شلختگی سازمانی بنیاد در نفت

میز نفت/ شاید هلدینک انرژی سینا برای نخستین بار با نام شرکت حفاری شمال شناخته شد٬ هلدینگی متعلق به بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی که همه فعالیت‌های حوزه انرژی این بنیاد را راهبری می‌کند. نام «سینا» برگرفته از محموعه هلدینگ‌های این بنیاد است که در همه حوزه‌های اقتصادی فعال است٬ از پزشکی و عمرانی گرفته تا یانکداری و سرمایه گذاری و نفت.

هلدینگ انرژی سینا با آنکه شرکت‌های بزرگی مانند نفت بهران٬ حفاری شمال٬ پدکس و ... را زیر مجموعه خود می‌بیند ولی بدون اغراق باید گفت این هلدینگ هویت و اصالت خاصی ندارد و تنها رابطه‌اش با نفت شرکت‌های زیرمجموعه آن است. پرسودترین شرکت زیرمجموعه این هلدینگ شرکت نفت بهران است که در حوزه پایین دست به فعالیت مشغول است. مدیرعامل اسبق این شرکت عزت الله حجازی بوده است که پس از حواشی بسیار به شرکت حفاری شمال رفت و حدود یکسال بعد جای خود را به محمد زاده داد.

با توجه به ساختار سنتی بنیاد مستعضفان و تقسیم بندی نامرئی امور و شرکت‌ها٬ هر یک از شرکت‌های زیرمجموعه این هلدینگ راه خود را می‌رفت و می‌رود هرچند که جلسات هماهنگی میان آن‌ها برقرار است ولی اگر تصورتان از این هماهنگی٬ شبیه چیزی است که در تاپیکو و خلیج فارس رخ می‌دهد سخت در اشتباه هستید.

پس از آنکه محمد حسن تولایی مدیریت این هلدینگ را بر عهده گرفت وضعیت نسبت به گذشته بهتر شد و این مجموعه روی حوزه پتروشیمی تمرکز بیشتری داشت اما رقابت‌های درون سازمانی بنیاد و دخالت‌های مقامات بالای بنیاد مستضعفان در عزل و نصب‌ها چوبی بزرگ شد در لای چرخ مدیریت. اوج این دخالت‌ها مربوط به انتصاب محمدزاده در حفاری شمال بود.

محمدزاده جوان که پیش از تولایی مدیرعامل هلدینگ بود٬ پس از عزم مدیریت ارشد بنیاد برای برکناری حجازی٬ از مدیریت هلدینک به مدیریت حفاری شمال تنزل پیدا کرده بود. با توجه به اینکه تولایی معاون نوبخت در سازمان برنامه و بودجه بود٬ سعیدی کیا از رئیس سازمان برنامه خواست تا با بازگشت تولایی به مجموعه بنیاد موافقت کند.

همه این کارها به طور موازی انجام شد و زمانی که حکم سعیدی کیا برای تولایی صادر شد٬ حکمی دیگر برای محمدزاده صادر شد. در حالی‌که حکم مدیرعامل جدید باید توسط مدیرعامل هلدینگ انرژی سینا صادر می‌شد٬ چنین اقدامی با ناراحتی تولایی همراه شد اما از وی خواسته شد با این انتصاب کنار بیاید. در نهایت تولایی فرصتی چندماهه به محمدزاده می‌دهد تا اگر موفق بود به کارش ادامه دهد.

همان زمان زمزمه‌هایی مطرح شده بود که محمد زاده رابطه بسیار نزدیکی با فرزند سعیدی کیا دارد و همین ارتباط منجر به صعود غیرقابل باور محمد زاده در بنیاد شود. با هر حرف و حدیثی که بود محمد زاده جای خود را به گلپایگانی داد و اندکی بعد صدای اعتراض کارمنان حفاری شمال از تصمیمات و مدیریت گلپایگانی بلند شد و تجمع‌ها و اعتراضات به اوج خود رسید. گلپایگانی در مدیریت حفاری شمال عملکرد پرحاشیه‌ای را به جای گذاشت به‌طوری که گفته شد وی ماندنی نیست و برای بازگشت به نفت برنامه دارد و به همین دلیل٬ به مهره‌ای برای پاک نژاد تبدیل شده است.

برخلاف نفت بهران که به‌صورت چراغ خاموش به کار مشغول شد اما حفاری شمال تبدیل به شرکتی شد که هلدینگ را وارد حاشیه کرده بود. نکته قابل تامل این است که در هلدینگ انرژی سینا دو شرکت مستقل از هم در حوزه حفاری وجود دارند٬ یکی حفاری شمال و دیگری پدکس که کسی نمی‌داند چرا باید در یک هلدینگ انرژی دو شرکت یکسان وجود داشته باشند و زقیب هم نیز باشند. شاید یکی از دلایل چنین بدعتی به همان رقابت‌های درون سازمانی بنیاد بر می‌گردد. تولایی هم هرچه تلاش کرد نتوانست ریشه تعصبات مدیریتی و خشک سازمان تحت مدیریتش را بخشکاند تا او هم کنار رفته و وحید باقری جایگزین وی شود.

باقری مدیر معروف تاپیکو است که رابطه بسیار نزدیکی با شیری مدیرعامل اسبق تاپیکو داشته و دارد و روزگاری هم در صندوق بازنشستکی صنعت نفت سابقه قعالیت دارد. سابقه وی به هیچ عنوان با مدیریت هلدینگ انرژی سینا همخوانی ندارد و چنین انتخابی نشان می‌دهد که برخی افراد ذینفوذ مدیریت را راهبری می‌کنند و تصمیم می‌گیرند چه کسی در چه سمتی باشد. همان افرادی که حفاری شمل را به وضعیت امروزی خود دچار کردند و باید به سهامداران حفاری شمال پاسخ دهند آیا طلبی از وزارت نفت نقد کرده‌اند یا نه و اگر نقد کرده‌اند این پول در کجا هزینه شده است. در حفاری شمال یا آزادراه تهران – شمال؟!

باید پذیرفت «انرژی سینا» با وجود اینکه یک هلدینگ است ولی فقط نام هلدینگ را داشته و هیچ سنخیتی با ویژگی‌های یک هلدینگ را ندارد٬ تصمیمات خلق الساعته ٬ مدیریت‌های کوتاه مدت٬ عدم ثبات و ... تنها بخشی از خروجی کار این هلدینگ طی سال‌های اخیر بوده است که تعداد مدیران حفاری شمال طی 3 سال اخیر٬ نشان می‌دهد در این شرکت چه می‌گذرد. حالا باید دید باقری جوان که عملکردش در تاپیکو مشخص است٬ می‌تواند شرایط را تحمل کند و یا او هم به کنار می‌رود.
 

دوشنبه ۲ بهمن ۱۳۹۶ ساعت ۱۰:۵۷