به گزارش
ميزنفت، نشست خبری بیژن زنگنه، وزیر نفت صبح امروز در محل سالن شهید بهشتی ساختمان مرکزی وزارت نفت با نمایندگان رسانه های جمعی آغاز شد.
*من از همه شفاف ترم
نگرانی منتقدان را قبول دارم؛ معیار عملکرد در قراردادهای جدید نفتی مصوبه دولت است؛ تاکنون متن اصلی قرارداد تدوین نشده است. برخی منتقدان میگویند مدل جدید قراردادهای نفتی قرارداد مشارکت در تولید است، این در حالیست که پیش از من آقایان داشتند با هندیها قرارداد مشارکت در تولید میبستند، من جلوی آنها را گرفتم. هیچ کس مثل من در قراردادها شفاف نیست. در ایران همه سیاسی عقیدتی حرف میزنند اما عدم شفاف سازی به ما نمیچسبد در واقع در حال حاضر چوب شفاف سازی را میخوریم. ملاک وزارت نفت در قراردادهای نفتی مصوبه مهر ماه هیئت دولت است اما با قراردادهای جدید هیچ قراردادی منعقد نشده است و وقتی چیزی منعقد نشده چگونه عده ای دنبال لغو آن هستند؟
*قراردادهای در دوره قبل
از آن زمان تنها 5 قرارداد نفتی با شرکتهای ایرانی و چینی در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد منعقد شده است که شامل قراردادهای میادین یاران شمالی و جنوبی، آزادگان شمالی و جنوبی و آذر است و از آن زمان هیچ قرارداد نفتی دیگری با کشورهای خارجی منعقد نشده است.
*لج بازی نمی کنیم
در این زمینه لج بازی نمی کنیم و حاضریم با کسانیکه من را مقام مشروع و قانونی وزارت نفت می دانند مذاکره کنیم اما برخی اساسا مشروعیتی برای من قائل نیستند. آقای توکلی با من مخالف است و موقع رای اعتماد هم با من مخالف بود اما فردی محترم است و ما چند جلسه با هم بحث کردیم و نقاط ابهام آن قرارداد را توضیح دادم و اشکالات وی را وارد دانستم.
*در راستای برنامه پنجم
مفاد قراردادهای جدید نفتی را در چهار چوب قوانین برنامه های چهارم و پنجم توسعه است که مجلس شورای اسلامی دو بار آن را تصویب کرده و دو بار هم به تایید شورای نگهبان قانون اساسی رسیده است . انتقادی که مخالفان می کنند این است که این مدلها، سقف باز (اوپن کپکس) است درحالیکه هر 5 قرارداد نفتی زمان آقای احمدی نژاد هم سقف باز بود که البته من با این قراردادها موافق هستم. قراردادهای مشارکت در تولید هم در همان زمان با هند در حال انعقاد بود که من با آن مخالفت کردم و جلوی آن را گرفتم.
*ارسال نامه به صدا و سیما
نامه ای به رئیس سازمان صدا و سیما درخصوص برگزاری مناظره در تلویزیون با موضوع قراردادهای نفتی ارسال کردیم.
*فرق با بیع متقابل
این قراردادها دو تفاوت و تغییر با قراردادهای بیع متقابل دارد اول اینکه موضوع اکتشاف که کار پر ریسک و پر خطری است و توسعه میدان را که کار پر درآمدی است با هم پیوند داده است چراکه قبلا یک شرکت خارجی باید با هزینه خود اکتشاف می کرد و اگر به نتیجه می رسید باز هم باید برای بهره برداری به مناقصه می رفت که عملا اشتیاقی به اکتشاف نشان نمی داد.
دومین تفاوت این قراردادهای جدید با مدل قراردادهای قدیمی این است که قبلا ممکن بود شرکتی بعد از تحویل یک میدان و اتفاقاتی نظیر دوپینگ بویژه در پروژه های ازدیاد برداشت ، تمام پول قرارداد را می گرفت و می رفت و میدان را با همه مشکلات به ما تحویل می داد درحالیکه در مدل جدید قراردادها، آن شرکت موظف به تامین مستمر تولید است و اگر تولید افت کند درآمد آن شرکت هم افت می کند. ما به هیچ وجه مالکیت مخزن را به شرکتهای خارجی واگذار نمی کنیم.
*تجمع دانشجویان
دانشجویان فرزندان این آب و خاک هستند و من حتی در صبح روز یاد شده در جلسه مدیران تاکید کردم معاون حقوقی وزارت نفت به اتفاق معاون حقوقی شرکت ملی نفت با نمایندگان دانشجویان مذاکره و آنها را قانع کنند اما برخوردی که در ادامه شد، ناشی از این بود که نیروهای انتظامی و امنیتی به وظایف ذاتی خود عمل کردند و ما دخالتی در آن نداشتیم.
*همیشه مخالف بودند اما ...
زمانی که پترو پارس را شکل دادم مرا تا لب زندان هم بردند و گفتند مگر یک شرکت با سرمایه محدود می شود طرح های عظیم اجرا کند که هرچه من توضیح دادم این شرکت مغز افزار است و سرمایه اصلی آن دانش است قاضی نمی پذیرفت اما امروز همه از شرکتهای دانش بنیان سخن می گویند.
روزی هم شرکت مپنا را در وزارت نیرو راه اندازی کردم که به خاطر آن مرا تا جاهای بد هم بردند اما الان همه می گویند مپنا را ما راه انداختیم.حالا هم که می گوییم یک شرکت اکتشاف و استخراج (E ampersand P) در ایران راه بیاندازیم همه می گویند کار درستی نیست درحالیکه من هیچ افتخاری بجز نوکری جمهوری اسلامی ندارم و در مقابل عزت این انقلاب، هیچ حزب و گروه و جناح و چیزی ندارم.
*تنها نقد جدی
تنها نقد جدی که به قراردادهای نفتی وارد شده این است که مدت قراردادها طولانی است.طبق قوانین کشوری، قراردادهای نفتی و مفاد آنها محرمانه هستند و اگر قراردادی منعقد شود نمی توان مفاد آن را افشا کرد اما منعی در انتشار پیش نویس (درفت) قراردادها نیست.
*چه نقطه ضعفی؟
البته قراردادهای نفتی عراق که عده ای معتقدند قراردادهای نفتی ما به آنها شبیه است را من ندیده ام و هنوز به ما نداده اند اما حتی تشابه به آن هم چیز بدی نیست چراکه عراق که من معتقدم قراردادهای خود را از مدل ما بهره گرفته با همین قراردادها توانست در شهریور امسال بیش از 4 میلیون و 300 هزار بشکه نفت در روز تولید کند درحالیکه در زمان حکومت صدام نتوانسته بود بیش از 3.3 میلیون بشکه تولید کند.
*طلب های نفتی ایران
طلب ایران از شرکتهای شل، ساراس و شرکت یونانی حدود 4 میلیارد دلار است که شل و ساراس آماده هستند بدهی خود را پرداخت کنند اما شرکت یونانی بهدلیل مشکلات مالی در سفر اخیر مقامات این کشور به ایران تصمیم گرفته شد بدهی خود را قسطی پرداخت کند و در حال حاضر مذاکره در مورد مدت زمان پرداخت اقساط است. بدهی نفتی سایر کشورها مانند هند، چین، ژاپن، کره جنوبی و امارات مربوط به بانک مرکزی است و این بانک باید مشکلات خود را در این زمینه برطرف کند اما در کل پرداخت این بدهیها نیز آغاز شده است.
*حوصله کنید
اگرچه یخهای عمیق تحریم هنوز آب نشده است و باید حوصله کرد اما در حال حاضر ایران مشتری برای نفت خود دارد و در همین زمینه قراردادهایی نیز بسته است، البته مشکلات بانکی و بیمه حمل و نقل باقیست که مربوط به تحریمها نیست. در واقع هنوز بانکها از برقراری ارتباط با ایران ترس دارند؛ اما بهطور کلی از اواسط فوریه صادرات نفت ایران افزایش یافته است.
*تهاتر نفت ایران با روسیه
لوک اویل میتواند مشتری خوبی برای نفت ایران باشد همچنین این شرکت میتواند در توسعه میادین نفتی ایران حضور داشته باشد. داستان تهاتر تمام شده است.
*پاکستان باید خسارت دهند
پاکستانیها تاکنون از قرارداد تخلف کردهاند و باید خسارت دهند اما اولویت ایران ساخت خط لوله و اجرای قرارداد صادرات گاز است.
*یورو بجای دلار
درباره جایگزینی یورو بجای دلار باید گفت این یک موضوع عملیاتی است و نه استراتژیک، ما همیشه نفت را با قیمت دلار مبادله میکنیم اما اینکه ارز دریافتی کدام باشد را بانک مرکزی مشخص میکند. در حال حاضر مشکلی نداریم که دلار یا یورو بگیریم. احتمال دارد که همچنان به دلیل مشکلات بانکی حسابهای دلاری محدودیتهایی داشته باشند به همین دلیل درآمد حاصل از فروش نفت با یورو دریافت میشود. همچنین مطالبات قدیمی ایران نیز براساس ارزی که بانک مرکزی مشخص کند دریافت میشود.
*من هستم
برخی میگویند پای خارجی نباید به کشور باز شود، برای این کار یا من نباید باشم یا نفت را باید تعطیل کرد، اما من هستم و مقام مشروع نظامم.
*اعلام یک مخالفت
با عرضه بنزین با کارت سوخت موافق نیستم البته برخی دوستان در دولت اصرار دارند که عرضه با کارت سوخت ادامه یابد اما هزینههای ادامه این طرح بسیار زیاد است. هنوز تصمیمی درباره حذف یا ادامه این طرح گرفته نشده است اما عرضه گازوئیل با کارت سوخت قطعاً ادامه مییابد.
*کرسنت
بعد یا قبل از انتخابات به طور محدود با برخی رسانهها درباره پرونده کرسنت صحبت خواهم کرد.تعیین خسارت و غرامت ۵۰ میلیارد دلاری برای این قرارداد صحت ندارد. برخی افراد بر خلاف نظر شورای عالی امنیت ملی حرفهایی می زنند و رقمهایی اعلام می کنند که توقع طرف مقابل را بالا می برد. آن سوی این قرارداد یک فرد پر رو است که همه این حرف ها را سند می کند و روی میز داوری می گذارد و درحالیکه قبل از این مصاحبه مدعی خسارت 38 میلیارد دلاری بود الان مدعی شده 50 میلیارد دلار خسارت دیده است درحالیکه خسارت واقعی این فرد (شاهزاده اماراتی مالک شرکت کرسنت) 500 میلیون دلار هم نیست.به من توجه نکنید اما خواهش می کنم به منافع ملی توجه کنید چراکه ما در دعوایی بین المللی هستیم.
*دعوای گازی
در این قراردادهای گازی چون نمی توان قیمت گاز را نهایی کرد، چنین تغییر و تحولاتی موضوعی طبیعی است و نباید از آن به دشمنی طرف مقابل تعبیر کرد.
دو طرف طبق قرارداد اجازه دارند که تقاضای تجدید نظر در قیمت را کنند که طرف ترک تاکنون دو بار در این موضوع درخواست تجدید نظر کرده است که یک بار در زمان قبل از وزارت من 12 درصد در قیمت گاز تخفیف گرفته بود.
طرف ترک یک بار هم در سال 91 تقاضای تخفیف 25 درصدی گازبها بدلیل کیفیت پایین گاز رسانی را کرد که از آنجا که مذاکرات سیاسی مقامات ارشد دو کشور هم به نتیجه نرسید به داوری رفتیم و داوری رای به تخفیف 13 درصدی با 60 روز مهلت مذاکره داد که الان در این دوره هستیم ضمن اینکه ما به آنها پیشنهاد دادیم که قیمت گاز ما مطابق روسیه باشد که آنها نپذیرفتند.
*کاهش قیمت نفت
باید اراده سیاسی باشد تا قیمت نفت بالا رود اما متاسفانه برخی کشورها با ایران دشمنی می کنند. البته ما به نخوردن و سخت زندگی کردن عادت داریم اما تحمل این وضعیت برای خود آنها سخت تر است.
اینکه عده ای من را مسئول این کاهش قیمت می دانند جالب است چراکه اگر من این قدر قدرت دارم که رشد اقتصادی چین و آمریکا را مختل کنم پس خیلی قوی هستم و البته من هنوز دچار این توهم نشده ام.
* ٢٠٠میلیارد دلار می خواهیم
برای توسعه میدانهای مشترک و بالا بردن ضریب بازیافت مخازن نفتی و همچنین رسیدن به اهداف توسعه ای نیاز به سرمایه گذاری ٢٠٠ میلیارد دلاری داریم.مدل جدید قراردادهای نفتی با این هدف طراحی شد تا بتوانیم با امضای قرارداد این هدف را محقق کنیم. در بخش بالادستی صنعت نفت به ١٣٠ میلیارد دلار سرمایه گذاری و بخش پایین دستی از جمله پتروشیمی، نوسازی و ساخت پالایشگاههای جدید به ٧٠ میلیارد دلار سرمایه نیاز داریم؛ برای تامین این مقدار سرمایه، مدل جدید قراردادهای نفتی را طراحی کردیم، هم اکنون شاهد رقابت فشرده ای در منطقه برای جذب سرمایه گذاری در صنایع نفت و گاز هستیم.
*تلاش برخی کشورها
برخی از این کشورها می گویند می خواهیم سهام شرکت ملی خود را بفروشیم که تحلیلها نشان می دهد این کشورها به دنبال این هستند تا رغبت سرمایه گذاران را برای حضور در ایران کاهش دهند. برای توسعه صنعت نفت، منابع داخلی ما کافی نیست، با این که حدود ١٥ تا ٢٠ میلیارد دلار منابع جدید نیز از صندوق توسعه ملی دریافت خواهیم کرد، اما منابع داخلی به سختی پاسخ نیازهای جاری ما را می دهد؛ بنابراین باید به فکر تامین این سرمایه از منابع خارجی و از آن مهمتر به دنبال فناوری باشیم.
*پارس جنوبی
توسعه این میدان، کار بی نظیر صنعت نفت و جمهوری اسلامی است؛ بر این اساس و با توجه به عقب ماندگیهایی که طی سالهای اخیر در توسعه این میدان به وجود آمده بود، به اولویت بندی ١٧ فاز در حال توسعه پارس جنوبی پرداختیم. توسعه هفت فاز پارس جنوبی اولویت نخست وزارت نفت و پس از آن توسعه ١٠ فاز دیگر به اولویت دوم بدل شد، بر این اساس، تمرکز خود را بر تکمیل توسعه هفت فاز پارس جنوبی قرار دادیم و با این که در همان ایام با معضلات مالی روبرو شدیم، اما پارسال فاز ١٢ پارس جنوبی و امسال نیز فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی به صورت رسمی و با حضور رئیس جمهوری محترم افتتاح شد.
*١٥ و ١٦
فازهای ١٥ و ١٦ پارس جنوبی پیش از افتتاح در مدار قرار گرفته بودند، افزود: با این حال در این دولت بنا داشتیم تا زمانی که همه واحدها در مدار قرار نگرفته از افتتاح رسمی آن خودداری کنیم، هم اکنون نیز فاز ١٨ پارس جنوبی با گاز دریا در مدار بوده و فاز ١٧ نیز با گاز فازهای ٦ تا ٨ پارس جنوبی در مدار است. اوایل سال ٩٥، فازهای ١٧ و ١٨ نیز به صورت رسمی افتتاح می شود، چنانچه مشکلات مالی نبود، امسال نیز ٤ فاز ١٩ (معادل دو فاز) ٢٠ و ٢١ نیز وارد مدار می شدند،اما به دلیل مشکلات مالی، سال آینده این فازها نیز وارد مدار می شوند.
برنامه کلی ما این است که ١٠ فاز باقیمانده پارس جنوبی جز فاز ١٤ تا پایان دولت یازدهم وارد مدار شود که با اجرای آنها از نظر برداشت روزانه، دغدغه عقب ماندگی برداشت از این میدان مشترک را نخواهیم داشت.
در سال ٩٢ نزدیک به ٤٥ درصد و پارسال، ٢٧ درصد سوخت موردنیاز نیروگاهها از طریق سوخت مایع تامین می شد، اما با مجموع اقدامهایی که در پارس جنوبی انجام شد امسال این مقدار به ١٧ درصد رسیده است که این موضوع نشان دهنده شاخص افزایش مصرف گاز در نیروگاههاست.
*از اولویت ها
اولویت نخست ما در این میان، توسعه میدانهای غرب کارون است که ظرفیت تولید آنها در ابتدای دولت یازدهم از ٥٠ تا ٦٠ هزار بشکه در روز تا پایان این دولت به روزانه ٣٠٠ هزار بشکه می رسد. بر اساس برنامه ریزی انجام شده، سال آینده، ظرفیت تولید میدانهای غرب کارون به بیش از ٢٠٠ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت.
*جهش پتروشیمی
در آغاز فعالیت دولت یازدهم، ارزش تولید محصولات پتروشیمی بر پایه قیمتهای سال ١٣٩٠، ١٦ میلیارد دلار بود که امسال این رقم به ١٨ میلیارد دلار می رسد.با اجرای طرحهای جدید صنعت پتروشیمی تا پایان سال ٩٦، ارزش تولید محصولات پتروشیمی به بیش از ٢٢ میلیارد دلار خواهد رسید؛ این در حالی است که فازهای ١٥، ١٦، ١٧ و ١٨ پارس جنوبی به تامین خوراک اتان پتروشیمی ها نیز می پردازد که همین مسئله نیز سبب افزایش ظرفیت تولید آنها شده است.
*کیفیت سوخت
در ابتدای دولت یازدهم، ٢,٥ میلیون لیتر بنزین یورو ٤ تولید می شد که امروز این مقدار به ٢٤ میلیون لیتر رسیده است؛ همچنین تولید گازوئیل با ١٠ هزار پی پی ام گوگرد انجام شد که هم اکنون این مقدار به ٥٠ پی پی ام کاهش یافته است.
*ستاره
پیشرفت پالایشگاه ستاره خلیج فارس ٩٠ درصد است؛ سال آینده ٢ ردیف پالایشی (ترین) این پالایشگاه وارد مدار خواهد شد و بر اساس برنامه پیش از پایان دولت یازدهم سه ردیف پالایشی باقیمانده نیز وارد مدار خواهد شد. بر اساس برنامه ریزی انجام شده، ظرفیت پالایشی کشور در اواخر برنامه ششم توسعه و اوایل برنامه هفتم توسعه به ٣,٢ میلیون بشکه در روز خواهد رسید.
*فرار از بابک
درباره فساد معروف دیگری که نمی خواهم نام آن را ببرم و بارها از سوی آنها اعلام شده که قرار است هفته آینده پول نفت را بدهند، اما هنوز آن هفته فرا نرسیده است، از این رو سخنی نمی گویم.