندوق خبر داده است.

زنگنه یکی از ضوروت های جذب شرکت های خارجی در صنعت نفت را مشکلات مالی و عدم وجود منابع عنوان می کند و در اتاق بازرگانی تهران می گوید:«می گویند بروید از صندوق توسعه ملی پول بگیرید، این صدوق که پولی ندارد به ما بدهد.»
اینک همان صندوق بی پول قصد دارد حدود 20 میلیارد دلار در اختیار وزارت نفتی قرار دهد که طی دو سال گذشته، روی خوشی به آن نشان داده است.
 

4- قراردادهای نفتی
مهم ترین بخش از صحبت های بیژن نامدار زنگنه مریوط به IPC بود. وزیر نفت می گوید اصلا قراردادی تنظیم نشده است که بخواهد با آن مخالفت شود. فقط پیش نویسی است که به نسخه چهارم رسیده و تا اینجای کار مورد تایید وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران قرار نگرفته است. به بیان ساده تر، بیش از دو سال از آغاز بکار کمیته بازنگری قراردادهای نفتی می گذرد اما هنوز قراردادی تدوین نشده و همه در سطح پیش نویس باقی مانده است.

اگر حرف وزیر نفت را قبول داشته باشیم، این پرسش مطرح است اگر قراردادی آماده نیست، دلیل اصرار برای رونمایی از آن ها در لندن طی یکسال اخیر چیست؟ واژه «رونمایی از IPC» واژه ای است که توسط وزارت نفت بکار برده می شود. از سوی دیگر، اگر قراردادی آماده نشده است چطور می توان روی 20 ضمیمه آن وقت گذاشت و کار کرد؟ علی کاردر معاون سرمایه گذاری شرکت ملی نفت چندی پیش گفته بود که در حال تکمیل ضمائم قرارداد هستیم که نشان می دهد قرارداد نهایی شده است که بر مبنای آن، بر ضمائم کار می شود.

اگر حرف وزیر نفت را قبول داشته باشیم این سوال به ذهن متبادر می شود که چگونه قرار گذاشته شده اردیبهشت 95، چند پروژه در قالب IPC به مناقصه برود و 15 میدان قراراست روی میز IPC برود که در میان آن ها، توسعه چند میدان مستقل دیده می شود؟

 اگر حرف وزیر نفت را قبول داشته باشیم، چگونه می توانیم قبول کنیم همه موارد مربوط به قرارداد با همه جزئیاتش ظرف 4 ماه آماده می شود؟

 اگر حرف وزیر را قبول داشته باشیم، باید روشنگری کرد که آیا می توانیم باور کنیم قراردادهای ارسالی به نهادها که امضای وزیر نفت را پای خود دارد، تنها یک پیش نویس تایید نشده است؟

اگر حرف وزیر را قبول داشته باشیم پس چه می شود که دستور داده می شود تا «قراردادهای» نفتی به مجلس تحویل شود؟ سید مهدی حسینی چندی پیش رسما اعلام کرد که از دولت تکلیف شده است IPC محرمانه باشد.

آنچه از صحبت های دیروز وزیر نفت در باره قراردادهای نفتی شنیده شد، قطعا می تواند در بهینه سازی مدل جدید قراردادهای نفتی موثر باشد اما بدون تردید نمی توان از تناقضات نگفت؛ البته یک نکته بسیار مثبت در صحبت های اخیر وزیر دیده می شود، او دیگر به مانند بیع متقابل به پیش نمی رود و در ظاهرهم که شده به دغدغه ها و انتقادات مطرح شده با خونسردی پاسخ می دهد و با آن ها به جلسه می رود.
 
 
 
 

چهارشنبه ۲۱ بهمن ۱۳۹۴ ساعت ۰۷:۳۵