2 روش برای تامین مالی توسعه صنعت نفت

به گزارش میز نفت ، یکی از نکاتی که بعد از خروج آمریکا از برجام در صنعت نفت زیاد مطرح می‌شود موضوع برجام بدون حضور آمریکا و اتکا به کشورهای اروپایی برای اجرای این قرارداد است.

ظاهرا برخی از مسئولان ارشد وزارت نفت این خودباوری را ندارند که صنعت نفت ایران بدون حضور کشورهای اروپایی نیز می تواند روند توسعه خود را ادامه دهد.

در همین رابطه با علیرضا دانشی مدیر سابق فنی شرکت نفت مناطق نفت‌خیز جنوب که بزرگترین شرکت تولید کننده نفت کشور محسوب می شود گفت وگو کردیم تا وضعیت شرکت های داخلی را ارزیابی کرده و مشخص شود آیا ایران می تواند بدون اتکا به اروپایی ها صنعت نفت و گاز را توسعه دهد یا خیر.

فارس: برای سوال اول لطفا بفرمایید صنعت نفت ایران تا چه اندازه وابسته به شرکت‌های خارجی است آیا صنعت نفت ایران بدون حضور شرکت های خارجی نمی تواند روند توسعه خود را در پیش گیرد؟

دانشی: اجازه دهید که همین اول شفاف بگویم اگر سوء مدیریت در صنعت نفت نباشد قطعا توانایی تولید، پایداری تولید و نگهداشت در داخل کشور وجود دارد.

الان مشکل صنعت نفت فقط و فقط سوء مدیریت است من از مسئولان صنعت نفت که فقط معتقد به حضور خارجی ها برای پیشبرد توسعه صنعت نفت هستند می پرسم در زمان جنگ که ایران هم تحریم بود و هم تاسیسات نفتی ایران بمباران می‌شد چه کسانی بودند که نفت تولید می کردند و تاسیسات آسیب دیده را بازسازی می کردند؟

چه طور آن موقع در شرایط جنگی این کار را انجام دادیم امروز که دیگر جنگ و بمباران نیست نمی‌توانیم؟

بنابراین در قدم اول باید دید خود را به داخل و امکانات داخلی تغییر دهیم که به نظرم با این آقایانی که امروز در راس کار در صنعت نفت هستند نمی توان این کار را کرد و باید این افراد تغییر کنند.

فارس: یعنی شما معتقدید ساختار باید تغییر کند؟

دانشی: بله. دقیقا منظورم همین است. ساختار فعلی صنعت نفت مشکل دارد که پایه گذار این ساختار نیز همین آقایانی هستند که امروز در صنعت نفت مشغولند و این ساختار معیوب در 8 نخست فعالیت این آقایان پایه گذاری شد.

شما خوب می دانید که نبض تولید نفت ایران در اختیار مجموعه مناطق نفت‌خیز جنوب است اما متاسفانه مدیریت این مجموعه از تهران صورت می گیرد و متاسفانه توسط کسانی این کار صورت می گیرد که هیچ شناختی نسبت به این مجموعه و توانمندی آن ندارند.

فارس: یکی از موضوعاتی که توسط مسئولان صنعت نفت بارها اشاره شده است این است که شرکت‌های خارجی و بین‌المللی با حضورشان در صنعت نفت می‌توانند سرمایه بیاورند و اکنون که آمریکا از برجام خارج شد و شرکت های بزرگ بین المللی از ایران خارج شدند این مشکل وجود خواهد داشت که هزینه توسعه صنعت نفت از چه طریقی تامین شود؟

دانشی: چرا مسئولان فعلی فکر می کنند تنها تامین راه تامین مالی پروژه حضور خارجی ها است؟ مگر در مدت اجرای برجام و حضور امریکا چه مقدار سرمایه وارد صنعت نفت و گاز کشور شد؟

چرا فقط به دنبال خام فروشی هستیم؟ هم اکنون حلقه های توسعه صنعت نفت چه حلقه منابع مالی و دیگر حلقه ها مثل تامین تجهیزات در داخل کشور تشکیل شده است اما عدم توجه به این حلقه ها مخصوصا تولید کنندگان داخلی منجر به تعطیلی شرکت ها و کارخانه های بزرگ شده است.

در زمانی که IPC طراحی شد کارشناسان مناطق نفت‌خیز جنوب مدل قراردادی را طراحی کردند که منافع ملی را تامین می کند اما از سوی مسئولان تهران نشین صنعت نفت کمترین توجه به آن شد.

در صورتی که وقتی برجام امضا شد شرکت های بزرگ آمدند و تفاهم نامه امضا کردند و رفتند و همه می دانند تفاهم نامه قرارداد نیست. من سوالم این است که در طول دو سالی که برجام اجرا شد کدام یک از شرکت ها آمدند و نقدینگی آوردند؟

مگر نمی شود با نقدینگی موجود در کشور صنعت نفت را اداره کرد؟ مگر نمی توان با راه کارهای پارتیزانی نقدینگی را به کشور آورد چه طور در دولت قبل که تحریم بود این کار صورت گرفت؟

مشکل اصلی این است که مسئولان فعلی صنعت نفت مرد شرایط سخت و بحران نیستند باید روش های خود را در شرایط تحریم تغییر دهند که من بعید می دانم این عده توانایی کار را در این شرایط داشته باشند.

خوب است که بدانید در دوره قبل از انقلاب و قتی شرکت های خارجی در ایران حضور داشتند فقط 27 میلیارد بشکه نفت تولید کردیم اما در دوره بعد از انقلاب توانستیم 40 میلیارد بشکه نفت تولید کنیم. این عده ای که معتقدند فقط کار را باید سپرد به خارجی ها قطعا منافعی دارند والا تمام توان توسعه و تولید نفت در داخل کشور وجود دارد.

فارس: نکته‌ای که خوب است درباره ان صحبت کنیم موضوع خام فروشی است. چرا مسئولان فعلی صنعت نفت فقط به دنبال بالابردن خام فروشی نفت هستند در صورتی که درآمدهای سرشاری از ایجاد ارزش افزوده به دست خواهد آمد؟

دانشی: نکته مهمی را اشاره کردید و این مضوع بر می گردد و همان ساختار اشتباهی که در دوره اول مسئولیت همین اقایان پایه گذاری شد.

شما ببنید هندوستان که خریدار نفت خام ایران است و خودش منابع نفتی ندارد  این نفت را در پالایشگاه های مدرن خود پالایش کرده و فرآورده های تولید شده را با قیمت‌های چندین برابری می فروشد.

آقای زنگنه به کشور خیانت کرد زیرا معتقد بود ساخت پالایشگاه در کشور صرفه اقتصادی ندارد و یکی حرف کاملا اشتباه است .چه طور برای هند که صاحب منابع نفتی نیست ارزش اقتصادی دارد که روزانه 3 میلیون بشکه نفت را پالایش کند و برای ایران که تولیدکننده نفت خام است و هزینه‌های حمل و بیمه و امثال آن را هم نمی‌دهد صرفه اقتصادی ندارد؟

بنابراین باید کشور به سمت بالابردن تولید فراورده حرکت کند و به دنبال ساخت پالایشگاه در داخل کشور باشیم.

الان نیز چشم به منابع صندوق توسعه ملی دوختند تا منابع این صنوق را خالی کنند. در صحبت های اخیر مقام معظم رهبری نیز به این موضوع اشاره شد در صورتی که شان احداث صندوق توسعه ملی توسعه صنعت نفت است نه استفاده برای هزینه های روزانه.

فارس: پیشنهاد مشخص شما برای جبران نقدینگی و سرمایه گذاری در صنعت نفت در شرایط تحریمی چیست؟

دانشی: ببینید یکی از راه کارها همین روش پارتیزانی است که امکان بازکردنش در این وقت محدود نیست  اما روش دیگر اصلاح روند موجود است.

براساس آماری که شنیدم سال گذشته حدود 5.5 میلیارد دلار هزینه جاری در صنعت نفت بود در سالی که در سال های 60 و 61 یعنی در اوج جنگ هزینه اداره کشور حدود 7 یا 8 میلیارد دلار بود سوال اینجا است که چرا هزینه جاری صنعت نفت ایران به رقمی حدود 5.5 میلیارد دلار رسیده است و این پول برای چه کاری هزینه می شود؟

این رقم دقیقا نشان از سوء مدیریت در صنعت نفت دارد و حتما باید کنترل شود الان چرا شرکت های نفتی بی ربط با تولید در تهران باشند  در صورتی که این شرکت ها باید در مناطق عملیاتی باشند الان تمام اختیارات در تهران است در صورتی که باید در مناطق عملیاتی باشد زیرا تهران نشینان نمی توانند از راه دور مدیریت کنند و مسئولان ارشد وزارت نفت یا باید این شرکت ها را تعطیل کنند و یا همه را به مناطق عملیاتی بفرستند تا کار پیش رود.

فارس: در پایان اگر نکته ای باقی مانده است بفرمایید

دانشی: باید بگویم صنعت نفت ایران از یک بی برنامگی رنج می برد و آقایان فکر می کنند که برنامه ریزی وجود دارد در صورتی که در عمل آشفتگی و رکود را شاهد هستیم.

خروج شرکت های خارجی از ایران یک فرصت استثنایی است که باید این فرصت را قدر دانست و با یک برنامه ریزی دقیق هم منابع مالی را برای توسعه صنعت نفت فراهم کرد و هم اینکه به شرکت های بزرگ و توانمند داخلی اعتماد کرد.



منبع : فارس

دوشنبه ۷ خرداد ۱۳۹۷ ساعت ۱۵:۵۵