مشتقات: انواع، ملاحظات، و مزایا و معایب

مشتق چیست؟

اصطلاح "مشتق" به نوعی قرارداد مالی اشاره دارد که ارزش آن به یک دارایی پایه، گروهی از دارایی‌ها یا یک معیار وابسته است. مشتقات توافق‌هایی هستند که بین دو یا چند طرف تعیین می‌شوند و می‌توانند در بورس یا فرابورس (OTC) معامله شوند.

این قراردادها می‌توانند برای معامله هر تعداد دارایی استفاده شوند و با ریسک‌های خاص خود همراه هستند. قیمت مشتقات از نوسانات قیمت دارایی‌های پایه ناشی می‌شود. این اوراق بهادار مالی معمولاً برای دسترسی به بازارهای خاص استفاده می‌شوند و ممکن است برای پوشش ریسک معامله شوند.

مشتقات می‌توانند برای کاهش ریسک (پوشش ریسک) یا پذیرش ریسک با انتظار پاداش متناسب (سفته‌بازی) استفاده شوند. مشتقات می‌توانند سطوح ریسک (و پاداش‌های همراه) را از ریسک‌گریز به ریسک‌پذیر منتقل کنند.

نکات کلیدی

یک مشتق می‌تواند در بورس یا فرابورس معامله شود.

قیمت مشتقات از نوسانات قیمت دارایی‌های پایه ناشی می‌شود.

مشتقات معمولاً ابزارهای اهرمی هستند که ریسک‌ها و پاداش‌های بالقوه آنها را افزایش می‌دهد.

مشتقات رایج شامل قراردادهای آتی، پیمان‌های آتی، اختیار معامله و معاوضه هستند.
 

درک مشتقات

مشتق یک اوراق بهادار مالی پیچیده است که بین دو یا چند طرف تعیین می‌شود. مشتقات می‌توانند اشکال مختلفی داشته باشند، از مشتقات سهام و اوراق قرضه گرفته تا مشتقات شاخص‌های اقتصادی.معامله‌گران ممکن است از مشتقات برای دسترسی به بازارهای خاص و معامله دارایی‌های مختلف استفاده کنند.

به طور معمول، مشتقات نوعی سرمایه‌گذاری پیشرفته در نظر گرفته می‌شوند. رایج‌ترین دارایی‌های پایه برای مشتقات، سهام، اوراق قرضه، کالاها، ارزها، نرخ‌های بهره و شاخص‌های بازار هستند. ارزش قراردادها به تغییرات قیمت دارایی پایه - ابزار اصلی - بستگی دارد.

مشتقات می‌توانند برای پوشش ریسک، سفته‌بازی در مورد حرکت جهت‌دار یک دارایی پایه یا اهرم یک موقعیت استفاده شوند. این دارایی‌ها معمولاً در بورس‌ها یا فرابورس معامله می‌شوند و اغلب می‌توانند از طریق یک کارگزار آنلاین وارد شوند. بورس کالای شیکاگو (CME) از بزرگترین بورس‌های مشتقات در جهان است.

مهم است که به یاد داشته باشید که وقتی شرکت‌ها پوشش ریسک انجام می‌دهند، در مورد قیمت کالا سفته‌بازی نمی‌کنند. در عوض، پوشش ریسک تلاشی برای محدود کردن ریسک‌های موجود است. هر طرف سود یا حاشیه سود خود را در قیمت لحاظ کرده است و پوشش ریسک به محافظت از این سودها در برابر حرکات نامطلوب بازار در قیمت دارایی پایه کمک می‌کند.

مشتقات معامله شده در فرابورس به طور کلی ریسک طرف مقابل بیشتری دارند - خطری که یکی از طرف‌های درگیر در معامله ممکن است به تعهدات خود عمل نکند یا نکول کند. قراردادهای فرابورس به صورت خصوصی بین دو طرف مذاکره می‌شوند و بدون مقررات هستند.

برای پوشش این ریسک، سرمایه‌گذار می‌تواند یک مشتق ارزی خریداری کند تا، به عنوان مثال، نرخ ارز خاصی را قفل کند. مشتقاتی که می‌توانند برای پوشش ریسک فارکس استفاده شوند شامل قراردادهای آتی ارز و معاوضه‌های ارز هستند.

مشتقات معامله شده در بورس، مانند اختیار معامله و قراردادهای آتی، استاندارد شده و بیشتر از مشتقات معامله شده در فرابورس تنظیم می‌شوند و می‌توانند آزادانه از طریق اکثر کارگزاران آنلاین خریداری و فروخته شوند.
 

ملاحظات ویژه

مشتقات در ابتدا برای اطمینان از نرخ ارز متعادل برای کالاهای معامله شده بین‌المللی استفاده می‌شدند. بازرگانان بین‌المللی به سیستمی برای محاسبه ارزش‌های دائماً در حال تغییر ارزهای ملی نیاز داشتند.فرض کنید یک سرمایه‌گذار اروپایی حساب‌های سرمایه‌گذاری دارد که همه آنها به یورو (EUR) هستند.

فرض کنید آنها سهام یک شرکت آمریکایی را از طریق یک بورس آمریکایی با استفاده از دلار آمریکا (USD) خریداری می‌کنند. این بدان معناست که آنها اکنون در معرض ریسک نرخ ارز در هنگام نگهداری آن سهام قرار دارند. ریسک نرخ ارز تهدیدی است که ارزش یورو در رابطه با دلار افزایش یابد. اگر این اتفاق بیفتد، هر سودی که سرمایه‌گذار پس از فروش سهام به دست می‌آورد، هنگام تبدیل مجدد به یورو، ارزش کمتری پیدا می‌کند.

یک سفته‌باز که انتظار دارد یورو در مقابل دلار افزایش یابد، می‌تواند با استفاده از یک مشتق که ارزش آن با یورو افزایش می‌یابد، سود ببرد. هنگام استفاده از مشتقات برای سفته‌بازی در مورد حرکت قیمت یک دارایی پایه، سرمایه‌گذار نیازی به داشتن دارایی پایه واقعی در پرتفوی خود ندارد.بسیاری از ابزارهای مشتق اهرمی هستند، به این معنی که مقدار کمی سرمایه برای داشتن موقعیت قابل توجه در دارایی پایه مورد نیاز است.
 

انواع مشتقات

امروزه مشتقات بر اساس طیف گسترده‌ای از دارایی‌های پایه هستند و کاربردهای زیادی، حتی موارد عجیب و غریب دارند. به عنوان مثال، مشتقاتی بر اساس داده‌های آب و هوا، مانند میزان بارندگی یا تعداد روزهای آفتابی در یک منطقه وجود دارد.انواع مختلفی از مشتقات وجود دارد که می‌توانند برای مدیریت ریسک، سفته‌بازی و اهرم یک موقعیت استفاده شوند.

بازار مشتقات به رشد خود ادامه می‌دهد و با محصولاتی متناسب با تقریباً هر نیاز یا سطح تحمل ریسک گسترش می‌یابد.دو دسته محصول مشتق وجود دارد: قفل و اختیار. محصولات قفل (به عنوان مثال، قراردادهای آتی، پیمان‌های آتی یا معاوضه‌ها) طرف‌های مربوطه را از ابتدا به شرایط توافق شده در طول عمر قرارداد متعهد می‌کنند.

محصولات اختیار (به عنوان مثال، اختیار معامله سهام)، از سوی دیگر، به دارنده حق، اما نه تعهد، خرید یا فروش دارایی یا اوراق بهادار پایه را با قیمت مشخص در یا قبل از تاریخ انقضای اختیار ارائه می‌دهند. رایج‌ترین انواع مشتقات، قراردادهای آتی، پیمان‌های آتی، معاوضه‌ها و اختیار معامله هستند.
 

قراردادهای آتی

یک قرارداد آتی، یا به سادگی آتی، توافقی بین دو طرف برای خرید و تحویل یک دارایی با قیمت توافق شده در تاریخ آینده است. قراردادهای آتی قراردادهای استاندارد شده‌ای هستند که در بورس معامله می‌شوند. معامله‌گران از قراردادهای آتی برای پوشش ریسک خود یا سفته‌بازی در مورد قیمت یک دارایی پایه استفاده می‌کنند. طرف‌های درگیر موظف به انجام تعهد خرید یا فروش دارایی پایه هستند.

به عنوان مثال، فرض کنید در 6 نوامبر 2021، شرکت A یک قرارداد آتی برای نفت با قیمت 62.22 دلار برای هر بشکه خریداری می‌کند که در 19 دسامبر 2021 منقضی می‌شود. شرکت این کار را انجام می‌دهد زیرا در ماه دسامبر به نفت نیاز دارد و نگران است که قیمت قبل از نیاز شرکت به خرید افزایش یابد. خرید یک قرارداد آتی نفت ریسک شرکت را پوشش می‌دهد زیرا فروشنده موظف است پس از انقضای قرارداد، نفت را با قیمت 62.22 دلار برای هر بشکه به شرکت A تحویل دهد. فرض کنید قیمت نفت تا 19 دسامبر 2021 به 80 دلار برای هر بشکه افزایش یابد.

شرکت A می‌تواند تحویل نفت را از فروشنده قرارداد آتی بپذیرد، اما اگر دیگر به نفت نیازی نداشته باشد، می‌تواند قبل از انقضا قرارداد را بفروشد و سود را نگه دارد.در این مثال، هم خریدار و هم فروشنده آتی ریسک خود را پوشش می‌دهند.

شرکت A در آینده به نفت نیاز داشت و می‌خواست ریسک افزایش احتمالی قیمت در ماه دسامبر را با یک موقعیت خرید در یک قرارداد آتی نفت جبران کند. فروشنده می‌تواند یک شرکت نفتی باشد که نگران کاهش قیمت نفت است و می‌خواهد با فروش یا فروش استقراضی یک قرارداد آتی که قیمت آن را در ماه دسامبر ثابت می‌کند، آن ریسک را از بین ببرد.همچنین ممکن است که یک یا هر دو طرف سفته‌بازانی با نظرات مخالف در مورد قیمت نفت در ماه دسامبر باشند. در این صورت، ممکن است یکی از قرارداد سود ببرد و دیگری سود نبرد.

به عنوان مثال، قرارداد آتی برای نفت خام وست تگزاس اینترمدیت (WTI) را که در CME معامله می‌شود و نشان دهنده 1000 بشکه نفت است،در نظر بگیرید. اگر قیمت نفت از ۶۲.۲۲ دلار به ۸۰ دلار برای هر بشکه افزایش یابد، معامله‌گری که موقعیت خرید - خریدار - در قرارداد آتی داشته باشد، ۱۷۷۸۰ دلار سود می‌برد [(۸۰ - ۶۲.۲۲) × ۱۰۰۰ = ۱۷۷۸۰ دلار]. معامله‌گری که موقعیت فروش - فروشنده - در قرارداد داشته باشد، ۱۷۷۸۰ دلار ضرر خواهد کرد.
 

تسویه‌های نقدی قراردادهای آتی

همه قراردادهای آتی در زمان انقضا با تحویل دارایی پایه تسویه نمی‌شوند. اگر هر دو طرف در یک قرارداد آتی، سرمایه‌گذاران یا معامله‌گران سفته‌باز باشند، بعید است که هیچ‌کدام از آنها بخواهند ترتیبی برای تحویل تعداد زیادی بشکه نفت خام بدهند.

سفته‌بازان می‌توانند با بستن (لغو) قرارداد خود قبل از انقضا با یک قرارداد جبرانی، تعهد خود را برای خرید یا تحویل کالای پایه پایان دهند.در واقع، بسیاری از مشتقات به صورت نقدی تسویه می‌شوند، به این معنی که سود یا زیان در معامله صرفاً یک جریان نقدی حسابداری به حساب کارگزاری معامله‌گر است.

قراردادهای آتی که به صورت نقدی تسویه می‌شوند شامل بسیاری از قراردادهای آتی نرخ بهره، قراردادهای آتی شاخص سهام و ابزارهای غیرمعمول‌تر مانند قراردادهای آتی نوسانات یا قراردادهای آتی آب و هوا هستند.
 

پیمان‌های آتی

قراردادهای پیمان آتی، یا پیمان‌ها، مشابه قراردادهای آتی هستند، اما در بورس معامله نمی‌شوند. این قراردادها فقط در فرابورس معامله می‌شوند. هنگامی که یک قرارداد پیمان آتی ایجاد می‌شود، خریدار و فروشنده می‌توانند شرایط، اندازه و فرآیند تسویه را سفارشی کنند. به عنوان محصولات فرابورس، قراردادهای پیمان آتی درجه بیشتری از ریسک طرف مقابل را به همراه دارند.

ریسک‌های طرف مقابل نوعی ریسک اعتباری هستند که در آن طرف‌های درگیر ممکن است در انجام تعهدات مندرج در قرارداد کوتاهی کنند. اگر یک طرف ورشکسته شود، طرف دیگر ممکن است هیچ راهی نداشته باشد و می‌تواند ارزش موقعیت خود را از دست بدهد.پس از ایجاد، طرفین در یک قرارداد پیمان آتی می‌توانند موقعیت‌های خود را با طرف‌های مقابل دیگر جبران کنند، که می‌تواند احتمال ریسک‌های طرف مقابل را با درگیر شدن معامله‌گران بیشتر در همان قرارداد افزایش دهد.
 

معاوضه‌ها

معاوضه‌ها نوع دیگری از مشتقات رایج هستند که اغلب برای مبادله نوعی جریان نقدی با نوع دیگر استفاده می‌شوند. به عنوان مثال، یک معامله‌گر ممکن است از یک معاوضه نرخ بهره برای تغییر از وام با نرخ بهره متغیر به وام با نرخ بهره ثابت یا برعکس استفاده کند.تصور کنید که شرکت XYZ یک میلیون دلار وام می‌گیرد و نرخ بهره متغیری را برای وام پرداخت می‌کند که در حال حاضر ۶٪ است.

XYZ ممکن است نگران افزایش نرخ‌های بهره باشد که هزینه‌های این وام را افزایش می‌دهد یا با وام‌دهنده‌ای مواجه شود که در حالی که شرکت این ریسک نرخ متغیر را دارد، تمایلی به اعطای اعتبار بیشتر ندارد.فرض کنید XYZ یک معاوضه با شرکت QRS ایجاد می‌کند که مایل به مبادله پرداخت‌های بدهی وام با نرخ متغیر با پرداخت‌های بدهی وام با نرخ ثابت ۷٪ است.

این بدان معناست که XYZ ۷٪ به QRS برای اصل یک میلیون دلاری خود پرداخت می‌کند و QRS ۶٪ سود به XYZ برای همان اصل پرداخت می‌کند. در ابتدای معاوضه، XYZ فقط تفاوت ۱ واحد درصدی بین دو نرخ معاوضه را به QRS پرداخت خواهد کرد.اگر نرخ‌های بهره به گونه‌ای کاهش یابد که نرخ متغیر وام اصلی اکنون ۵٪ باشد، شرکت XYZ باید تفاوت ۲ واحد درصدی وام را به شرکت QRS پرداخت کند.

اگر نرخ‌های بهره به ۸٪ افزایش یابد، QRS باید تفاوت ۱ واحد درصدی بین دو نرخ معاوضه را به XYZ پرداخت کند. صرف نظر از چگونگی تغییر نرخ‌های بهره، معاوضه به هدف اصلی XYZ مبنی بر تبدیل وام با نرخ متغیر به وام با نرخ ثابت دست یافته است.معاوضه‌ها همچنین می‌توانند برای مبادله ریسک ارز یا ریسک نکول وام یا جریان‌های نقدی از سایر فعالیت‌های تجاری ساخته شوند.

معاوضه‌های مربوط به جریان‌های نقدی و نکول‌های احتمالی اوراق قرضه رهنی یک مشتق بسیار محبوب هستند. در واقع، آنها در گذشته کمی بیش از حد محبوب بوده‌اند. این ریسک طرف مقابل معاوضه‌هایی از این دست بود که در نهایت به بحران اعتباری سال ۲۰۰۸ منجر شد.
 

اختیار معامله

یک قرارداد اختیار معامله مشابه یک قرارداد آتی است از این جهت که توافقی بین دو طرف برای خرید یا فروش یک دارایی در تاریخ از پیش تعیین شده در آینده با قیمت مشخص است. تفاوت اصلی بین اختیار معامله و قراردادهای آتی این است که با اختیار معامله، خریدار مجبور به اجرای توافق خود برای خرید یا فروش نیست.

این فقط یک فرصت است، نه یک تعهد، همانطور که قراردادهای آتی هستند. مانند قراردادهای آتی، از اختیار معامله می‌توان برای پوشش ریسک یا سفته‌بازی در مورد قیمت دارایی پایه استفاده کرد.از نظر زمان‌بندی حق خرید یا فروش، به "سبک" اختیار بستگی دارد. یک اختیار به سبک آمریکایی به دارندگان اجازه می‌دهد تا حقوق اختیار را در هر زمان قبل و از جمله روز انقضا اعمال کنند.

یک اختیار به سبک اروپایی فقط در روز انقضا قابل اجرا است. اکثر سهام و صندوق‌های قابل معامله در بورس (ETF) دارای اختیار به سبک آمریکایی هستند، در حالی که شاخص‌های سهام، از جمله S&P 500، دارای اختیار به سبک اروپایی هستند.تصور کنید یک سرمایه‌گذار ۱۰۰ سهم از سهامی به ارزش ۵۰ دلار برای هر سهم دارد.

آنها معتقدند که ارزش سهام در آینده افزایش خواهد یافت. با این حال، این سرمایه‌گذار نگران ریسک‌های احتمالی است و تصمیم می‌گیرد موقعیت خود را با یک اختیار پوشش دهد. سرمایه‌گذار می‌تواند یک اختیار فروش خریداری کند که به آنها حق فروش ۱۰۰ سهم از سهام پایه را با قیمت ۵۰ دلار برای هر سهم - که به عنوان قیمت اعمال شناخته می‌شود - تا یک روز خاص در آینده - که به عنوان تاریخ انقضا شناخته می‌شود، می‌دهد. هزینه اختیار ۲ دلار برای هر سهم است.

هر قرارداد اختیار نشان دهنده ۱۰۰ سهم است، بنابراین سرمایه‌گذار ۲۰۰ دلار برای ورود به این معامله پرداخت کرده است.فرض کنید ارزش سهام تا زمان انقضا به ۴۰ دلار برای هر سهم کاهش یابد و خریدار اختیار فروش تصمیم بگیرد اختیار خود را اعمال کند و سهام را با قیمت اعمال اصلی ۵۰ دلار برای هر سهم بفروشد. به این ترتیب، سرمایه‌گذار فقط ۲۰۰ دلار - قیمتی که برای اختیارها پرداخت کرده بود - ضرر کرد. یک موقعیت بدون پوشش ضرر ۱۰۰۰ دلاری را نشان می‌داد.

چنین استراتژی‌ای یک اختیار فروش محافظ نامیده می‌شود زیرا ریسک نزولی سهام را پوشش می‌دهد.از طرف دیگر، فرض کنید یک سرمایه‌گذار در حال حاضر سهامی به ارزش ۵۰ دلار برای هر سهم ندارد. آنها معتقدند که ارزش آن در ماه آینده افزایش خواهد یافت.

این سرمایه‌گذار می‌تواند یک اختیار خرید خریداری کند که به آنها حق خرید سهام را با قیمت ۵۰ دلار قبل یا در زمان انقضا می‌دهد. فرض کنید این اختیار خرید ۲ دلار برای هر سهم یا ۲۰۰ دلار برای معامله هزینه داشته باشد و سهام قبل از انقضا به ۶۰ دلار افزایش یابد.

خریدار اکنون می‌تواند اختیار خود را اعمال کند و سهامی به ارزش ۶۰ دلار برای هر سهم را با قیمت اعمال ۵۰ دلار خریداری کند و سود ۱۰ دلار برای هر سهم را ثبت کند. با کم کردن ۲ دلار برای هر سهم پرداخت شده برای ورود به معامله و هرگونه کارمزد کارگزاری، سرمایه‌گذار تقریباً ۸۰۰ دلار سود خالص خواهد داشت.

در هر دو مثال، فروشندگان موظفند در صورت انتخاب خریداران برای اعمال قرارداد، به تعهد خود در قرارداد عمل کنند. با این حال، اگر قیمت سهام در زمان انقضا بالاتر از قیمت اعمال باشد، اختیار فروش بی‌ارزش خواهد بود و فروشنده (نویسنده اختیار) حق بیمه را در زمان انقضا نگه می‌دارد. اگر قیمت سهام در زمان انقضا کمتر از قیمت اعمال باشد، اختیار خرید بی‌ارزش خواهد بود و فروشنده اختیار خرید حق بیمه را نگه می‌دارد.
 

مزایا و معایب مشتقات

مزایا

همانطور که مثال‌های بالا نشان می‌دهد، مشتقات می‌توانند ابزاری مفید برای مشاغل و سرمایه‌گذاران باشند. آنها راهی برای موارد زیر فراهم می‌کنند:

قفل کردن قیمت‌ها
پوشش ریسک در برابر حرکات نامطلوب در نرخ‌ها
کاهش ریسک‌ها
این مزایا اغلب با هزینه محدودی به دست می‌آیند.

این بدان معناست که معامله‌گران از وجوه استقراضی برای خرید آنها استفاده می‌کنند. این امر آنها را حتی ارزان‌تر می‌کند.

معایب

ارزش‌گذاری مشتقات می‌تواند دشوار باشد زیرا آنها بر اساس قیمت دارایی دیگری هستند. مشتقات فرابورس همچنین شامل ریسک‌های طرف مقابل هستند که پیش‌بینی آنها دشوار است. علاوه بر این، اکثر مشتقات به موارد زیر حساس هستند:

تغییرات در مقدار زمان تا انقضا
هرگونه هزینه مرتبط با نگهداری دارایی پایه
نرخ‌های بهره
این متغیرها تطبیق کامل ارزش یک مشتق با دارایی پایه را دشوار می‌کند.

از آنجا که مشتق هیچ ارزش ذاتی ندارد - ارزش آن فقط از دارایی پایه ناشی می‌شود - در برابر احساسات بازار و ریسک‌های بازار آسیب‌پذیر است. این امکان وجود دارد که عوامل عرضه و تقاضا باعث افزایش و کاهش قیمت و نقدینگی یک مشتق، صرف نظر از آنچه برای قیمت دارایی پایه اتفاق می‌افتد، شود.در نهایت، مشتقات معمولاً ابزارهای اهرمی هستند و استفاده از اهرم دو طرفه است. در حالی که می‌تواند بازده بالقوه را افزایش دهد، همچنین باعث افزایش سریع‌تر ضررها می‌شود.

مزایا

قفل کردن قیمت‌ها
پوشش ریسک در برابر ریسک
قابلیت اهرم
تنوع‌بخشی به پرتفوی

معایب

ارزش‌گذاری دشوار
در معرض ریسک‌های طرف مقابل (در صورت فرابورس بودن)
درک پیچیده
حساس به عوامل عرضه و تقاضا
 

مشتقات چیست؟

مشتقات اوراق بهاداری هستند که ارزش آنها وابسته به یا ناشی از یک دارایی پایه است. به عنوان مثال، یک قرارداد آتی نفت نوعی مشتق است که ارزش آن بر اساس قیمت بازار نفت است. مشتقات در دهه‌های اخیر به طور فزاینده‌ای محبوب شده‌اند و کل ارزش مشتقات برجسته در ۳۰ ژوئن ۲۰۲۳، ۷۱۵ تریلیون دلار تخمین زده شده است.
 

چند نمونه از مشتقات چیست؟

نمونه‌های رایج مشتقات شامل قراردادهای آتی، قراردادهای اختیار معامله و معاوضه‌های نکول اعتباری است. فراتر از اینها، تعداد زیادی قرارداد مشتق متناسب با نیازهای طیف متنوعی از طرف‌های مقابل وجود دارد. در واقع، از آنجا که بسیاری از مشتقات در فرابورس (OTC) معامله می‌شوند، در اصل می‌توان آنها را بی‌نهایت سفارشی کرد.
 

مزایا و ریسک‌های اصلی مشتقات چیست؟

مشتقات می‌توانند راهی بسیار مناسب برای دستیابی به اهداف مالی باشند. به عنوان مثال، شرکتی که می‌خواهد در برابر قرار گرفتن در معرض کالاها پوشش ریسک انجام دهد، می‌تواند این کار را با خرید یا فروش مشتقات انرژی مانند قراردادهای آتی نفت خام انجام دهد.

به طور مشابه، یک شرکت می‌تواند ریسک ارزی خود را با خرید قراردادهای پیمان آتی ارز پوشش دهد. مشتقات همچنین می‌توانند به سرمایه‌گذاران کمک کنند تا موقعیت‌های خود را اهرم کنند، مانند خرید سهام از طریق اختیار معامله سهام به جای سهام. معایب اصلی مشتقات شامل ریسک طرف مقابل، ریسک‌های ذاتی اهرم و این واقعیت است که شبکه‌های پیچیده قراردادهای مشتق می‌توانند منجر به ریسک‌های سیستمی شوند.

پنجشنبه ۲۹ آذر ۱۴۰۳ ساعت ۲۰:۲۳